MEV (Miner Extractable Value) là gì?

MEV là gì?

Khi một người gửi một giao dịch trên blockchain, sẽ có độ trễ giữa thời điểm giao dịch được phát sóng tới mạng lưới và khi nó thực sự được khai thác thành một khối. Trong khoảng thời gian này, các giao dịch nằm trong một nhóm giao dịch đang chờ xử lý được gọi là mempool – nơi nội dung được hiển thị cho mọi người. Các nhà đầu tư ăn chênh lệch còn thợ đào có thể theo dõi mempool và tìm cơ hội để tối đa hóa lợi nhuận của chính họ, ví dụ: Bằng các giao dịch tiền tệ. Nếu người đi trước là nhà khai thác, họ cũng có thể sắp xếp lại hoặc thậm chí kiểm duyệt các giao dịch.

Miner Extractable Value đề cập đến số tiền lợi nhuận có thể được chiết xuất từ việc sắp xếp lại và kiểm duyệt các giao dịch trên blockchain. 

Ví dụ: Có một đơn đặt hàng Uniswap lớn để mua SNX/WETH trong mempool. Một bot MEV sẽ thực hiện một giao dịch ngay sau lệnh Uniswap lớn, để phân biệt mức trượt giá trong nhóm Uniswap so với giá SNX/WETH trong nhóm AMM khác (như SushiSwap). Đây được coi là MEV lành tính hoặc tích cực, vì nó có lợi cho hệ sinh thái.

Điều này vô hình chung đã tạo điều kiện để thợ đào bòn rút người dùng thông qua việc sắp xếp thứ tự giao dịch nhằm kiếm lời nhất cho bản thân. Hậu quả là phí giao dịch trong mạng lưới và độ trượt giá tăng cao.

Tại sao MEV lại quan trọng?

• MEV có thể gây hại cho người dùng.
• MEV là một loại thuế vô hình mà thợ đào có thể thu từ người dùng.
• MEV có thể làm mất tính ổn định Ethereum.

Nếu phần thưởng khối đủ nhỏ so với MEV, các thợ đào có thể gây mất ổn định sự đồng thuận bằng cách sắp xếp lại hoặc kiểm duyệt các giao dịch. 

Những loại hình MEV

Tuy nói MEV mang lại lợi ích cho các thợ đào, nhưng thực tế hầu hết các loại hình MEV hiện tại đến từ các bot của bên thứ ba. Các thợ đào với vai trò là người xác nhận giao dịch cuối cùng sẽ có quyền chọn giao dịch để thêm vào khối.

Đặc điểm của MEV là người dùng thường không thấy những tác động của chúng cho đến khi giao dịch được thực hiện xong. Những tác động có thể kể đến như phí gas tăng hoặc độ trượt giá lớn hơn thông thường.

• Front-running: Một giao dịch mục tiêu trong mempool được xác định và bot tìm cách khai thác ngay trước giao dịch bằng cách gửi phí gas cao hơn một chút. Ví dụ: Một bot tìm kiếm các danh sách mới trên Uniswap và sẽ gửi một lệnh mua lớn ngay sau khi niêm yết để đẩy giá lên cao hơn.
• Back-running: Một bot tìm cách khai thác ngay sau giao dịch mục tiêu bằng cách gửi phí gas thấp hơn một chút so với giao dịch. Ví dụ: Một lệnh thanh lý được gửi ngay lập tức sau khi cập nhật về giá.
• Sandwiching: Sự kết hợp giữa Front-running và Back-running. Ví dụ: Một lệnh mua lớn được xác định trong mempool và lệnh Front-running được đặt trước lệnh mua để mua token với giá thấp hơn. Sau đó, lệnh mua lớn sẽ đẩy giá lên cao hơn và bot chạy sau sẽ bán token của lệnh Front-running để thu lợi nhuận.

Những giải pháp được đề xuất

Cách đơn giản nhất để giảm thiểu MEV cho các giao dịch là sử dụng mempool riêng để truy cập các công cụ khai thác, mặc dù điều này vẫn khiến người khai thác tin tưởng sẽ không chạy trước giao dịch của bạn. Flashbots là một trong những nhà lãnh đạo đã xây dựng một mạng lưới kết nối các bot trích xuất MEV trực tiếp với các thợ đào. KeeperDAO, Secret Swap, BackRunMe của bloXroute, ArcherSwap và mistX.io của Alchemist cung cấp các mạng lưới riêng và hoàn trả cho các giao dịch có MEV bằng lợi nhuận từ bot MEV của họ. Người khai thác Ethereum và Sparkpool cũng cho phép người dùng định tuyến các giao dịch của họ một cách riêng tư thông qua mạng lưới riêng của nó là Taichi Network. 

Flashbots

Flashbots là một nhóm nghiên cứu và phát triển xây dựng các công cụ để hiểu và thực hiện trích xuất MEV độc đáo. Ra mắt vào tháng 1/2021, Flashbots đã phát hành 2 sản phẩm: 

• Flashbot Alpha: Một ứng dụng go-ethereum được sửa đổi, cho phép các nhà giao dịch thông báo các tùy chọn đặt hàng giao dịch của họ với các thợ đào.
• MEV-Explore: Một bảng điều khiển công khai hiển thị các giao dịch MEV trong thời gian thực tế. 

Flashbot Alpha bao gồm 2 công cụ chính: MEV-Geth và MEV-Relay, cho phép “người tìm kiếm” MEV gửi các giao dịch của họ một cách riêng tư cho các thợ đào. Các giao dịch khai thác được đặt hàng và đóng gói cùng với giao dịch mempool ban đầu bởi nhà điều hành bot MEV. Sau đó, gói này được gửi cho người khai thác và người điều hành bot MEV “boa” một phần lợi nhuận của giao dịch cho người khai thác để đưa vào khối.

Kể từ tháng 4/2021, 84% tỷ lệ băm nhóm khai thác của mạng lưới Ethereum được chuyển qua Flashbots. 7 thợ đào hàng đầu trong tuần từ ngày 16 – 22/05/2021 là những thợ đào đã được tích hợp vào Flashbots. 

KeeperDAO

KeeperDAO là một giao thức khác sử dụng một mempool ảo riêng được gọi là Hiding Book. Người dùng định tuyến các giao dịch mua bán hoặc cho vay của họ thông qua mạng lưới của Hiding Book, nơi các bot của Keeper trích xuất MEV thông qua chênh lệch giá hoặc thanh lý. Lợi nhuận MEV được gửi vào kho bạc ROOK và người dùng nhận được một phần lợi nhuận dưới dạng token ROOK trừ đi phí quản lý. Các giao dịch của người dùng được thực hiện miễn phí và được bảo vệ khỏi các cuộc tấn công sandwich và trượt giá.

Secret Swap của Secret Network

Secret Swap là một giao thức AMM trên Secret Network. Secret Swap sử dụng các hợp đồng bí mật (SNIP-20) để bảo vệ người dùng chống lại bot MEV chạy trước và các bot MEV khác, đồng thời cung cấp quyền truy cập vào tính thanh khoản của chuỗi chéo. Các hợp đồng SNIP-20 được mã hóa khi chúng ở trong mempool, ngăn chặn việc trích xuất MEV. Người dùng sẽ cần phải có ví Keplr và token SCRT để thanh toán phí gas. Giao dịch trên Secret Swap phải trả phí hoán đổi 0,3% cùng với phí gas token SCRT. LP và nhà giao dịch nhận được token quản trị Secret Swap là token SEFI.

Token SCRT là token quản trị gốc của lớp giao thức Secret Network. Secret Network cung cấp một mempool được mã hóa, ngăn không cho các nút và trình xác thực xem chi tiết giao dịch. Blockchain Secret Network phát triển dựa trên Cosmos SDK/Tendermint có tính năng cắt và ủy quyền. Secret Apps được xây dựng bằng các hợp đồng thông minh CosmWasm, được viết bằng Rust và được triển khai trên Secret Network.

ArcherSwap của Archer DAO

Archer DAO ra mắt vào tháng 8/2020 mang lại cho các thợ đào khả năng tận dụng MEV. Các bot MEV được cung cấp bởi các bên thứ ba, các nhà phân phối, mang đến các gói MEV có lợi cho các thợ đào. Các nhà cung cấp và thợ đào chia sẻ lợi nhuận MEV dưới dạng token quản trị ARCH. Các nhà cung cấp thanh khoản mang đến tài sản thế chấp cho bot của nhà cung cấp các chiến lược MEV yêu cầu các khoản vay vốn dài hơn khoản vay nhanh. ArcherSwap sử dụng Archer Relay để bỏ qua mempool công khai và gửi các giao dịch của người dùng trực tiếp đến các thợ đào cũng như Flashbots MEV-GETH của riêng họ. ArcherSwap ngăn chặn việc front-running và trượt giá không mất phí đối với các trường hợp hủy đơn và thất bại trong giao dịch.

mistX.io

mistX.io là một DEX chạy trên mạng lưới Flashbots, cho phép người dùng gửi các giao dịch dưới dạng gói Flashbots. Tất cả các giao dịch mistX token-ETH đều có phí gas bằng 0 và người dùng không bắt buộc phải giữ ETH trong ví của họ. Người dùng mistX cũng có thể hủy giao dịch mà không phải trả phí. Nền tảng mistX.io giữ lại một tỷ lệ phần trăm các mẹo của người khai thác và được sử dụng để làm phong phú thêm chương trình phần thưởng Crucible và Aludel. 

Tổng kết

Đối với người dùng DeFi thực hiện các giao dịch hoán đổi và cho vay, MEV trên Ethereum chỉ có thể được giảm bớt chứ không thể loại bỏ hoàn toàn. Những giải pháp tốt nhất hiện nay là các mạng lưới riêng ngăn chặn những cuộc tấn công chạy trước và tấn công sandwich trong mempool công khai. Đồng thời, đó là cung cấp khoản giảm giá từ lợi nhuận thu được từ MEV hoặc các lợi ích khác, chẳng hạn như giao dịch không cần gas. Tuy nhiên, như những gì quan sát thấy từ hoạt động trên Flashbots, các chiến lược khai thác MEV mới liên tục được phát hiện và tạo ra, do đó biện pháp bảo vệ hiện tại có thể trở nên lỗi thời.

Bản thân Ethereum là blockchain có nhiều đột phá, lượng Dapp và cơ sở người dùng lớn nhất ở thời điểm hiện tại. Với những đặc điểm mà mạng lưới mang lại, nếu phí gas giảm xuống dưới 40 hay thậm chí 30 thì khả năng dòng tiền đang tìm kiếm yield ở các chuỗi khác sẽ quay lại Ethereum.