Solana là gì? Một mạng lưới phi tập trung, dễ dàng mở rộng cho các Dapp

Tổng quan về mạng lưới Solana

Solana là gì?

Trước Solana, các mạng lưới đời đầu như Bitcoin hay Ethereum đã và đang gặp phải vấn đề liên quan đến việc mở rộng mạng lưới và chi phí. Theo thống kế, tốc độ giao dịch của mạng lưới Bitcoin hiện dừng lại ở mức 1 – 3 giao dịch trên giây (TPS), trong khi với Ethereum con số này dừng lại ở mức 15 – 20 TPS. Phí giao dịch trên cả hai mạng lưới này cũng dao động từ mức vài USD lên đến hàng trăm USD trong các thời điểm cao trào, khi mạng lưới liên tục tắc nghẽn. 

Solana là một dự án Blockchain mã nguồn mở tiên tiến nhằm tận dụng một số công nghệ đột phá để cung cấp hạ tầng phát triển cho các thế hệ Dapp tiếp theo. Dự án tập trung vào việc cung cấp một nền tảng có khả năng mở rộng cao, an toàn và phi tập trung tối đa, có thể hỗ trợ hàng nghìn node tiềm năng mà không bị giảm thông lượng. Theo thống kê, trung bình ở thời điểm hiện tại, TPS của mạng lưới Solana hiện ở mức 1.000 TPS trong khi phí giao dịch gần như bằng 0. Nếu chỉ xét về khía cạnh này thôi thì đây thực sự đã trở thành một điểm thu hút đối với các nhà phát triển dự án và người dùng hiện nay rồi.

Solana được thành lập vào năm 2017 trong thời kỳ bùng nổ ICO và đã huy động được hơn 25 triệu USD thông qua các vòng private và public sale khác nhau. Ở phần tiếp theo trong bài viết này, chúng ta hãy cùng xem mạng lưới này có gì đặc biệt và cách chúng vận hành như thế nào nhé.

Mạng lưới Solana hoạt động như thế nào?

Một trong những tính năng phân biệt chính của Solana là hệ thống đồng thuận Proof of Stake (PoS), được hỗ trợ bởi Tower Consensus. Đây là một biến thể cho phép các mạng phân tán đạt được sự đồng thuận bất chấp các cuộc tấn công từ các node độc hại, được gọi là Khả năng chịu lỗi Byzantine Thực tế (PBFT).

Việc triển khai PBFT của Solana thực thi nguồn thời gian toàn cầu trên Blockchain thông qua giao thức Proof of History (PoH). Điều này về cơ bản cung cấp một lịch sử về các sự kiện trước đó trên Blockchain, đảm bảo rằng có một bản ghi chung về những gì đã xảy ra và vào thời gian nào để có thể tham khảo vĩnh viễn.

Tower Consensus tận dụng đồng hồ được đồng bộ hóa này để giảm thiểu sức mạnh xử lý cần thiết để xác minh các giao dịch dẫn đến việc dấu thời gian của các giao dịch trước đó không còn cần phải được tính toán nữa. Điều này giúp Solana đạt được thông lượng thấp hơn hầu hết các đối thủ cạnh tranh trên thị trường tiền mã hóa hiện nay.

Ngoài ra, Solana còn bao gồm một số cải tiến khác giúp nó nổi bật hơn so với đối thủ. Trong số này có công nghệ Sealevel. Điều này cho phép thời gian chạy hợp đồng thông minh có thể tối ưu hóa được tài nguyên và đảm bảo rằng Solana có thể mở rộng trên cả GPU và SSD, dẫn đến việc dễ dàng mở rộng quy mô để đáp ứng nhu cầu.

Solana cũng loại bỏ hoàn toàn hệ thống mempool được sử dụng bởi các nền tảng khác và thay vào đó, chuyển tiếp các giao dịch tới trình xác thực (validator) ngay cả trước khi giao dịch trước đó được hoàn tất. Điều này giúp tối đa hóa tốc độ xác nhận và tăng số lượng giao dịch có thể được xử lý đồng thời tại cùng một thời điểm. Công nghệ này được gọi là “Gulf Stream”.

Solana có gì đặc biệt?

Khi nói đến các ứng dụng phi tập trung, tốc độ là vấn đề quan trọng. Hãy nhớ đến ví dụ về ứng dụng nuôi mèo ảo Cryptokitties trên mạng lưới Ethereum. Từng có thời điểm ứng dụng này làm mưa làm gió, khiến mạng lưới Ethereum lâm vào tình trạng tắc nghẽn liên tục. Đứng trước thách thức này, “chuyển nhà” là điều mà Cryptokitties đã áp dụng. Tuy nhiên, Solana hiện không gặp phải những vấn đề này do kiến ​​trúc thông lượng cao của nó.

Mặc dù hiện tại, TPS của Solana hiện đang dừng ở mức trung bình trên dưới 1.000 TPS, tuy nhiên họ tuyên bố rằng con số này có thể đạt tới 65.000 TPS. Nếu điều này thực sự xảy ra, Solana sẽ được xếp vào hàng những Blockchain có tốc độ giao dịch nhanh nhất tính đến thời điểm hiện tại.

Hơn nữa, Solana tuyên bố thời gian khối trung bình là 400 đến 800 mili giây và phí giao dịch trung bình là 0,000005 SOL (SOL là đồng tiền của mạng lưới Solana, chúng ta sẽ tìm hiểu ở phần sau). Điều này, kết hợp với khả năng mở rộng lớn của nó, làm cho nó có khả năng để phục vụ các ứng dụng phi tập trung có thể hỗ trợ hàng chục nghìn người dùng tiềm năng đồng thời mà không phải chịu tải quá lớn gây nghẽn mạng. Tin vui là Solana đạt được khả năng mở rộng này mà không cần sử dụng đến công nghệ lớp thứ hai hoặc ngoài chuỗi và không sử dụng bất kỳ hình thức sharding nào. 

Không giống như một số nền tảng khác, trên thực tế, không ai cũng có thể thiết lập và chạy với trình xác thực Solana và giúp bảo mật mạng. Quá trình này hoàn toàn không được phép, mặc dù người dùng sẽ cần duy trì một số phần cứng cơ bản để tham gia. Tổng cộng, mạng hiện có gần 1.000 trình xác thực. Tuy nhiên, con số này chỉ chiếm một phần rất nhỏ so với mạng lưới ETH 2.0 với khoảng hơn 172.000 trình xác thực tính đến thời điểm bài này được viết. Nếu xét ở khía cạnh này thì so với ETH 2.0, mạng lưới Solana lại có tính tập trung hơn nhiều.

Một số ứng dụng trên Solana?

Giống như nhiều nền tảng hỗ trợ hợp đồng thông minh trong từ năm 2017, Solana đã có một hệ sinh thái Dapp được phát triển tốt và đang phát triển nhanh chóng. Và đương nhiên, nhiều trong số đó là DeFi. Một số Dapp phổ biến nhất của Solana hiện tại bao gồm:

Raydium: Theo thống kê, so với thời điểm giá đạt mức cao nhất vào 3/5, giá RAY đã tăng 2.153%. Đáng chú ý là mức tăng này diễn ra chỉ trong vòng chưa đầy 3 tháng. Hiện tại, 1 RAY đang giao dịch quanh vùng 3,5 USD.

Serum: Về mặt giá cả, nếu tính từ đầu năm 2021, khi giá chạm ngưỡng cao nhất vào 3/5/2021, giá SRM đã tăng hơn 1.351%. Tuy nhiên, cũng chịu chung ảnh hưởng của đợt biến động vừa rồi, giá SRM hiện đang giao dịch ở mức 3,28 USD tại thời điểm viết bài.

SOL token của mạng lưới Solana

Thông tin chung

Solana, giống như phần lớn các nền tảng hợp đồng thông minh, có đồng coin của riêng nó, được gọi là SOL. Như vậy thì, tất cả các giao dịch và hoạt động hợp đồng thông minh trên Solana sẽ sử dụng SOL.

Đồng SOL cũng có thể dùng để tham gia vào các hoạt động staking để giúp hỗ trợ bảo mật của mạng, cho phép người dùng kiếm được một phần thưởng. Tổng cung của đồng SOL ở mức 488.630.611 SOL. Hiện đồng SOL nếu xét theo vốn hóa, đồng SOL đang giữ vị trí thứ 16 và vốn hóa thị trường tại thời điểm mình viết bài này theo CoinGecko là khoảng 6,8 tỷ USD.

Mua SOL ở đâu và như thế nào?

Là một trong những loại tiền mã hóa top đầu hiện nay nên không thiếu các sàn giao dịch hỗ trợ SOL. Theo CoinGecko, hơn một chục sàn giao dịch hiện cung cấp các cặp giao dịch SOL, bao gồm các sàn giao dịch lớn như Binance, Huobi Global và Bitfinex. Hiện tại, Binance là sàn giao dịch phổ biến nhất cho SOL và có bốn cặp giao dịch: SOL/USDT, SOL/BTC, SOL/BUSD và SOL/BNB.

Ở đây, chúng ta sẽ xem xét cách mua đồng SOL trên Binance bằng đồng Stablecoin Tether (USDT) một cách đơn giản nhất.

Bước 1: Tạo tài khoản trên sàn giao dịch Binance của bạn và nạp tiền vào số dư của bạn bằng USDT.

Bước 2: Đi đến thị trường giao ngay SOL/USDT (spot market) và điều hướng đến bảng lệnh ở cuối trang.

Bước 3: Chọn tab thị trường và nhập số tiền USDT bạn muốn chi cho SOL. Nhấp vào nút “Mua SOL” để hoàn tất đơn hàng.

Bước 4: Vậy là xong. Số lượng SOL của bạn sẽ được xử lý ở mức giá tốt nhất hiện có và sau đó sẽ được cung cấp trong số dư tài khoản Binance của bạn.

Biến động giá đồng SOL

SOL có thể được xem như một kỳ tích của đội ngũ phát triển khi nó đưa mình từ một dự án không tên tuổi lọt vào top những đồng coin có vốn hóa tỷ USD. Thậm chí, bản thân SOL cũng đã vượt mặt cả những dự án lão làng trước đó như TRX, EOS hay XMR,…

Khởi điểm ở mức giá 0,500801 USD vào ngày 11/5/2020, một năm sau vào ngày 18/5/2021, SOL đạt mức cao nhất mọi thời đại ở mức 58,03 USD (tăng 115 lần sau 1 năm). Ở thời điểm bài này được viết, đừng trước đợt sụt giá mạnh của toàn thị trường tiền mã hóa nói chung, đồng SOL đang được giao dịch ở mức 25,25 USD.

Lời kết

Thực sự thì về cơ bản, Solana cũng thu hút được sự chú ý của khá nhiều nhà đầu tư. Nó ra đời trong thời điểm người người, nhà nhà đang liên tục kêu than về hiệu năng của các mạng lưới tầng 1. Đặc biệt, khi mà thị trường DeFi bùng nổ, với lợi thế này lại càng khiến nó dễ dàng được các nhà phát triển và người dùng chấp nhận nhiều hơn.

Tuy nhiên, liệu rằng bản thân Solana có thể cạnh tranh được với Ethereum hay các mạng lưới đối thủ khác hay không? Trên thực tế, Solana cũng không phải là mạng lưới duy nhất giải quyết được vấn đề hiệu năng như hiện tại. Chúng ta có Binance Smart Chain, Polygon hay Polkadot cũng có những ưu thế vượt trội. Chưa kể, khi mạng lưới ETH 2.0 ra mắt, đây cũng được xem như là một thách thức lớn mà Solana cần phải đối mặt. 

Nếu xét về số lượng ứng dụng phi tập trung hiện có trên mạng lưới. Solana hiện đang cách rất xa so với người anh Ethereum. Để theo kịp và chiếm lĩnh thị phần, Solana cần phải có những chiến lược đi tắt đón đầu, tranh thủ thời cơ để thu hút thêm người dùng, thêm nhà phát triển, tạo dựng cho mình một hệ sinh thái đủ mạnh và bền vững hơn so với hiện tại.

Hi vọng bài viết này đã mang đến cho độc giả những kiến thức cần thiết. Đừng quên chia sẻ bài viết này nếu như bạn thấy hay và hẹn gặp lại trong các bài viết tiếp theo tại Coinvn.

Miễn trừ trách nhiệm: Nội dung trong bài viết được tổng hợp từ nhiều nguồn và đi kèm với ý kiến chủ quan của tác giả. Nó không đại diện cho bất kỳ tổ chức nào. Nó sẽ không được xem như là lời khuyên đầu tư dù trong bất kỳ một hoàn cảnh nào. Độc giả nên xem đây như là những nguồn thông tin tham khảo để có thể tự mình đưa ra các quyết định đầu tư cho bản thân.