Nhìn lại 2022 của zkSync: Dự án đã sẵn sàng cho sự bùng nổ tiếp theo (P1)

Trong giai đoạn downtrend năm 2022, các dự án blockchain Layer 1 như NEAR Protocol, Solana, Avalanche đã dần mất đi sức hút, thì các giải pháp mở rộng Layer 2 cho Ethereum nhận được nhiều sự quan tâm của nhà đầu tư. Trong số đó là zkSync – một giải pháp mổ rộng Layer 2 của Ethereum sử dụng cơ chế Zk Rollups là một trong những dự án nhận được nhiều sự quan tâm nhất của nhà đầu tư.

Tuy nhiên, xét về phạm vi mở rộng hệ sinh thái thì zkSync dường như đang bị bỏ xa về mức độ hoàn thiện so với các đối thủ đáng gờm như Arbitrum và Optimism – các giải pháp mở rộng Ethereum Layer 2 sử dụng cơ chế Optimistic Rollup và tương thích EVM. 

Mặc dù vậy, nhưng zkSync vẫn đang dần phát triển và hoàn thiện hệ sinh thái của mình theo phương châm “chậm mà chắc”. Nó đang là một trong hai giao thức tiềm năng nhất (cùng với StarkNet) trong số các giải pháp Layer 2 sử dụng công nghệ Zk Rollups.

Trong bài viết này, hãy cùng Coinvn nhìn lại những gì zkSync đã đạt được trong năm 2022.

Cập nhật chung về zkSync

zkSync là gì?

zkSync là một giải pháp mở rộng quy mô Ethereum L2 sử dụng công nghệ ZK để cung cấp phí gas thấp hơn và giao dịch nhanh hơn so với các L2 khác mà không ảnh hưởng đến bảo mật.

Blockchain zkSync ban đầu được tạo bởi Matter Labs với mục tiêu kết hợp công nghệ ZK-Rollup với khả năng tương thích EVM. Giải pháp mở rộng quy mô của nó sử dụng các tài sản được giữ trên chuỗi chính, trong khi tính toán và lưu trữ được thực hiện ngoài chuỗi.

Điều này làm cho zkSync vượt trội so với các giải pháp L2 khác về mặt bảo mật và dễ sử dụng, đồng thời giúp xác thực nhanh hơn và rẻ hơn.

Những thương vụ gọi vốn trong năm 2022

200 triệu USD hỗ trợ hệ sinh thái

BitDao công bố quỹ hỗ trợ hệ sinh thái zkSync trị giá 200 triệu USD vào ngày 27/01/2022. BitDAO hiện đang sở hữu quỹ dự trữ lớn thứ hai thị trường tiền mã hóa, với khoảng hơn 2 tỷ USD gồm các loại tài sản như ETH, USDC, USDT.

200 triệu USD tại vòng series C

Matter Labs thông báo đã huy động thành công thêm 200 triệu USD trong vòng gọi vốn series C dẫn đầu bởi Blockchain Capital và Dragonfly Capital diễn ra vào ngày 16/11/2022. Vòng gọi vốn này đã nâng số tiền huy động được của Matter Labs lên 458 triệu USD, bao gồm 8 triệu USD ở Series A và Seed Round, 50 triệu USD ở Series B, cùng 200 triệu USD từ BitDAO.

Những thay đổi về công nghệ

Public Testnet

ZkSync 2.0 đã được khởi chạy bản Testnet công khai vào ngày 22/02/2022, trở thành bản testnet zkEVM đầu tiên trên thế giới. zkSync 2.0 là bản nâng cấp của zkSync 1.0, nhằm làm cho zkSync trở nên giống Ethereum hơn với việc các hợp đồng được viết bằng ngôn ngữ Solidity hoặc Vyper.  Kể từ khi mạng thử nghiệm thành công vào tháng 2, zkSync 2.0 cũng đã nâng cấp kiến ​​trúc zkEVM của mình, triển khai các khoản phí động và tích hợp một số khoản phí khổng lồ từ đối tác vào hệ sinh thái của dự án.

Nâng cấp zkEVM Architecture

zkSync ra mắt bản nâng cấp cho zkEVM Architecture vào tháng 5/2022. Đây là bản nâng cấp tích hợp tính năng Account Abstraction – cho phép tài khoản người dùng có thể dễ dàng chuyển đổi thành một hợp đồng thông minh, hỗ trợ thanh toán phí gas bằng nhiều token ngoài ETH, đồng thời có khả năng phục hồi tài khoản bằng multisig trong trường hợp mất private key. Trong cùng khoảng thời gian này, đội ngũ zkSync cũng xác nhận sẽ phát hành token.

Dynamic Fees

zkSync ra mắt tính năng Dynamic Fees (phí biến động) vào ngày 17/8/2022. Tính năng này cho phép các giao dịch được tính phí dựa trên lượng tài nguyên tiêu thụ trên mạng lưới, đơn vị tính phí sẽ chuyển từ “gas” thành “ERGs” (Energy). Đồng thời hỗ trợ bản nâng cấp EIP-1559.

Proof Merging

Ngày 21/9/2022, zkSync công bố hoàn thành Proof Merging (hợp nhất bằng chứng) – tích hợp prover (người chứng minh) với trình tạo nhân chứng (witness generator) vào hệ thống sản xuất khối trực tiếp.

• Validity Proofs

Ngày 18/10/2022, tính năng Validity Proofs đã được tích hợp thành công vào public testnet của zkSync 2.0, trở thành mảnh ghép cuối cùng về zkEVM để zkSync 2.0 bước vào mainnet Baby Alpha. Validity Proofs là công nghệ giúp mở rộng cho zkSync, đảm bảo tính đúng đắn trong việc thực thi chương trình, ghi lại trạng thái và lịch sử mạng trước khi chuyển dữ liệu lên Ethereum.

• Mainnet Baby Alpha

Matter Labs đã ra mắt phiên bản mainnet Baby Alpha của zkSync 2.0 vào ngày 29/10/2022. Mạng chính thức này sẽ thử nghiệm stress test với các giao dịch thật, nhưng chưa cho phép các dự án và người dùng tham gia.

Những số liệu on-chain của mạng lưới chính của zkSync

Phí giao dịch

Hiện tại người dùng chỉ có thể trải nghiệm tại mainnet zkSync 1.0. Thời gian hoàn thành giao dịch được hiển thị cho người dùng là khoảng 3 – 5 giây, các block được rollup và gửi lên Ethereum mỗi 1 giờ.

Theo số liệu từ zkscan.io, thì tại thời điểm thực hiện bài viết ngày 16/01, mức phí hiện tại của mainnet zkSync 1.0 như sau:

• Kích hoạt tài khoản: 0,86 USD
• Chuyển token: 0,03 USD
• Mint/Swap: 0,09 USD
• Rút tiền: 3,11 USD

Mức phí giao dịch sẽ thay đổi tùy thuộc bối cảnh hiện tại của thị trường tiền mã hóa. Tuy nhiên, mức phí trên mainnet zkSync 1.0 nhìn chung rẻ hơn so với các giải pháp mở rộng Layer 2 phổ biến khác, chẳng hạn như: Phí chuyển token trên Arbitrum và Optimism là khoảng 0,03 USD – 0,05 USD và phí mint/swap là 0,01 USD. Mức phí trên Starknet còn cao hơn, từ 0,1 USD – 0,24 USD.

Một điểm sáng của zkSync so với các Layer 2 khác là dự án có tính năng tự động quy đổi token bất kỳ thành phí giao dịch nếu người dùng không có ETH trong ví.

TVL

Theo những số liệu được thống kê bởi L2BEAT, tổng giá trị bị khóa của mạng chính zkSync 1.0 tăng mạnh từ mức 55 triệu USD lên hơn 170 triệu USD trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 4 năm 2022. Tuy nhiên, sau đó theo xu hướng downtrend của thị trường, TVL của zkSync không tránh khỏi sự ảnh hưởng và giảm về lại mức hơn 50 triệu USD rồi đi ngang tại vùng này suốt 7 tháng qua.

Số giao dịch hàng ngày

Số giao dịch hàng ngày trên mainnet zkSync 1.0 đã tăng từ mức 20.000 giao dịch lên hơn 150.000 giao dịch vào cuối tháng 10/2022. Sự tăng trưởng bứt phá này được thúc đẩy bởi tin tức sắp ra mắt của mạng chính Baby Alpha, thu hút nhiều người dùng trải nghiệm hệ sinh thái với hy vọng nhận được airdrop trong tương lai.

Đến giữa tháng 11/2022, thương vụ huy động 200 triệu USD của Matter Labs một lần nữa đẩy số giao dịch tăng lên đáng kể. Hiện tại chỉ số này đang dao động quanh mức 15.000 giao dịch.

Số địa chỉ duy nhất trên zkSync

Số địa chỉ duy nhất trên mainnet zkSync 1.0 tăng đều đặn từ đầu năm 2022 đến nay. Trong hai tháng qua, chỉ số này có một đợt tăng mạnh từ mức 400.000 lên gần 520.000 địa chỉ. Số liệu này cho thấy sức hút của zkSync vẫn đang tăng theo thời gian với tốc độ nhanh chóng mặt.

Tạm kết

Trên đây là phần đầu tiên của bài viết “Nhìn lại năm 2022 của ZkSync” với chủ đề chính được đề cập trong bài viết là những thành tựu mà ZkSync đạt được trong năm 2022. Đội ngũ Coinvn hy vọng qua bài viết trên, bạn đọc có thể hiểu nắm được những sự kiện nổi bật và hiệu suất hoạt động của nó trong năm 2022.

Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ tiếp tục khái quát sự phát triển của hệ sinh thái zkSync trong năm 2022. Đồng thời tìm hiểu về lộ trình sắp tới của zkSync trong năm 2023. Hãy cùng đội ngũ Coinvn đón chờ phần hai trên website coinvn.com.