Cơn sốt hoa Tulip là gì?

Nhiều người tham gia thị trường mã hóa, chắc hẳn đã nghe tới Cơn sốt hoa Tulip ít nhất 1 lần. Vậy Cơn sốt hoa Tulip thực sự là gì? Đây được coi là sự kiện đầu tiên về bong bóng tài chính trên thế giới vào những năm 1600. Hãy cùng Coinvn tìm hiểu xem thực sự Cơn sốt hoa Tulip là gì nhé!

Bong bóng hoa Tulip

Cơn sốt hoa Tulip diễn ra tại Hà Lan, đây chính là giai đoạn hoàng kim của đất nước này. Thời điểm đó, trung bình thu nhập đầu người dân Hà Lan cao nhất thế giới nhờ vào các hoạt động phát triển thương mại quốc tế và thương mại thành công.

Thu nhập tăng cao, đời sống nhân dân cũng được phát triển, giúp nhiều người nhanh chóng giàu có, từ đó thúc đẩy thị trường dành cho hàng hóa xa xỉ. Thời điểm này, hoa Tulip chính là mặt hàng được săn đón nhiều nhất, đặc biệt là những bông hoa có yếu tố đột biến khiến chúng sặc sỡ hơn các bông hoa thường khác. Vì đây là những bông hoa có đặc điểm khác biệt so với những lựa chọn khác nên mọi người đều muốn sở hữu vì sự đặc biệt và khác biệt của chúng.

Tùy vào mức độ đặc biệt của các bông hoa, giá hoa có thể vượt quá thu nhập của một người công nhân hoặc thậm chí giá của một ngôi nhà. Ngoài ra, giá hoa cũng được thị trường tương lai đẩy lên, đồng nghĩa với việc hoa sẽ không được trao tay ngay lập tức mà trong tương lai.

Cơn sốt này khiến nông dân đua nhau trồng hoa Tulip do thấy nguồn nhu cầu đang tăng lên, khiến nguồn cung hoa Tulip tăng mạnh, khi nông dân sử dụng toàn bộ đất chỉ để trồng hoa Tulip. Cuối cùng nguồn cung quá cao dẫn đến bong bóng nổ vào năm 1637 chỉ trong vòng một tuần. Tuy nhiên, một số người cho rằng do ảnh hưởng của dịch bệnh mà một số người không thể đến được buổi đấu giá hoa Tulip ngay trước thời điểm giá hoa rơi tự do. Hiện vẫn chưa có số liệu công bố rõ ràng về trường hợp phá sản do vỡ bong bóng hoa Tulip, vì không có hồ sơ tài chính ghi chép lại vào thời điểm đó, nhưng sự kiện chắc chắn gây thiệt hại đáng kể cho các nhà đầu tư nắm giữ hợp đồng hoa Tulip.

Cơn sốt hoa Tulip và Bitcoin có điểm tương đồng?

Cơn sốt hoa Tulip được nhiều người coi là một ví dụ điển hình về bong bóng vỡ. Đây chính câu chuyện phản ánh về lòng tham và việc thổi phồng giá quá đà đã khiến giá hoa Tulip bị đẩy đi quá xa. Trong khi một vài người hiểu biết đã bắt đầu thoát ra từ khi còn sớm, những người ở lại phía sau lại đua nhau bán tháo trong nỗi hoảng sợ khi giá hoa bắt đầu rớt giá “không phanh”, khiến nhiều người bị thất thoát một khoản tiền lớn.  

Chắc chắn khi nói về cơn sốt hoa Tulip sẽ khiến nhiều người liên tưởng đến Bitcoin và các đồng tiền mã hóa khác hiện cũng đang theo mô hình tương tự. Tuy nhiên, để có cái nhìn một cách chính xác và khách quan thì tình hình tài chính thế giới hiện nay đã thay đổi và có nhiều thể chế khác biệt. Cùng với đó là thị trường tiền mã hóa và thị trường truyền thống như hoa Tulip khác nhau trên nhiều khía cạnh nên việc liên hệ giữa Cơn sốt hoa Tulip và Bitcoin là không hợp lý.

Các khác biệt chính

Vậy khác biệt lớn nhất giữa hoa Tulip và Bitcoin là gì? Đó chính là chức năng lưu trữ giá trị. Hoa Tulip có tuổi thọ thời gian giới hạn và người mua bán sẽ không thể nào dự đoán chính xác về hình dạng hoa chỉ bằng việc nhìn vào củ hoa. Thương nhân trồng và nuôi hoa ắt hẳn sẽ muốn loại hoa mình trồng là loài hoa đặc biệt, và đem lại giá trị cao. Ngoài ra, Hoa Tulip cũng không thích hợp dùng cho thanh toán và bạn càng không thể chia nhỏ loại hoa này ra mà phải mua cả cây.  

Ngược lại, Bitcoin là kỹ thuật số và có thể được chuyển giao trong một mạng ngang hàng toàn cầu. Nó là một đồng tiền mã hóa được bảo đảm bằng các kỹ thuật mã hóa, giúp cho đồng tiền mã hóa này có khả năng chống lại gian lận. Bên cạnh đó, đồng tiền mã hóa này cũng không bị sao chép hoặc phá hủy, chia nhỏ thành nhiều đơn vị. Hơn nữa, Bitcoin là tương đối khan hiếm với một nguồn cung hạn chế cố định ở mức tối đa là 21 triệu đơn vị.

Cơn sốt hoa Tulip có thực sự là bong bóng?

Năm 2006, nhà kinh tế học Earl A. Thompson đã ra một bài báo có tựa đề “Cơn sốt hoa Tulip: Sự thực hay được thêu dệt?”. Trong bài, ông cho rằng Cơn sốt hoa Tulip thực ra là câu chuyện mang tính hàm ẩn liên quan đến chính phủ về sự chuyển đổi từ hợp đồng tương lai hoa Tulip sang hợp đồng lựa chọn, và không thực sự là cơn sốt thị trường. Theo Thompson, Cơn sốt hoa Tulip không thể được coi là một bong bóng bởi vì “bong bóng đòi hỏi có sự tồn tại về sự nhất trí trong thỏa thuận giá để giá vượt quá giá trị cơ bản“, do đó đây không phải là trường hợp bong bóng thực sự.

Tổng kết

Dù cho Cơn sốt hoa Tulip có thật hay không? Hay có là một dạng bong bóng tài chính hay không thì việc đó cũng khá bất hợp lý khi so sánh hoa Tulip và đồng tiền mã hóa Bitcoin (hay bất kỳ đồng tiền mã hóa nào khác). Sự kiện đã diễn ra gần 400 năm trước, trong một bối cảnh lịch sử hoàn toàn khác, và hoa chắc chắn không thể so sánh được với một đồng tiền kỹ thuật số được bảo đảm bằng kỹ thuật mật mã.