Hành trình đến với sự phi tập trung của NEAR Protocol

Ngay từ giai đoạn mới ra mắt, NEAR Foundation đã cam kết với cộng đồng người dùng không chỉ giúp xây dựng một nền tảng blockchain nhanh, an toàn và có thể mở rộng, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phân cấp mạng lưới.

Bên cạnh các kế hoạch cụ thể để theo dõi nhanh việc phân cấp công nghệ và cơ sở hạ tầng của NEAR, còn có những đóng góp to lớn của cộng đồng đã giúp NEAR Protocol ngày càng phát triển. 

Đồng thời, giúp cho giao thức này tiến gần hơn với sự phân quyền khi quyền hạn được trao cho cộng đồng nhà đầu tư. Trong khuôn khổ bài viết này, hãy cùng đội ngũ Coinvn khám phá sự phân quyền từ các khía cạnh khác nhau của NEAR Protocol. 

Phân quyền để trải nghiệm Web 3.0 một cách sống động

Phân quyền được hiểu đơn giản là sự chuyển giao quyền kiểm soát và ra quyết định của một cơ quan có thẩm quyền tập trung, sang một mạng lưới phân tán thuộc về những người tham gia cộng đồng. 

Bên cạnh đó, phân quyền còn cung cấp một môi trường không tin cậy – nơi việc đối chiếu dữ liệu phải thông qua trình xác thực. Đồng thời, dữ liệu giao dịch được ghi nhận lại và công khai minh bạch trên chuỗi, nên mọi người đều có quyền xem các dữ liệu đó theo thời gian thực. 

Về cốt lõi, mạng lưới phi tập trung loại bỏ quyền kiểm soát của bất kỳ tổ chức tập trung nào. Nó được tạo ra để nâng cao trải nghiệm và bảo mật thông tin cá nhân của người dùng khi sử dụng các dịch vụ tài chính.

Phi tập trung thực sự tỏa sáng nhờ khả năng tối ưu hóa việc phân phối tài nguyên, mang lại trải nghiệm nhất quán và đáng kinh ngạc cho cả 3 đối tượng là nhà phát triển, người xác thực và người dùng.

Ngoài ra, nó còn được xem như một nguyên tắc cốt lõi, chứ không chỉ dừng lại ở công nghệ của NEAR Protocol. Thay vào đó, khái niệm này đã được cộng đồng NEAR ứng dụng để tiếp tục thu hút cộng đồng trên toàn thế giới để xây dựng tương lai của blockchain và Web 3.0. Điều này được thể hiện qua cộng đồng quản trị của NEAR, nó hoạt động như một diễn đàn để mọi người tự do thảo luận về các sáng kiến quản trị và cải tiến giao thức NEAR trong tương lai. 

Sự phi tập trung bắt nguồn cơ sở hạ tầng tiên tiến, có khả năng mở rộng

Vào tháng 11/2021, NEAR ra mắt Simple Nightshade đánh dấu bước ngoặt đầu tiên trong hành trình phát triển một blockchain an toàn và phân mảnh hoàn toàn. 

Hầu hết các blockchain đều yêu cầu các node trên mạng lưới phải lưu trữ tất cả thông tin của chuỗi, cũng như xử lý tất cả các giao dịch để sản xuất khối. Mặc dù, điều này giúp giữ an toàn cho mạng lưới, nhưng có thể sẽ khiến mạng lưới trở nên kém hiệu quả, cũng như giao dịch bị gián đoạn khi tốc độ xử lý chậm vì cần nhiều thời gian để tất cả các node tự cập nhật. 

Bên cạnh đó, điều này cũng có thể khiến việc xây dựng và mở rộng ứng dụng Web 3.0 trở nên đắt đỏ đối với một số nhà phát triển. Đây là một rào cản lớn trong việc đưa blockchain và Web 3.0 trở thành xu hướng chủ đạo. 

Nightshade Sharding giúp mạng lưới NEAR trở nên hiệu quả hơn, ngăn chặn được tình trạng tắc nghẽn mạng lưới nhờ vào việc phân chia cơ sở dữ liệu thành các phần nhỏ hơn. Các node sẽ được chia thành các nhóm nhỏ và mỗi nhóm sẽ chịu trách nhiệm về một phần dữ liệu của chuỗi và cùng xử lý các giao dịch. 

Như vậy, sự kém hiệu quả của một node xác minh giao dịch trong một khối được thay thế bằng nhiều node xác minh giao dịch trong nhiều khối. Điều này giúp cho tốc độ và thông lượng của mạng lưới vượt trội hơn hẳn.

Mặt khác, nhiều blockchain mới đang phát triển các giải pháp mở rộng quy mô Layer 2. Về mặt lý thuyết thì các giải pháp này cung cấp thông lượng có tốc độ xử lý lên đến hàng nghìn giao dịch mỗi giây (TPS). Một khi cơ sở hạ tầng cơ bản của chúng đã đạt đến các giới hạn trên, thì sẽ gây ra nhiều vấn đề cho các blockchain đó. 

Nightshade Sharding cho phép mở rộng quy mô tuyến tính của thông lượng tương ứng với số lượng phân đoạn, giúp nền tảng mở rộng quy mô khi số lượng người dùng ngày càng tăng cao. Trong trường hợp nhu cầu sử dụng mạng lưới tăng cao, nó sẽ tạo ra nhiều phân đoạn hơn và ngược lại nếu nhu cầu giảm thì quy mô chúng trở lại như ban đầu nhằm tiết kiệm năng lượng và tài nguyên. Cuối cùng, Nightshade cung cấp cho NEAR Protocol khả năng đáp ứng nhu cầu của người dùng trên quy mô toàn cầu, lên đến hàng tỷ người dùng.

Ngoài ra, NEAR đang đồng thời thực hiện một số cải tiến ở cấp độ giao thức nhằm xây dựng một blockchain an toàn, thân thiện với người dùng và có thể mở rộng, để phù hợp với nhu cầu phát triển của các dự án blockchain, lẫn người dùng của NEAR Protocol. 

Truy cập và xác thực toàn bộ blockchain

Vào tháng 12 năm 2021, đội ngũ phát triển NEAR Protocol đã phát hành bản cập nhật thuật toán lựa chọn trình xác thực, với 100 node trình xác thực trên Mainnet. Bên cạnh đó, thuật toán này còn giúp giảm rào cản gia nhập mạng lưới đối với những ai muốn trở thành người xác thực bằng cách giảm giá từ 3,6 triệu NEAR xuống còn 67 nghìn NEAR. Điều này giúp mọi người dễ dàng tham gia nhóm xác thực đang hoạt động và duy trì vị thế của họ.

Bên cạnh đó, vào giữa năm 2022, NEAR sẽ giới thiệu Chunk-Only Producers – một cơ chế mới cho phép các bên có liên quan tự chịu trách nhiệm sản xuất các khối trong một phân đoạn. Mục tiêu của việc này là giảm bớt rào cản về mặt chi phí, cũng như giúp những người có nhu cầu tham gia dễ dàng tiếp cận với các nhóm xác thực. Điều này mở ra cơ hội cho nhiều cá nhân đóng góp, hỗ trợ những người tham gia vào quy trình sản xuất khối. Như vậy, người dùng không chỉ kiếm được phần thưởng từ việc này, mà còn nâng cao tính bảo mật của hệ sinh thái NEAR. 

Sự ra mắt của Chunk-Only Producers cũng là thời khắc dân chủ hóa cộng đồng NEAR. Điều này mở ra cơ hội cho bất kỳ ai tham gia tích cực trong cộng đồng trình xác thực của NEAR. Bởi lẽ, quy trình xác thực đã được đơn giản hóa khi chỉ cần xác thực một phân đoạn, đồng thời yêu cầu phần cứng đơn giản, chẳng hạn như CPU 4 lõi với RAM 8 GB.

Thiết kế của mạng lưới NEAR đã khiến cho các thiết bị chuyên dụng trong việc xác thực blockchain trở nên lỗi thời. Bằng cách loại bỏ rào cản gia nhập và sự xuất hiện của Chunk-Only Producers đã làm tăng đáng kể số lượng người xác thực trên mạng lưới NEAR. Nhờ vào sự phát triển của cơ chế mới này, tổng thể về phân cấp và bảo mật của mạng lưới NEAR cũng gia tăng đáng kể.

Phi tập trung như một chất xúc tác cho cộng đồng

Phi tập trung không chỉ dừng lại ở cơ sở hạ tầng và công nghệ của NEAR Protocol, mà còn phải xét đến người dùng cuối và cộng đồng nhà phát triển.

Khoảng hai năm trước, NEAR đã ra mắt Guild Community – nơi các nhóm nhà phát triển, nhà đầu tư kết nối với nhau để đạt được mục tiêu chung. Các Guild này phát triển vì một mục đích chung là hỗ trợ hệ sinh thái Web 3.0 phát triển trên quy mô toàn cầu. 

Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 250 Guild tồn tại và phát triển mạnh mẽ. Tất cả Guild đều đang nỗ lực để hướng tới mục tiêu chung của họ, giúp nâng cao và phát triển hệ sinh thái NEAR, cũng như xây dựng một tương lai Web 3.0 đa chuỗi. 

Tăng trưởng không phải là tùy chọn

Sự phát triển NEAR Protocol, cũng như việc nền tảng này chú trọng đến vấn đề phân quyền, vừa đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với các mục tiêu cuối cùng, vừa là sự khởi đầu của một hành trình thú vị phía trước.

Trong Quý 2/2022, NEAR Foundation đã có kế hoạch phát triển phân quyền tổng thể trong hệ thống tổ chức và đầu tư. Mục tiêu của NEAR là thúc đẩy cộng đồng người xác thực ngày càng phát triển và nâng cao trải nghiệm người dùng Web 3.0 tốt hơn.

Kết luận

Nhìn chung thì NEAR Foundation hướng đến tạo ra một cơ sở hạ tầng mạnh mẽ và một cộng đồng đông đảo, bao gồm các nhà phát triển Web 3.0 và người dùng. Đây là 2 thành phần cốt lõi giúp NEAR tiến gần hơn với mục tiêu cuối cùng là có được tính phi tập trung hoàn toàn trong mạng lưới. Việc cho phép cộng đồng phát triển một cách độc lập và có tổ chức, xây dựng dựa trên một bộ công cụ hữu ích với khả năng mở rộng cũng là những bước đầu tiên trong hành trình tiến đến sự phi tập trung của NEAR.