Những yếu tố khiến Proof of Stake ưu việt hơn Proof of Work

Thích ứng với việc mua lại phần lớn cổ phần

Trong hệ thống bằng chứng công việc, sức mạnh băm là nguồn cung cấp tiềm năng không giới hạn. Ví dụ: Nếu một công ty khai thác có 51% hashpower hiện tại, các đối thủ của họ có thể dễ dàng thay thế vị trí thống trị của công ty khai thác bằng cách mua ASIC và điện. Hầu như không có giới hạn đối với số lượng ASIC hoặc lượng điện được dùng để khai thác coin. Những người ủng hộ Bitcoin coi yếu tố này của PoW như một tài sản và thực sự có một số sự thật về nó. Tuy nhiên có thể thấy, mô hình PoW tồn tại không ít những nhược điểm như phí giao dịch cao hay thời gian giao dịch chậm.

Trong hệ thống bằng chứng cổ phần, yếu tố chính của khả năng phục hồi đối với sự tích lũy của kẻ tấn công là việc mua lại cổ phần được gắn với ETH. Khi kẻ tấn công mua ETH cần thiết để thực hiện một cuộc tấn công như vậy, sự trượt giá sẽ ngày càng trở nên không bền vững. Thực tế là tài nguyên (ETH) khan hiếm so với tài nguyên PoW (ASIC và năng lượng) có nghĩa là việc có được một lượng lớn cổ phần như vậy trong mạng khó hơn nhiều so với việc có được đa số hashrate. 

Một lý do phổ biến nữa là về bản chất, rất nhiều ETH sẽ bị khóa trong các hợp đồng thông minh. Validator sẽ không muốn mất đi bất kỳ ETH nào của họ vì họ cần nó để kiếm lợi nhuận thông qua xác thực. Hiện tại có khoảng 13 triệu ETH được được stake trong tổng số khoảng 122 triệu ETH. Nhưng điều đáng chú ý là chắc chắn sẽ có nhiều ETH được staking hơn nữa khi The Merge xảy ra.

Khả năng chống lại các cuộc tấn công 

Trong hệ thống PoW, kẻ tấn công có thể tấn công mạng với chi phí thấp hoặc miễn phí. Không có hình phạt cho việc làm như vậy và điều này có thể được thực hiện vô thời hạn trên lý thuyết. Ngay cả khi có sự phản đối kịch liệt của công chúng về việc một người khai thác có hành vi xấu thực hiện nhiều cuộc tấn công dạng “double spend”, giải pháp duy nhất có sẵn là thay đổi thuật toán băm của Bitcoin, do đó làm cho tất cả các thiết bị khai thác trở thành vô hiệu. Vì hashpower có thể thay đổi địa chỉ IP và trỏ đến các địa chỉ gửi BTC khác nhau, nên không có cách nào để loại bỏ hashpower độc hại khỏi phương trình mà trước tiên không thay đổi các nguyên tắc cơ bản của toàn bộ giao thức. Ngay cả sau khi thuật toán băm được thay đổi, vấn đề tương tự cuối cùng vẫn có thể xuất hiện trở lại.

Do hậu quả rất thấp của việc tấn công BTC, việc thuê hashpower để tấn công trở thành một công việc kinh doanh có lợi nhuận rất cao. Người khai thác nhận được lợi nhuận đảm bảo mà không có bất kỳ hậu quả tiêu cực nào.

PoS xử lý các cuộc tấn công theo một cách khác nhiều so với PoW. Trong mô hình PoS vì mọi địa chỉ ETH của người xác thực đều công khai và vì người xác thực cần tiền của họ để thực hiện một cuộc tấn công, nên giải pháp cho validator độc hại là cắt giảm cổ phần của họ, do đó làm giảm sức mạnh đồng thuận của những validator độc hại này.

Khả năng chống lại sự giám sát của chính phủ

Đây có lẽ là một trong những lợi ích ít được nói đến của PoS: Đó là việc khó hơn nếu không muốn nói là không thể để xác định vị trí thực tế nơi quá trình xác thực đang diễn ra để tắt nó.

Vì PoW yêu cầu nhiều cơ sở hạ tầng vật lý và điện để hoạt động, nên việc xác định vị trí và đưa ra quyết định đóng cửa dễ dàng hơn (so với PoS) nếu các chính phủ quyết định việc khai thác hoặc tiền mã hóa là bất hợp pháp. Ngoài ra, các chính phủ có thể nắm bắt cơ sở hạ tầng vật chất để thực hiện các hoạt động khai thác của riêng họ. 

Trong khi đó, các trình xác thực PoS chạy phần mềm bình thường, vì vậy việc phát hiện là cực kỳ khó khăn nếu trình xác thực đang che chắn địa chỉ IP của họ thông qua định tuyến VPN. Ngay cả trong trường hợp không chắc rằng vị trí thực của họ bị xâm phạm, thì số tiền thực tế của họ sẽ được bảo vệ miễn là họ thực hiện các biện pháp bảo vệ liên quan đến cách họ lưu trữ ETH của mình. Chắc chắn, họ sẽ không còn xác thực nữa, nhưng chính phủ sẽ không thể thu giữ cổ phần và sử dụng nó cho hoạt động xác thực / tấn công mạng. Sau đó, người dùng có thể chạy phần mềm PoS trên một máy tính khác, có lẽ ở một quốc gia khác và tiếp tục việc staking như thể không có chuyện gì xảy ra. Nhưng giả sử rằng mọi trình xác thực đều có thể ẩn thành công địa chỉ IP của họ, thì sẽ gần như không thể xác định được vị trí và tắt chúng.

Vì cơ sở hạ tầng khai thác Bitcoin là vật lý và trong thế giới thực nên nó cũng có thể tính được. Các tổ chức / chính phủ có thể nắm bắt thực tế tất cả các hoạt động khai thác. Trong trường hợp người khai thác được phép trốn khỏi một khu vực pháp lý nhất định: Việc di chuyển cơ sở hạ tầng khai thác trị giá hàng tỷ đô la Mỹ là khá khó khăn và tốn kém. Tuy nhiên, việc vận chuyển số cổ phần theo mô hình PoS trị giá hàng tỷ đô la Mỹ sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.

Chống lại sự tập trung của các công ty cổ phần theo thời gian

Mặc dù về lý thuyết, bất kỳ ai cũng có thể tích lũy sức mạnh băm PoW để khai thác một cách cạnh tranh, nhưng việc làm như vậy sẽ khó hơn nhiều khi các công cụ khai thác PoW lớn được hưởng lợi từ quy mô kinh tế. Các hoạt động khai thác lớn nhận được phần trăm lợi nhuận cao hơn từ khoản đầu tư của họ so với các hoạt động khai thác nhỏ. 

Ví dụ: Khoản đầu tư 100 triệu USD vào cơ sở hạ tầng khai thác sẽ kiếm được nhiều phần trăm lợi tức đầu tư hơn khoản đầu tư 1 triệu đô la Mỹ. Điều này là do bản chất của giá trị bán buôn, cho dù đó là mua nhiều ASIC cùng một lúc, hợp đồng điện, vốn trí tuệ… Có lợi ích này cho phép các hoạt động khai thác lớn bóp nghẹt và cạnh tranh với các hoạt động nhỏ hơn.

Trong PoS, mọi người đều nhận được lợi nhuận như nhau cho dù bạn đang đặt cược 0,1 ETH hay 10 triệu ETH. Tuy nhiên, trong hoạt động khai thác theo mô hình PoW, không chỉ lợi nhuận không bằng nhau tùy thuộc vào số tiền đầu tư, mà còn kiếm được lợi nhuận từ việc khai thác như một người bình thường là vô cùng khó khăn. Thật khó để mua ASIC mới khi chúng có nhu cầu cao như vậy và khi chúng chuyển đến các cơ sở lớn nhất trước tiên. 

Chi phí vận hành thấp

Vì các thợ đào đòi hỏi phải chi một lượng lớn tiền điện để duy trì hoạt động của họ, điều này làm cho chi phí bảo mật cho Bitcoin cao hơn so với mô hình PoS. Biên lợi nhuận của thợ đào rất mỏng và một phần lớn tổng doanh thu của họ chuyển sang chi phí điện đang ngày càng tăng cao. Thống kê dưới đây cho chúng ta thấy lượng điện vận hành các hoạt động đào Bitcoin, Ethereum là không hề nhỏ.

Với mô hình PoS, vì có rất ít hoặc không có chi phí vận hành liên quan đến điện. Về cơ bản, chủ sở hữu ETH trở thành validator hoàn toàn miễn phí. Do đó, giao thức không phải trợ cấp cho trình xác thực với nhiều lạm phát, mặc dù một số vẫn được khuyến khích để trở thành trình xác thực và bảo mật mạng.

Do chi phí trở thành trình xác thực cực kỳ thấp, chúng ta có thể giả định rằng sẽ luôn có bảo mật lành mạnh trong PoS. Cho dù đó là bán nó để lấy một tài sản khác, cho vay hoặc sử dụng nó làm tài sản thế chấp cho một dự án kinh doanh có lợi hơn. Với chi phí vận hành rẻ hơn đi kèm với tính bảo mật cao hơn, rõ ràng mô hình PoS có lợi thế vượt trội so với PoW.

Kết Luận

Trong bài viết này, chúng ta đã cùng nhau điểm qua những điểm ưu việt của mô hình Proof of Stake so với Proof of Work. Có lẽ đây cũng chính là những lý do giải thích cho việc cộng đồng tiền mã hóa đang hào hứng như thế nào với sự kiện The Merge. Nhìn vào những ưu điểm vượt trội của PoS so với PoW chúng ta hoàn toàn có thể tin rằng việc Ethereum chuyển đổi sang mô hình bằng chứng cổ phần sẽ là một cú hích lớn cho toàn bộ thị trường tiền mã hóa.