Nhìn lại năm 2022 đáng nhớ của các dự án Layer 2

Tổng quan tình hình thị trường năm 2022

Stablecoin, quỹ phòng hộ, các nền tảng cho vay và sàn giao dịch đều gặp những khủng hoảng lớn vào năm 2022, khiến đây trở thành một năm ảm đạm đối với thị trường tiền mã hóa. Phần lớn không gian đã sụp đổ, nhưng các đội ngũ phát triển vẫn tồn tại. Hệ sinh thái Layer 2 là một minh họa hoàn hảo cho sự mở rộng lâu dài này.

Các giải pháp mở rộng quy mô vượt trội của Ethereum đã lặng lẽ đạt được bước đột phá vào năm 2022, với sự gia tăng vượt bậc về KPI chính và một số cột mốc ở cả cấp độ cơ sở hạ tầng và ứng dụng. Với ý nghĩ đó, chúng ta hãy nhìn lại những sự phát triển của Layer 2 trong năm 2022 và xem liệu năm 2023 có phải là một năm đột phá của những dự án này nữa hay không?

Những số liệu quan trọng

TVL

Giá trị TVL của các dự án Layer 2 tính theo USD giảm 28,6%, từ 5,7 tỷ USD xuống còn 4,1 tỷ USD. Tuy nhiên, điều này rất có thể là do giá tiền mã hóa giảm chứ không phải do người dùng rút tiền, vì TVL tính theo ETH tăng 120,6% từ 1,6 triệu lên 3,4 triệu. Điều này ngụ ý rằng tính theo giá ròng, Layer 2 đã chứng kiến ​​dòng thanh khoản đáng kể vào năm 2022.

Số lượng giao dịch

Số lượng giao dịch của Arbitrum đã tăng đáng kể trong suốt năm 2022 do sức hút ngày càng tăng của các ứng dụng gốc như GMX, cũng như bản cập nhật Nitro, giúp giảm đáng kể chi phí giao dịch. Từ Quý 1 đến Quý 4, số lượng giao dịch của Arbitrum đã tăng 590 %, từ 5,0 triệu lên 34,9 triệu.

Optimism cũng đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong các giao dịch, rất có thể là kết quả của hoạt động gia tăng sau khi ra mắt token OP và các chương trình khuyến khích liên quan. Optimism đã thực hiện 3,2 triệu giao dịch trong Quý 1 và 30,3 triệu trong Quý 4, tăng 846,7%.

Số lượng Active User

Arbitrum đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể về số lượng người dùng tích cực trong suốt năm 2022, như đã nêu trước đó, nhờ sức hút của các dự án mới nổi như GMX cũng như bản cập nhật khả năng mở rộng Nitro. Nền tảng Layer 2 này có mức tăng 559,1% về số người dùng hoạt động trung bình hàng tháng, từ 91.800 user trong Quý 1 lên 605.000 user trong Quý 4.

Trong suốt năm 2022, Optimism đã chứng kiến sự tăng trưởng lớn về số lượng người dùng. Theo làn sóng của các chương trình khuyến khích và ra mắt token đã nói ở trên, số lượng địa chỉ hoạt động hàng tháng của Optimism cũng đã có mức tăng trưởng vô cùng ấn tượng.

Những sự kiện nổi bật

Sự tăng trưởng của GMX

GMX nổi lên là dapp dựa trên Layer 2 phổ biến nhất vào năm 2022. Trong khi hoạt động on-chain chậm lại và giá giảm, việc sử dụng sàn giao dịch vĩnh viễn phi tập trung dựa trên Arbitrum đã tăng vọt. Sàn giao dịch này đã tạo ra khối lượng giao dịch 81,4 tỷ USD và tạo ra thu nhập 33 triệu USD. GMX đã nổi lên như một dự án quan trọng trong hệ sinh thái Arbitrum, chiếm 39,5% TVL, với nhiều ứng dụng khác nhau bao gồm Dopex, Vesta Finance, Rage Trade, Umami Finance và các ứng dụng khác.

Sự tăng trưởng này đã giúp mã thông báo GMX trở thành một trong những tài sản hoạt động tốt nhất trong tất cả các loại tiền mã hóa, lần lượt tăng 87,4% và 487,2% tính theo USD và ETH vào năm 2022.

Các dự án Layer 2 ra mắt token

Vào năm 2022, nhiều Layer 2 nổi bật đã tung ra token của dự án. Optimism là một trong những dự án gây được tiếng vang lớn nhất. Dự án này đã phân phối 5% nguồn cung OP cho những người dùng sớm và các bên liên quan. Việc ra mắt token này đã tăng tốc độ tương tác và thanh khoản của người dùng. Theo đó, TVL của Optimism đã tăng 86,9% kể từ ngày phát hành vào ngày 31 tháng 5.

StarkWare, nhà cung cấp zk-rollup, là một dự án Layer 2 khác đã phát token của họ. StarkWare đã phát hành token STRK vào giữa tháng 11, tuy nhiên nó vẫn chưa được giao dịch.

Việc triển khai phát hành token của các dự án Layer 2 kể trên là một bước khởi đầu thú vị trong việc tạo các token Layer 2 và sẽ vẫn là một công cụ chiến lược quan trọng cho bất kỳ mạng nào.

zkSync hoạt động

zkEVM được coi là chén thánh của các giải pháp mở rộng quy mô vì nó kết hợp các hiệu ứng mạng và công cụ phát triển của EVM với thông lượng lớn của zk-rollup. zkEVM được cho là phải mất vài năm nữa mới trở thành hiện thực.

Trong năm nay, zkSync đã ra mắt mạng chính zkEVM, zkSync 2.0, vào tháng 10. Mặc dù mạng vẫn đang ở giai đoạn “baby alpha”, giai đoạn đầu tiên của quá trình triển khai ba giai đoạn và chưa thể truy cập được đối với các cài đặt theo hợp đồng hoặc khách hàng cuối, nhưng việc đạt được sản xuất biểu thị một kỳ tích đáng chú ý trong việc mở rộng quy mô.

Những điểm trừ của các dự án Layer 2

dYdX từ bỏ StarkEx

Khả năng mất dYdX vào tay Cosmos là một trở ngại lớn đối với hệ sinh thái Layer 2 vào năm 2022. Sàn giao dịch vĩnh viễn này đã tuyên bố vào tháng 6 rằng họ sẽ từ bỏ StarkEx để ra mắt V4 dưới dạng blockchain dành riêng cho ứng dụng được phát triển với SDK Cosmos.

Đây là một tin tức tiêu cực đối với hệ sinh thái Layer 2 hiện tại, vì dYdX là sàn giao dịch vĩnh viễn phi tập trung lớn nhất xét về khối lượng, cho phép đạt 461,2 tỷ USD khối lượng giao dịch so với năm trước. dYdX cũng đã thúc đẩy dự đoán rằng nhiều Dapp lớn hơn sẽ rời khỏi Ethereum, bỏ qua hệ sinh thái Layer 2 để xây dựng chuỗi chủ quyền của riêng họ.

Cuộc di cư hàng loạt này vẫn chưa xảy ra. Tuy nhiên, quyết định của dYdX đóng vai trò như một lời cảnh báo rõ ràng rằng Layer 2 sẽ tiếp tục đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt.

Những yếu tố tập trung còn sót lại

Nhiều Layer 2 vẫn tiếp tục hoạt động với các giả định về độ tin cậy đáng kể. Ví dụ, Arbitrum và Optimism vẫn chưa tích hợp đúng cách các bằng chứng gian lận không đáng tin cậy và trình sắp xếp phi tập trung. 

Điều này có thể chấp nhận được vì các bản rollups là công nghệ mới và các vectơ tập trung này đóng vai trò là mạng lưới an toàn để bảo vệ tiền mặt của người dùng khỏi bị thất lạc.

Những kỳ vọng trong năm 2023

Vào năm 2023, sẽ có nhiều cải tiến hấp dẫn dành cho cả Layer 2 hiện tại và các Layer 2 mới. Bây giờ chúng ta điểm qua một số điểm nhấn của các dự án hàng đầu trong không gian.

Arbitrum

Arbitrum có một số yếu tố kích hoạt sẽ thúc đẩy tăng trưởng vào năm 2023. Cùng với số lượng ứng dụng DeFi sáng tạo rõ ràng là vô hạn xuất hiện trên Layer 2, nền tảng này được cho là sẽ thu được lợi ích từ sự trở lại của Arbitrum Odyssey. Odyssey là một sự kiện thưởng cho người dùng NFT vì đã sử dụng các dApp nổi bật trên mạng.

Odyssey chắc chắn sẽ hoạt động như một bước khởi động cho việc ra mắt token của Arbitrum. Dự án này rất có thể sẽ được airdrop cho những người dùng sớm và những người tham gia Odyssey, trong khi Dapp sẽ sử dụng nó cho các chương trình khuyến khích. Arbitrum đang giữ bí mật các chi tiết cụ thể về token của mình, nhưng nếu dự án ra mắt token, dự kiến sẽ dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong hoạt động của người dùng và dòng thanh khoản vào mạng.

Optimism

Vào năm 2023, Optimism cũng được dự đoán sẽ đạt được sự tăng trưởng đáng kể. Với sự ra mắt của Bedrock, Optimism đã sẵn sàng để nhận được một bản nâng cấp đáng kể về khả năng mở rộng, bên cạnh việc triển khai liên tục các ưu đãi OP và một đợt airdrop thứ hai theo kế hoạch. Bedrock là một bản cập nhật mạng dự đoán hiện đã có trên mạng thử nghiệm và dự kiến sẽ giảm thiểu chi phí báo cáo dữ liệu cuộc gọi tới Layer 1 cũng như cho phép hỗ trợ “các hệ thống bằng chứng thay thế” như zk-proofs. Bedrock, cùng với việc áp dụng EIP-4844 sắp xảy ra, sẽ cắt giảm đáng kể phí gas cho tất cả các Layer 2.

OP Stack, một nền tảng phát triển cho phép sản xuất các Layer 2 tùy chỉnh, dự kiến cũng sẽ ngày càng phổ biến. Với sự ra đời của Aevo, một sàn giao dịch quyền chọn phi tập trung từ Ribbon Finance sẽ được xây dựng trên L2 tận dụng ngăn xếp, OP Stack đã sẵn sàng để được sử dụng nhiều hơn.

Những Layer 2 tiềm năng khác

Các đợt tăng trưởng của Arbitrum và Optimism không phải là những đợt tăng giá duy nhất mong đợi vào những năm 2023. Một số Layer 2 sắp đạt được các mốc quan trọng, chẳng hạn như mạng chính ra mắt của zkEVM từ Polygon và Scroll. Như đã nêu trước đó, zkSync sẽ tiếp tục triển khai dần dần để cho phép triển khai hợp đồng thông minh và cuối cùng là được các nhà phát triển háo hức áp dụng.

Ngoài ra, khi các nhà phát triển trở nên quen thuộc hơn với công cụ của họ, các mạng khác, chẳng hạn như Fuel cũng có tiềm năng tăng trưởng mạnh.

Lời kết

Như chúng ta có thể thấy, Layer 2 là một lĩnh vực hiếm hoi phát triển hệ sinh thái vào năm 2022. Ethereum đang mở rộng quy mô và năm 2023 được dự đoán sẽ là một năm phá kỷ lục khác đối với các dự án Layer 2.