AI-generative art được dự đoán sẽ là xu hướng tiếp theo cho lĩnh vực NFT

Tổng quan thị trường NFT

Doanh số bán hàng các loại token không thể thay thế (NFT) đạt 25 tỷ đô la Mỹ vào năm 2021. Mặc dù chỉ chiếm khoảng hơn 1% tổng vốn hóa toàn thị trường tiền mã hóa nói chung nhưng nó cũng chứng tỏ rằng lĩnh vực này là một trong những thị trường được tìm kiếm nhiều nhất trong năm qua. Một vài ví dụ dưới đây sẽ cho chúng ta thấy rõ hơn về vấn đề này.

Các tác phẩm nghệ thuật dạng NFT đã tạo ra một tác động lớn vào năm ngoái với việc Christie’s báo cáo hơn 93 triệu đô la Mỹ doanh số bán token NFT trong hội nghị về công nghệ và nghệ thuật thường niên lần thứ tư diễn ra vào tháng 8/2021 vừa qua. Ngoài ra, các bộ sưu tập NFT khác như CryptoPunks và Bored Ape Yacht Club (BAYC) cũng cho thấy những doanh số ấn tượng chỉ trong một thời gian ngắn. Có thể bạn cho rằng những dự án này chỉ là một trong những dự án thành công nhất cho đến nay nhưng trên thực tế, thị trường đã và đang có hàng tá các dự án khác mới xuất hiện dựa trên các công nghệ tiên tiến và trí tưởng tượng của con người.

AI-generative NFT trở thành một thể loại nghệ thuật mới

Khái niệm AI-generative NFT hay còn gọi là NFT được tạo ra nhờ công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Để tạo ra AI-generative NFT, người ta thường sử dụng generative adversarial network (GAN). Đây là những thuật toán khai thác sức mạnh của máy tính để sử dụng dữ liệu nhằm huấn luyện (train) các mô hình với mục đích tạo ra các hình ảnh nghệ thuật do máy tạo ra.

Claire Silver – một nghệ sĩ về AI-collaborative, đã cho biết rằng hình thức nghệ thuật AI-generative NFT là một thể loại tương đối mới. Cô ấy cũng lưu ý rằng nguyên tắc cơ bản là nghệ thuật được tạo ra song song với một số hình thức trí tuệ nhân tạo, như GAN.

Để tạo AI-generative NFT, Silver giải thích rằng cô ấy sử dụng một công cụ để biến đổi văn bản thành nghệ thuật có tên là “Eponym”. Eponym được phát triển bởi công ty nghệ thuật AI-generated – Art AI. Công cụ Eponym cho phép người dùng tạo tác phẩm dựa trên văn bản họ chọn và sau đó đưa những tác phẩm dạng NFT này trực tiếp vào NFT marketplace OpenSea.

Eyal Fisher – đồng sáng lập Art AI, cho biết Eponym cho phép biến bất kỳ cụm từ nào thành một tác phẩm nghệ thuật dưới dạng NFT độc đáo. Và đương nhiên, nó sẽ mãi mãi được ghi lại trên chuỗi khối Ethereum như một hình ảnh đại diện vậy. Fisher giải thích thêm rằng Eponym được xây dựng dựa trên các thuật toán dành cho tác phẩm nghệ thuật được cá nhân hóa, cho phép mọi người tạo ra tác phẩm nghệ thuật bằng cách tương tác với máy tính. Người dùng truy cập nó bằng cách truy cập trang web và nhập bất kỳ từ hoặc cụm từ nào vào phần văn bản. Sau đó, AI sẽ tạo ra các tác phẩm nghệ thuật dựa trên văn bản được nhập vào. 

Mặc dù nghệ thuật theo dạng AI-generative là một khái niệm khá mới, Fisher chia sẻ rằng dự án Eponym đầu tiên đã bán hết trên OpenSea chỉ qua một đêm. Điều này khiến nó trở thành một trong những dự án nghệ thuật kết hợp lớn nhất được tạo ra bởi 3.500 nghệ sĩ khác nhau. 

Trong khi Eponym cho phép người dùng tạo NFT nghệ thuật của riêng họ, Metascapes là một dự án khác được phát triển bởi ba nhiếp ảnh gia nhằm kết hợp biểu hiện của con người với các thuật toán máy tính. Ryan Newburn – một trong những nhiếp ảnh gia đằng sau Metascapes, nói rằng dự án bao gồm 3.333 NFT hiếm do AI tạo ra dựa trên những bức ảnh được chụp trên khắp thế giới. Giống như Eponym, Metascapes thúc đẩy các thuật toán AI để tạo ra các NFT lấy cảm hứng từ thiên nhiên. Theo Newburn, bộ sưu tập Metascapes đầu tiên dự kiến ​​sẽ được đúc (mint) vào cuối tháng này hoặc đầu tháng Hai năm 2022.

Nhóm AI đứng sau Metascapes – có tên là Versus Labs – giải thích rằng tác phẩm nghệ thuật trong mỗi bộ sưu tập được tạo ra bằng cách huấn luyện dữ liệu để nhận dạng hình ảnh trong thế giới thực. Versus Labs nói thêm rằng AI của Metascapes sẽ học theo quy trình, lưu ý rằng trình tạo dữ liệu xuất dữ liệu đầu ra sẽ dần tốt hơn theo thời gian khi mà cả hai mô hình học đang được áp dụng song song. 

Iurie Belegurschi – một nhiếp ảnh gia khác đằng sau Metascapes, nói rằng với tư cách là các nhiếp ảnh gia, nhóm Metascapes đã chọn làm việc với AI để tạo ra hình ảnh vì trên thực tế, mọi thứ liên quan đến NFT và Web 3.0 đều là về máy móc, máy tính và mã. 

Tác động của AI đối với các nghệ sĩ và nhà sưu tập NFT

Mặc dù AI-generated NFT tạo ra vẫn còn là một khái niệm mới nổi, nhưng mô hình này đã bắt đầu ảnh hưởng đến cả các nghệ sĩ và nhà sưu tập NFT. Ví dụ, nghệ sĩ kỹ thuật số được biết đến với tên gọi “Kami was Here” nói rằng làm việc với AI về cơ bản đã thay đổi vai trò của nghệ sĩ con người.

Để giải thích cho sự khác nhau giữa các NFT nghệ thuật với các token NFT khác như thế nào,  “Kami was Here” cho biết, mỗi kết quả là hoàn toàn duy nhất vì nó được sinh ra từ một thuật toán. Nghệ thuật sáng tạo khám phá tương lai của một xã hội được kết hợp chặt chẽ với sự tương tác giữa con người và máy tính.

Hơn nữa, Fisher chỉ ra rằng khả năng tiếp cận và mong muốn sở hữu NFT mới xuất hiện là kết quả của các hình ảnh do AI tạo ra. Nhiều người dùng đang tạo NFT lần đầu tiên, trong khi những người sưu tầm và mua NFT đang tạo ra những tác phẩm của riêng họ. Điều này là không bình thường, vì hầu hết mọi người trong cộng đồng không phải là nghệ sĩ chuyên nghiệp.

Tiến sĩ Alex Alter – nhà khoa học về AI của Altered State Machine – một giao thức sử dụng trí thông minh NFT để tạo ra các tác nhân AI thông minh, nói thêm rằng không chỉ các NFT do AI tạo ra trông độc đáo mà còn mang lại cảm giác trừu tượng sâu sắc hơn cho từng cá nhân. Những NFT này thực sự độc đáo theo nghĩa không có một vị trí nào trong bất kỳ tác phẩm AI nào có các pixel tương tự. Ngoài ra, trong tương lai, mọi người sẽ có thể tạo tác phẩm nghệ thuật AI thông qua DAO và công nghệ chatbot. Điều này còn hơn nhiều so với những gì mà các NFT khác có thể làm được ngày nay.

Chúng ta có thể tin tưởng vào AI để tạo ra các NFT có ý nghĩa không?

Mặc dù tiềm năng của các AI-generative NFT là rõ ràng, nhưng câu hỏi về việc liệu trí thông minh nhân tạo có thể được tin cậy để tạo ra hình ảnh chất lượng dựa trên văn bản hoặc ảnh hay không vẫn là một mối quan tâm. Do đó, Newburn đã đề cập rằng Metascapes sắp xếp cẩn thận từng bộ sưu tập của họ. Họ tạo ra nhiều tình huống khác nhau để AI có thể học được thông qua những tình huống đó.

Cũng cần lưu ý rằng có nhiều cách khác nhau để tạo NFT dựa trên AI. Ví dụ, Fisher đề cập rằng Eponym có hai phiên bản trình tạo của nó cho công chúng, một phiên bản trên kênh Discord của công ty hoạt động như một chatbot và một phiên bản khác là một liên kết riêng chứa các thuật toán phức tạp hơn có khả năng tạo ra các hình ảnh nâng cao hơn. “Kami was Here” chỉ ra thêm rằng một số tác phẩm nghệ thuật AI có thể chỉ mất vài phút để tạo ra, trong khi những tác phẩm khác có thể mất nhiều thời gian hơn.

Nếu như tạm bỏ qua về vấn đề công nghệ, có thể nói, NFT được tạo ra nhờ AI chắc chắn sẽ trở thành một xu hướng đột phá trong tương lai. Theo Tiến sĩ Alter, nghệ thuật do AI tạo ra đã có lượng lớn trên OpenSea. Ông đã đề cập rằng trường hợp này xảy ra một phần do chức năng của các NFT được tạo ra nhờ AI. Trong tương lai, mọi người sẽ có thể sở hữu NFT của các “nghệ sĩ AI” của riêng mình (AI có thể tạo ra nghệ thuật) hoặc sử dụng DAO AI để tạo ra nghệ thuật cùng với nghệ sĩ AI đó.

Ngoài ra, sự gia tăng của Metaverse sẽ thúc đẩy sự phát triển của NFT dựa trên AI. Ví dụ, Fisher nhận xét rằng dự án tiếp theo của Eponym sẽ có tính năng nhận dạng ảo tương tác, nơi người dùng có thể chụp ảnh chân dung của chính họ để tạo hình đại diện 3D và tạo hình ảnh động bằng trí thông minh nhân tạo. Ý tưởng của họ là sử dụng AI cho phép các hình đại diện có các hình dạng khác nhau tương thích trong các môi trường như Sandbox. Vào tháng 2/2022, công ty sẽ giới thiệu các thuật toán bổ sung cho phép người dùng tạo hình đại diện được cá nhân hóa theo ý muốn của họ.