SpaceX

SpaceX là gì?

Tập đoàn Công nghệ Khai phá Không gian SpaceX (Space Exploration Technologies Corporation), là một công ty tư nhân về tên lửa đẩy và tàu vũ trụ của Mỹ có trụ sở tại Hawthorne, California. Công ty được thành lập năm 2002 bởi tỷ phú Elon Musk, một trong những doanh nhân đã sáng lập công ty PayPal và Tesla Motors.

Lịch sử của SpaceX

2001–2004: Thành lập

Đầu năm 2002, SpaceX được thành lập. SpaceX xây dựng trụ sở đầu tiên tại một nhà kho ở El Segundo, California. Đến tháng 11 năm 2005, công ty đã có 160 nhân viên.

2005–2009: Falcon 1 và lần đầu tiên phóng lên quỹ đạo Trái Đất

SpaceX đã phát triển thiết bị phóng lên quỹ đạo đầu tiên của mình, Falcon 1, với nguồn vốn hoàn toàn từ tư nhân. 

Năm 2005, SpaceX công bố kế hoạch theo đuổi chương trình thương mại đưa con người vào không gian, mà sau này trở thành chương trình tàu vũ trụ Dragon.

Vào ngày 28 tháng 9 năm 2008, tên lửa Falcon 1 đã được phóng thành công vào quỹ đạo sau ba lần thất bại trước đó.

2010–2012: Falcon 9, Dragon, và những hợp đồng từ NASA

Năm 2005, SpaceX đã quyết định phát triển Falcon 9, một tên lửa đẩy hạng nặng có thể tái sử dụng. 

Vào năm 2006, SpaceX đã nhận được 278 triệu đô la từ NASA theo chương trình Dịch vụ Vận tải Quỹ đạo Thương mại (COTS) của cơ quan này.

Falcon 9 đã ra mắt lần đầu tiên vào tháng 6 năm 2010 với bản mô phỏng của tàu vũ trụ Dragon. Tàu vũ trụ Dragon đầu tiên được phóng vào tháng 12 năm 2010 trên chuyến bay COTS Demo 1.

Vào tháng 4 năm 2011, NASA đã ký hợp đồng trị giá 75 triệu đô la Mỹ cho SpaceX để phát triển một hệ thống thoát hiểm cho tàu vũ trụ Dragon để chuẩn bị cho việc vận chuyển phi hành đoàn lên ISS.

Vào tháng 5 năm 2012, với phi vụ phóng tàu vũ trụ Dragon C2, Dragon đã trở thành tàu vũ trụ thương mại đầu tiên vận chuyển hàng hóa lên Trạm Vũ trụ Quốc tế ISS.

Chương trình thử nghiệm khả năng tái sử dụng của SpaceX bắt đầu vào cuối năm 2012 với việc thử nghiệm công nghệ hạ cánh.

2013–2015: Ra mắt thương mại và tăng trưởng nhanh chóng

SpaceX đã thực hiện sứ mệnh thương mại đầu tiên cho một khách hàng tư nhân vào năm 2013.

Năm 2014, SpaceX đã giành được 9 hợp đồng trong số 20 hợp đồng được cạnh tranh công khai trên toàn thế giới.

Vào tháng 1 năm 2015, SpaceX đã huy động được 1 tỷ đô la Mỹ tài trợ từ Google và Fidelity, đổi lấy 8,33% cổ phần của công ty, thiết lập mức định giá công ty vào khoảng 12 tỷ đô la Mỹ.

Cùng trong tháng đó, SpaceX đã công bố kế hoạch phát triển một hệ thống vệ tinh mới, được gọi là Starlink với mục đích cung cấp dịch vụ internet tốc độ cao trên toàn cầu.

Falcon 9 gặp thất bại đầu tiên vào cuối tháng 6 năm 2015, khi thực hiện nhiệm vụ tiếp tế ISS lần thứ bảy.

2015–2017: Quá trình nghiên cứu khả năng tái sử dụng

SpaceX lần đầu tiên hạ cánh thành công và tái sử dụng tên lửa vào tháng 12 năm 2015 với Chuyến bay Falcon 9 – 20. 

Vào tháng 3 năm 2017, SpaceX đã phóng một chiếc Falcon 9 mang theo cho vệ tinh SES-10. Đây là lần đầu tiên một tên lửa quỹ đạo mang tải trọng lớn được phóng vào vũ trụ.

2017–2018: Trở thành nhà cung cấp các chuyến bay thương mại hàng đầu

Vào tháng 7 năm 2017, Công ty đã huy động được 350 triệu đô la Mỹ với mức định giá là 21 tỷ đô la Mỹ. Năm 2017, SpaceX đã đạt được 45% thị phần toàn cầu cho các hợp đồng phóng thương mại. Đến tháng 3 năm 2018, SpaceX đã thực hiện hơn 100 lần phóng tên lửa với khoảng 12 tỷ đô la Mỹ doanh thu từ hợp đồng. Điều này đã làm cho SpaceX trở thành nhà cung cấp phóng thương mại hàng đầu trên toàn cầu.

Vào năm 2017, SpaceX đã thành lập một công ty con là The Boring Company, một công ty xây dựng đường hầm và cơ sở hạ tầng.

2019 – Hiện tại: Starship, Starlink, và phi hành đoàn đầu tiên

Vào tháng 5 năm 2019, SpaceX cũng đã phóng một lượng lớn gồm 60 vệ tinh Starlink, bắt đầu việc triển khai hệ thống vệ tinh thương mại lớn nhất thế giới vào năm 2020.

Một cột mốc quan trọng đã đạt được vào tháng 5 năm 2020, khi SpaceX phóng thành công hai phi hành gia NASA (Doug Hurley và Bob Behnken) lên quỹ đạo trên tàu vũ trụ Crew Dragon trong Crew Dragon Demo-2, đưa SpaceX trở thành công ty tư nhân đầu tiên đưa các phi hành gia lên Trạm Vũ trụ Quốc tế và đánh dấu lần phóng phi hành đoàn đầu tiên từ đất Mỹ sau 9 năm.

Đến năm 2021, SpaceX đã ký kết các thỏa thuận với Google Cloud Platform và Microsoft Azure để cung cấp các dịch vụ mạng và máy tính tại chỗ cho Starlink.

Tương lai của SpaceX

Elon Musk đã nói rằng quỹ đạo Trái đất không phải là điểm đến cuối cùng của SpaceX. Mục tiêu phía trước của SpaceX là đưa các phi hành gia lên sao Hỏa và đưa họ trở về an toàn.

Starship là chìa khóa cho mục tiêu của SpaceX với tham vọng đưa con người lên trên sao Hỏa. Starship là một tên lửa thế hệ tiếp theo được thiết kế với sức mạnh vượt qua các tên lửa trước đây như Saturn V, Falcon… SpaceX có kế hoạch chuẩn bị cho tàu Starship đầu tiên sẵn sàng phóng vào năm 2023 và sản xuất một đội tàu trong những năm tiếp theo với mục đích sử dụng khác nhau như khám phá sao Hỏa và mặt trăng, du lịch vũ trụ, vận chuyển…

SpaceX cũng tham gia vào chương trình Artemis của NASA để quay trở lại mặt trăng vào năm 2024.

Một dự án khác của SpaceX cũng đang được tiến hành là Starlink, một mạng internet vệ tinh toàn cầu. Với Starlink, SpaceX có thể cung cấp internet tốc độ cao trên phạm vi toàn thế giới.

Các công ty, chính phủ thuê dịch vụ của SpaceX ước tính sẽ chỉ phải trả 62 triệu đô la cho một lần phóng tên lửa Falcon 9. Chi phí này rẻ hơn nhiều so với các công ty đối thủ cạnh tranh của SpaceX như cơ quan vũ trụ châu Âu hay công ty United Launch Alliance với số tiền có thể lên tới 165 triệu đô la. 

Đến tháng 10 năm 2021, định giá của SpaceX đã tăng lên mức 100,3 tỷ đô la Mỹ. SpaceX hiện cũng đang là nhà cung cấp dịch vụ phóng thương mại hàng đầu trên toàn cầu. Với sự tham gia ngày càng nhiều của các chính phủ, tổ chức vào công cuộc chinh phục vũ trụ, SpaceX được kỳ vọng còn phát triển và đi xa hơn nữa với những dự án đột phá của mình.