Hướng dẫn các bước đánh giá một dự án nền tảng Layer 1

Tổng quan

Tóm lại: Điều này không chỉ là về việc xác định tiềm năng đầu tư của chính blockchain Layer 1. Điều này là về phân tích tiềm năng cơ bản cho các giải pháp Layer 2 trong mạng nhất định.

Một Layer 1 tốt là cơ sở cho các giải pháp Layer 2 thành công.

Chúng ta có thể xem các blockchain Layer 1 như các quốc gia khác nhau. Các dự án này độc lập với nhau, mỗi dự án có dữ liệu, mạng lưới, cơ chế đồng thuận, hệ sinh thái riêng… Nói cách khác các dự án này có thể xác thực và hoàn thiện các giao dịch mà không cần các mạng khác. Layer 1 càng mạnh thì là một điều kiện tốt hơn cho tất cả các dự án được phát triển dưới dạng giao thức Layer 2.

Trong một số trường hợp, một sai lầm hoặc thiếu sót nghiêm trọng có thể khiến toàn bộ hệ thống sụp đổ. Có nghĩa là một dự án Layer 2 hứa hẹn nhất sẽ thất bại nếu blockchain là một gặp những vấn đề thực sự lớn.

Với sự hiểu biết cơ bản đã có, hãy bắt đầu phần nội dung của hướng dẫn này và thực hiện từng bước riêng lẻ của việc nghiên cứu các blockchain Layer 1.

Hướng dẫn cách nghiên cứu một dự án Layer 1 theo từng bước

Để xác định chất lượng của một dự án Layer 1 bạn cần đánh giá một số khía cạnh chính sẽ được chúng tôi trình bày như ở phần dưới đây.

Sự thân thiện với nhà phát triển

Điều này đề cập đến mức độ dễ dàng hay khó khăn đối với những nhà phát triển khi xây dựng các giải pháp trên một Layer 1 nhất định. Những yếu tố này bao gồm:

• Ngôn ngữ lập trình của chuỗi là gì? Một ngôn ngữ lập trình dễ học (hoặc một blockchain hỗ trợ nhiều ngôn ngữ) có nhiều khả năng thu hút các nhà phát triển hơn.
• Tài liệu của Layer 1 đó như thế nào và có nhiều hướng dẫn (cập nhật) có sẵn không? Điều này giúp các nhà phát triển học cách xây dựng trên chuỗi dễ dàng hơn.
• Những công cụ nào mà blockchain cung cấp cho các nhà phát triển ứng dụng Layer 2? Hãy nghĩ đến bộ công cụ phát triển phần mềm (SDK, trình khám phá khối, trình biên dịch hợp đồng thông minh, công cụ gỡ lỗi… ). Hình dưới cho chúng ta thấy những công cụ của nền tảng Blockchain NEO.

Để tìm ra những thông tin này bạn có thể truy cập vào trang web và đọc whitelist của dự án.

Sự phân quyền

Sự phân quyền là điều cần thiết cho bảo mật blockchain và độ tin cậy của nó.

Phân quyền trong bối cảnh này có nghĩa là gì?

Người sáng lập Ethereum Vitalik Buterin phân biệt được 3 loại:

• Không có điểm thất bại duy nhất
• Không có cá nhân hay tổ chức đơn lẻ nào kiểm soát toàn bộ hệ thống
• Mạng có thể được chia thành hai nửa và mỗi nửa hoạt động như một đơn vị độc lập.

Tóm lại, bạn muốn thấy mức độ phân quyền rất cao. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng không có dự án nào được phân cấp 100%.

Đây là những điều bạn nên nghiên cứu để đánh giá mức độ phân quyền của blockchain Layer 1:

• Blockchain có bao nhiêu nodes? Càng nhiều nodes thì càng tốt.
• Các nodes này đang ở đâu? Chúng càng được phân bố xa hơn về mặt địa lý thì càng tốt.
• Tỷ lệ băm mà các nhóm khai thác riêng lẻ nắm giữ trong mạng bằng chứng công việc (PoW) là bao nhiêu?
• Tỷ lệ coin được nắm giữ bởi các ví hàng đầu trong mạng bằng chứng cổ phần (PoS) lớn như thế nào?

Bảo mật

Một khía cạnh rất quan trọng khác là sự bất biến của một blockchain. Hầu hết chúng ta không phải là chuyên gia bảo mật công nghệ thông tin. Tuy nhiên, có một số câu hỏi mà chúng ta có thể cố gắng trả lời:

• Liệu blockchain có thể chịu được các cuộc tấn công khác nhau như tấn công 51%, tấn công Sybil, tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDoS)… không?
• Điều quan trọng là chúng ta phải hiểu các thuật toán đồng thuận khác nhau hoạt động về mặt lý thuyết như thế nào và ưu nhược điểm của chúng là gì. Điều này có thể giúp chúng ta hiểu được những loại mối đe dọa hoặc cuộc tấn công mà blockchain có thể phải đối mặt.

Người dùng đang hoạt động và số lượng giao dịch hàng ngày

Bạn có thể xây dựng một dự án blockchain tốt nhất từ trước đến nay. Nhưng nếu không ai sử dụng nó thì dự án của bạn hoàn toàn vô giá trị. Đó là lý do tại sao điều quan trọng là phải hiểu hoạt động của người dùng.

 Đây là những số liệu thống kê bạn nên tập trung vào:

• Xu hướng dài hạn của số lượng người dùng là gì? Sự gia tăng ổn định về lượng người dùng đang hoạt động là một dấu hiệu tốt.
• Điều này tương tự với số lượng giao dịch hàng ngày. Một lần nữa, những gì chúng ta muốn thấy ở đây là sự gia tăng các giao dịch hàng ngày.
• Dự án có bao nhiều holder. Mặc dù một tỷ lệ phần trăm nhất định mọi người chỉ nắm giữ đồng tiền bản địa của blockchain, nhưng bạn không muốn có quá nhiều người chỉ tích trữ tiền mà không bao giờ sử dụng chúng.

Phí giao dịch

Tốt nhất, phí giao dịch cần phải phù hợp với phần đông người dùng. Phí quá đắt có thể có tác động tiêu cực đến sự phát triển của chuỗi. Tuy nhiên, nó cũng có thể phản ánh số tiền người dùng sẵn sàng trả cho không gian khối. Phí cao hơn đồng nghĩa với tính bảo mật hơn.

Dapp và hệ sinh thái

Đây là một chỉ số tuyệt vời, bởi vì nếu chúng ta xem mỗi blockchain Layer 1 như một quốc gia, thì Dapp được xây dựng trên chúng cũng giống như các ngành kinh tế trong quốc gia đó. Đối với một quốc gia phát triển mạnh mẽ, các ngành công nghiệp và hoạt động kinh tế đa dạng là điều cần thiết. Ngoài ra, một hệ sinh thái lớn và đa dạng thu hút các khoản đầu tư và các giải pháp mới.

Bạn có thể truy cập DappRadar để xem các Dapp phổ biến cho mọi blockchain Layer 1. Trang web này cũng liệt kê số lượng người dùng của mỗi Dapp.

Nhưng Dapp chỉ là một phần của toàn bộ hệ sinh thái. Các khía cạnh khác bao gồm trao đổi (tập trung và phi tập trung), cơ sở hạ tầng như cầu nối, oracles, API…

Hoạt động của nhà phát triển

Thông tin này có thể được tìm thấy từ trang Github của dự án. Đó là một nguồn thông tin chi tiết và hữu ích ngay cả khi bạn không có kiến ​​thức về lập trình. Tại đây bạn có thể tìm hiểu về những điều sau:

• Có bao nhiêu nhà phát triển tích cực đang đóng góp cho chuỗi?
• Có bao nhiêu commit mỗi ngày?

Hãy lấy Solana làm ví dụ:

Tại mục “Contributors”, bạn có thể xem hoạt động đóng góp theo thời gian cũng như ai là người đóng góp chính và hoạt động trong khung thời gian nào.

Trong phần “Commits” và “Code frequency”, bạn có thể kiểm tra thêm thông tin chi tiết về số lần commit, bổ sung và xóa hàng tuần trên Github.

Đánh giá xem Layer 1 có được hỗ trợ bởi quỹ đầu tư lớn không?

Dòng tiền của các tổ chức là một trong những chỉ số dễ xác minh, cho bạn biết liệu một dự án có tốt hay không. Đó là bởi vì thông thường, các VC sẽ tự nghiên cứu chuyên sâu trước khi đầu tư. Tuy nhiên, được hỗ trợ bởi một VC không đảm bảo một dự án sẽ thành công. Sự thất bại gần đây của Terra là một lời nhắc nhở về điều này.

Hoạt động truyền thông xã hội

Để kết thúc mọi thứ, hãy luôn dành chút thời gian để kiểm tra các tài khoản mạng xã hội của dự án blockchain Layer 1. Chúng ta có thể kiểm tra thông tin dự án qua Twitter, Telegram, Discord…

• Trên các trang mạng xã hội, dự án đang nói về điều gì? Bạn chỉ cần giải quyết dự án hay thảo luận về các vấn đề và cải tiến?
• Đội ngũ dự án có cung cấp thông tin chi tiết về lộ trình hoặc tiến độ phát triển hay không ?

Sẽ không phải là một dấu hiệu tốt nếu các tài khoản mạng xã hội chính thức không được cập nhật trong một vài tuần. Đó có thể là một dấu hiệu cho thấy đội ngũ đang gặp vấn đề hoặc đã từ bỏ dự án.