Vạch trần “chiêu trò” của Sam Bankman-Fried dùng để thống trị thị trường tiền mã hoá

Nhiều người tin rằng Sam Bankman-Fried (SBF) – CEO của Alameda Research và FTX, đã đầu tư hàng trăm triệu USD để “giải cứu” các công ty tiền mã hóa trong năm nay. Các nhà bình luận liên tục ca ngợi Sam như một JP Morgan trong thị trường tiền mã hóa, khi anh ấy ra tay cứu giúp các công ty bị phá sản trong năm 2022, tương tự như thảm cảnh trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 1907.

Bên cạnh những lời khen, cũng không ít ý kiến cho rằng có nhiều điểm đáng ghi trong hành động của SBF. Trong một bài phân tích về các khoản đầu tư của SBF chỉ ra rằng ông thường chỉ giả định một tỷ lệ phần trăm duy nhất của các con số tiêu đề ban đầu được lưu hành.

Vào tháng 5 năm 2022, hàng loạt các tin tức tiêu cực xuất hiện trên các phương tiện truyền thông. Khủng hoảng thanh khoản đã khiến các công ty, dự án từng được định giá hàng hàng tỷ USD như Terra, BlockFi, Celsius, Three Arrows Capital (3AC) và Voyager Digital giảm tới 99% giá trị chỉ trong vài tuần. 

Trong cuộc khủng hoảng đó, sự hỗ trợ của Sam Bankman-Fried như một tia hy vọng giúp các công ty có thể vực dậy khi đang đứng trước bờ vực của sự phá sản. Sam đã đưa ra lời đề nghị hỗ trợ 400 triệu USD cho BlockFi, 500 triệu USD cho Voyager, hàng chục triệu cho dự án stablecoin thất bại của Facebook và kế hoạch trả lại hàng trăm triệu cho khách hàng của Celsius. 

Trong nhiều tháng sau, nghi vấn về số tiền cứu trợ của Sam xuất hiện trên khắp các trang truyền thông tiền mã hóa. Protos – một trang tin tức tiền mã hóa, đã kiểm tra các gói cứu trợ của SBF trong năm 2022 và đưa ra câu hỏi nghi vấn rằng: 

“Sam đã thực sự chấp nhận bao nhiêu rủi ro từ các khoản đầu tư đã hoàn thành?”

Trên thực tế, Alameda Research – quỹ đầu tư nổi tiếng trong thị trường tiền mã hóa, đã kiếm được 1 tỷ USD vào năm ngoái. FTX cũng ghi nhận khối lượng giao ngay hơn 719 tỷ USD hàng năm. Bloomberg ước tính giá trị cá nhân của Sam Bankman-Fried  là 11 tỷ USD.

BlockFi: SBF dường như đã mua lại BlockFi với mức chiết khấu đến 99,6%

Trong bối cảnh thiếu hụt thanh khoản vào năm 2022, BlockFi đưa ra một thông báo rằng sàn giao dịch FTX của SBF đã cung cấp hạn mức tín dụng quay vòng 250 triệu USD cộng với vốn chủ sở hữu, nâng tổng giá trị mà SBF hỗ trợ cho BlockFi lên 400 triệu USD.

Tuy nhiên, các điều khoản của thỏa thuận thực sự đã cho FTX một lựa chọn để mua lại BlockFi với giá ít nhất là 15 triệu USD. Con số này thấp hơn 96% so với mức 400 triệu USD trong lời đề nghị của SBF và giảm 99,6% so với mức định giá 4,8 tỷ USD trước đó của BlockFi.

BlockFi vẫn chưa hoàn trả đầy đủ khoản thanh toán với SEC, khoảng 100 triệu USD, lợi nhuận chênh lệch giá GBTC của công ty đã “chạm đáy” và số tài sản tiền mã hóa đang bị giữ lại đã giảm một nửa, do tình hình chung của thị trường.

Nếu BlockFi không đáp ứng được các khoản phải trả, SBF có thể mua lại công ty này với mức chiết khấu lên đến 99,6%.

BlockFi không có lựa chọn nào khác ngoài việc phải hoàn thành nghĩa vụ của nó. Lịch trình thanh toán SEC đã được ký trước tòa. Bên cạnh đó, hàng loạt các yêu cầu rút tiền của khách hàng đang chờ BlockFi xử lý.

Trùng hợp thay, trước đó FTX yêu cầu BlockFi đạt được sự chấp thuận của SEC cho sản phẩm BlockFi Yield của họ vào tháng 12. Các cơ quan quản lý chứng khoán của nhiều bang khẳng định rằng BlockFi Yield liên quan đến các đợt chào bán chứng khoán chưa đăng ký. SEC đã kiện BlockFi vì đã cung cấp chứng khoán chưa đăng ký với BlockFi Yield và SEC đã giành được chiến thắng.

Điều này có thể chứng minh được rằng SBF sẽ không bao giờ chấp nhận sử dụng số tiền hàng trăm triệu USD để đầu tư vào một thương vụ rủi ro cao như BlockFi.

BlockFi sau đó đã được hỗ trợ trở lại và chỉ sau một tuần công ty tuyên bố hợp tác với FTX. Giám đốc điều hành Zac Prince của công ty đã làm rõ rằng FTX không thể thực hiện việc mua nó trước tháng 10 năm 2023. Điều này có thể cho BlockFi thời gian để hoàn thành nghĩa vụ của nó để có thể nâng giá trị mua lại cao hơn, thay vì được bán với mức chiết khấu 99,6%.

Tóm lại, SBF đã thành công đầu tư vào BlockFi với số tiền là 0 USD. Sam cũng đã cho BlockFi vay một số tiền như một phần của khoản tín dụng (nợ), không phải vốn chủ sở hữu, khoản đầu tư và phải được công ty hoàn trả lại. 

Nếu như BlockFi không thể hoàn thành các khoản thanh toán còn lại của nó, thì Sam có thể mua lại công ty trị giá 4,8 tỷ USD với giá chiết khấu 99% vào năm tới. 

Voyager Digital: Bị Sam thâu tóm với giá rẻ

Vào đỉnh điểm của sự hoảng loạn trong ngành cho vay tiền mã hóa, FTX đã đưa ra một thông cáo báo chí với kế hoạch tạo thanh khoản cho Voyager Digital. Tin tức này nhanh chóng đã trấn an được những khách hàng của Voyager Digital. Theo đó, FTX có thể sẽ hỗ trợ cho Voyager Digital 500 triệu USD.

Mặt khác, Sam Bankman-Fried dường như chỉ đồng ý chi 0 USD, nếu không sẽ rút ​​lui hoàn toàn khỏi thương vụ này. Voyager Digital cho rằng FTX đã cố tình đưa ra một lời đề nghị thấp.

Trong một danh sách các chủ nợ của Voyager, cho biết công ty đã nợ Alameda Research của SBF 75 triệu USD không có tài sản bảo đảm. Một số điều khoản nhất định của thương vụ SBF sẽ ưu tiên cấu trúc các yêu cầu của FTX đối với các khoản nợ phải trả trong tương lai của Voyager. 

Nói cách khác, Voyager Digital đã nợ Sam Bankman-Fried tiền và công ty này còn rất lâu mới có thể trả nợ cho các chủ nợ của nó. Để củng cố khả năng thương lượng của mình, SBF đã mua gần 15 triệu cổ phiếu của Voyager Digital ngay trước khi công ty nộp đơn phá sản.

Cũng như thương vụ mua lại của BlockFi, SBF đã thu hút sự chú ý của giới truyền thông khi tung ra những gói hỗ trợ hàng trăm triệu USD. Trên thực tế, ông không chi bất cứ khoản tiền nào, nhưng vẫn có thể đầu tư vào các công ty đó.

Celsius: SBF “quay xe” khiến Celsius trở tay không kịp

Vào tháng 6/2022, Celsius đứng trước nguy cơ phá sản và FTX đã mang lại hy vọng cho công ty và khách hàng của nó. Vào thời điểm đó, Sam Bankman-Fried – CEO của FTX rất mong muốn được sở hữu tài sản của Celsius thông qua việc đấu giá công ty. 

Sau thông báo trên sự chú ý của giới truyền thông một lần nữa đổ dồn SBF. Tuy nhiên, FTX bất ngờ “quay xe” rút lui khỏi thỏa thuận do “khoản lỗ 2 tỷ USD” trong bảng cân đối kế toán của Celsius. 

Hiện tại, con số danh nghĩa trong các “gói hỗ trợ” những công ty phá sản của SBF trong năm 2022 đã lên tới hơn 1 tỷ USD. Tuy nhiên, trên thực tế SBF lại hoàn toàn không tốn bất kỳ khoản tài trợ nào.

Huobi: SBF thu hút sự chú ý của giới truyền thông mà không cần chi 1 tỷ USD

Một vài tuần trước, người sáng lập Huobi Group – Leon Lin đã công bố kế hoạch bán cổ phần sàn giao dịch tiền mã hóa Huobi mà ông đang sở hữu. Leon Lin tuyên bố đang đàm phán với một nhóm nhà đầu tư được chọn, tìm cách bán hơn 1 tỷ USD vốn cổ phần Huobi với mức định giá 3 tỷ USD.

Theo Bloomberg, FTX của SBF là một trong những công ty có khả năng đã tham dự cuộc thảo luận sở bộ với Leon Lin. Tuy nhiên, ngay sau đó SBF đã lên tiếng và cho biết ông đã sớm từ chối kế hoạch mua lại cổ phần của Li.

Chính vì thường xuyên góp mặt trong các thương vụ mua lại, nên FTX và SBF luôn nhận được sự chú ý khi có bất kỳ thường vụ nào xuất hiện trên thị trường.

SkyBridge: SBF đầu tư vào các tài sản kỹ thuật số của SkyBridge nhưng lại nói rằng đã mua “vốn chủ sở hữu”

FTX đã mua 30% cổ phần trong SkyBridge Capital của Anthony Scaramucci. SkyBridge ngay lập tức công bố kế hoạch mua tài sản tiền mã hóa trị giá 40 triệu USD và đầu tư vào các công cụ khai thác tiền mã hóa.

Scaramucci thừa nhận rằng danh mục đầu tư của SkyBridge hoạt động kém hiệu quả trong thị trường gấu tiền mã hóa năm 2022. Scaramucci thậm chí còn tạm ngừng xử lý các yêu cầu rút tiền mặt của khách hàng từ các quỹ của nó. 

Việc hoạt động kém hiệu quả và có quá nhiều yêu cầu rút tiền mặt đã khiến SkyBridge chấp nhận thương vụ của SBF. 

Trên thực tế, FTX đầu tư trực tiếp vào các tài sản kỹ thuật số như Bitcoin, Ethereum, Solana, Algorand và những tài sản khác của SkyBridge, thay vì đầu tư vào cổ phần như lời đề nghị của nó. Trước đó, SBF cũng đã dùng hình thức này để đầu tư vào các nhà quản lý quỹ khác như Pantera Capital và Polychain. 

Aptos: FTX là nhà đầu tư hàng đầu trong vòng tài trợ trị giá 150 triệu USD

Trong năm 2022, SBF đã đầu tư vào một số công ty tiền mã hóa, mặc dù với mức chiết khấu lớn so với định giá trước đó. Trong đó, FTX và Jump Crypto đã trở thành nhà đầu tư hàng đầu cho Aptos Labs (trước đây là Libra của Facebook, hay còn gọi là Diem) trong vòng tài trợ 150 triệu USD. Các nhà đầu tư khác bao gồm a16z và Multicoin.

Aptos Labs đã mua lại các tài sản trước đây thuộc dự án Diem của Meta với mức định giá thấp nhất. Libra/Diem từng là một dự án trị giá hàng tỷ USD được ươm tạo bởi một trong những công ty lớn nhất thế giới – Meta, nhằm trở thành một stablecoin toàn cầu với tính thanh khoản cao hơn cả Tether.

Sự hợp tác của SBF với GameStop

GameStop hợp tác với FTX để cung cấp thẻ quà tặng trong hệ thống các cửa hàng của của mình. Tuy nhiên, các điều khoản tài chính của thỏa thuận này vẫn chưa được tiết lộ.

Một số điều được biết về GameStop:

• Báo cáo hàng quý gần đây nhất của GameStop cho thấy doanh số bán hàng giảm sút, tổn thất tài chính ngày càng trầm trọng và hàng tồn kho tăng cao. Doanh thu của nó đã giảm đáng kể trong nhiều năm qua.
• Cổ phiếu của GameStop là một trong số ít tài sản được Reddit subforum WallStreetBets “bơm” vào tháng 1 năm 2021. Việc này nhằm làm nản lòng các nhà quản lý quỹ đầu cơ đang bán khống cổ phiếu của các công ty đang gặp khó khăn.

GameStop có vẻ không phải là mục tiêu “cứu trợ” của SBF. Giá cổ phiếu của nó vẫn đang giao dịch ở mức khá tốt. 

Sự hợp tác giữa FTX và GameStop điều mang lại lợi ích cho cả hai công ty. Trong đó, GameStop thu một khoản phí nhỏ khi bán thẻ quà tặng từ FTX. Đổi lại, FTX sẽ được hưởng lợi khi có thể tiếp cận với những game thủ sử dụng thẻ quà tặng của nó.

Vậy SBF có phải là JP Morgan trong thị trường tiền mã hóa?

Bình luận về 30% cổ phần của FTX trong SkyBridge, Giám đốc điều hành của Modulus Capital – Richard Gardner cho biết: 

“Tôi không nghĩ rằng những động thái gần đây của Sam Bankman-Fried thực sự vì mục đích hỗ trợ những công ty đang gặp khó khăn.”

Trong một số trường hợp, giống như việc FTX US mua lại công ty thanh toán bù trừ có tên Embed Financial Technologies, động cơ đầu tư của SBF rất rõ ràng: “FTX muốn có được quyền xử lý giao dịch cổ phiếu của công ty này.”

Mặt khác, vẫn có nhiều trường hợp không rõ lý do tại sao FTX lại thực hiện các thương vụ mua lại khác, chẳng hạn như Liquid Group – công ty vận hành sàn giao dịch Quoine. Quoine đã phải đối mặt với những thách thức lớn, bao gồm vụ kiện về giao dịch đảo ngược và vụ hack tài sản kỹ thuật số trị giá 90 triệu USD.

Một số chuyên gia lý giải rằng FTX có thể chuyển Quoine và người dùng của nó sang sàn giao dịch FTX. Tuy nhiên, FTX trước đó đã cho Quoine vay 120 triệu USD để giúp công ty này phục hồi sau vụ hack. Việc mua lại Liquid Group và Quoine có thể thực sự đúng với mục đích “cứu trợ” của Sam Bankman-Fried.

Do đó, chúng ta vẫn chưa thể đưa ra câu trả lời cho câu hỏi “liệu SBF có phải là JP Morgan trong thị trường tiền mã hóa hay không?”. Bởi lẽ, giá trị thực tế của các gói cứu trợ  không đúng với giá trị mà Sam đã đưa ra.

Kết luận

Sam Bankman-Fried tuyên bố rằng FTX vẫn còn 2 tỷ USD để chi cho các thương vụ mua lại và nói rằng ông quan tâm đến sự phát triển của hệ sinh thái tài sản kỹ thuật số hơn là mất tiền vào một vài khoản đầu tư kém hiệu quả.

Business Insider cho biết Sam đang định vị mình là “người cho vay cuối cùng” sẵn sàng tiếp nhận các công ty mà những người cho vay khác không muốn cho vay.

SBF và FTX chính là những “Master of spin”, họ có thể mua cổ phần của các công ty gặp khó khăn với chiết khấu 99%. Nhiều nhà đầu tư xem SBF ngang hàng với một chủ ngân hàng đã đứng ra bảo lãnh cho chính phủ Hoa Kỳ.