Cách các giải pháp Rollups giúp Ethereum quản lý khả năng mở rộng

Tổng quan

Khi bạn làm việc trong một lĩnh vực nào đó đủ lâu, bạn có thể bắt đầu nghĩ rằng mình đã biết mọi thứ cần biết. Tuy nhiên đối với blockchain, tiền mã hóa và DeFi lại là một câu chuyện khác.

Những kiến thức trong lĩnh vực blockchain, tiền mã hóa và DeFi là rất bao la. Mọi người nên tiếp cận công nghệ blockchain với tư cách là một người mới vì đó luôn là một quá trình học hỏi. Bạn không biết mọi thứ cần biết về lĩnh vực của mình không có nghĩa là bạn vẫn không thể xuất sắc với nó. Bạn phải sẵn sàng học hỏi và học hỏi không ngừng.

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu một khái niệm không hoàn toàn mới. Tuy nhiên chúng ta có lý do để nghiên cứu thêm về giải pháp này bởi có thể đây là một giải pháp công nghệ của tương lai. Không những thế, DeFi đang hoạt động rất mạnh trên nền tảng Ethereum, hãy cùng khám phá về giải pháp Rollups.

Rollups là gì?

Như đề cập ở trên, Rollups được biết đến như một trong số các giải pháp để tăng tốc độ giao dịch và khả năng mở rộng của Ethereum.

Trung bình, Ethereum mất nhiều thời gian hơn để xử lý các giao dịch so với hầu hết các blockchain Layer 1 khác. Nếu bạn muốn đẩy nhanh quá trình này, bạn sẽ phải trả nhiều tiền hơn cho phí gas. Như bạn đã biết phí gas trên Ethereum là rất cao. Nhìn vào hình dưới đây chúng ta có thể thấy phí gas trên Ethereum là khủng khiếp đến mức nào.

Giải pháp Rollups giúp xử lý giao dịch của chuỗi Ethereum nhanh hơn và có giá hợp lý hơn cho người dùng, cải thiện trải nghiệm DeFi của họ.

Rollups được thiết kế để xử lý nhiều giao dịch trên chuỗi Ethereum trong một giao dịch duy nhất. Nói một cách đơn giản, nó tích lũy các giao dịch trong khi thu một khoản phí xử lý nhỏ từ người dùng. Làm như vậy có thể giảm chi phí mà mỗi người sẽ phải trả và cho phép họ giao dịch nhiều hơn với ít tiền hơn, do đó có tên là “rollups”.

Không giống như các Layer 1 cố gắng xây dựng một mạng lưới có thể đánh bại và thay thế Ethereum, các dự án dựa trên giải pháp Rollups được phát triển để cải thiện hiệu quả của blockchain Ethereum.

Hiện có hai giải pháp Rollups đang được sử dụng. Nó bao gồm Optimistic và Zero-Knowledge Rollups (ZK-rollups).

Optimistic Rollups

Optimistic Rollups hoạt động khá trực tiếp trong hoạt động của họ. Optimistic Rollups được thiết kế để tin rằng các giao dịch là hợp lệ theo mặc định – nhưng đây chỉ là giải pháp mở rộng quy mô TỐI ƯU. Những giao dịch được đánh dấu là giao dịch “hợp lệ tiềm năng” sẽ được “tranh luận” bởi những người đóng vai trò là người xác thực và sau đó, họ có thể quyết định xem giao dịch có nên được hoàn tất hay không. Mục đích là làm cho các giao dịch nhanh hơn và loại bỏ sự phức tạp của việc xác thực các giao dịch có liên quan đến sự đồng thuận bằng chứng công việc mà Ethereum cung cấp.

Để xác minh rằng một giao dịch là xác thực, nó được gửi đến mạng Ethereum.

Các cá nhân xác thực tính hợp pháp của các giao dịch thông qua giao thức này có ETH của họ và nếu họ xác thực không chính xác, họ sẽ mất ETH của mình. Điều này nhằm đảm bảo rằng chỉ các giao dịch hợp lệ mới được thực hiện qua mạng.

Zero-Knowledge Rollups (ZK-rollups) 

Mặc dù ZK-rollups là một giải pháp mở rộng quy mô khác cho mạng Ethereum, phương pháp của nó có phần khác biệt. ZK-rollups không thể giả định rằng một giao dịch là xác thực theo mặc định, cho đến khi xác minh rằng giao dịch đó đã xảy ra. Nói cách khác ZK-rollups tiếp cận theo hướng đảm bảo các giao dịch đều hợp lệ.

Để hoàn thành một giao dịch, “trình xác thực” sẽ cần chứng minh bằng toán học rằng giao dịch đó là hợp lệ mà không cần xem xét thêm chi tiết của nó. Mặc dù các thông tin này không tương ứng một cách tự nhiên, các trình xác nhận có thể kết nối chúng với nhau bằng cách sử dụng bằng chứng không có kiến thức.

Các bằng chứng hợp lệ STARKs và SNARK  là các bằng chứng mật mã để xác minh các giao dịch bằng cách sử dụng các ZK-rollups.

Lời kết

Rollups là các giải pháp Layer 2 được thiết kế để tăng tốc độ hoàn thành giao dịch trên chuỗi Ethereum bằng cách nhanh chóng, xác thực các giao dịch mà lẽ ra chuỗi chính sẽ mất nhiều thời gian hơn để xử lý.

Optimism, Arbitrum, dYdX và Loopring là dự án sử dụng giải pháp Rollups nổi bật.

Khi Ethereum có thể quản lý tất cả các giao dịch của nó như dự đoán với ETH 2.0, sự cần thiết phải sử dụng các giải pháp Layer 2 này sẽ giảm xuống. Tuy nhiên, có thể thời điểm đó các giải pháp Layer 2 sử dụng công nghệ Rollups sẽ có những bước tiến mới để phù hợp với bối cảnh thị trường tiền mã hóa.