Phân tích on-chain Bitcoin (week 15, 2022)

Trong tuần vừa qua, Bitcoin đã không thể giữ vững vị thế tăng và giảm mạnh về mức giá thấp nhất là 42.183 USD ngay sau khi chạm mức giá cao nhất là khoảng 47.102 USD. Dữ liệu on-chain cho thấy một số nhà đầu tư đã tiến hành chốt lời sau khi thị trường tăng trưởng liên tiếp trong nhiều ngày.

Mặt khác, các hoạt động được ghi nhận trên chuỗi cho thấy nhiều nhà đầu tư đã thu được lợi nhuận trong đợt tăng giá vừa qua. Tuy nhiên, chúng ta vẫn chưa thấy có sự tham gia của nhà đầu tư mới, cũng như nguồn vốn mới đổ vào thị trường. 

Trong khuôn khổ bài viết này, chúng ta sẽ khám phá sự thật đằng sau sự phục hồi của thị trường qua các hoạt động trên chuỗi và khả năng sinh lời của Bitcoin. Đồng thời, chúng ta cũng sẽ tìm hiểu một số cơ chế cho phép phân tách phí giao dịch bằng BTC và những thông tin liên quan đến các khoản trợ cấp khối (block subsidy – lượng Bitcoin mới được mint ra trên mỗi block).

Tóm tắt ý chính

Bitcoin đã có sự tăng trưởng bứt phá khỏi vùng giá tích luỹ trong nhiều tháng. Tuy nhiên sau khi đạt mức giá cao nhất là 47.102 USD, Bitcoin đã giảm mạnh về mức giá quanh 42.183 USD trong tuần vừa qua. Tại thời điểm thực hiện bài viết này (12/04/2022), giá Bitcoin đang giao động quanh mức 40.000 USD. 

Các hoạt động được ghi nhận trên chuỗi vẫn không có gì nổi bật, cho thấy rằng có rất ít sự tăng trưởng về nguồn cầu mới và thị trường vẫn chủ yếu do các nhà đầu tư dài hạn thống trị.

Hành vi giao dịch của các nhà đầu tư cho thấy họ đã chốt lời một phần tài sản của mình, với hơn 58% lượng giao dịch hiện đang có lợi nhuận.

Phí giao dịch Bitcoin hiện đang giao động ở gần mức thấp nhất từ trước đến nay. Đây là kết quả sau khi kết hợp các yếu tố như tiếp nhận SegWit (bản cập nhật cho Bitcoin), giao dịch theo lô và sự thiếu hụt nhu cầu về không gian khối của Bitcoin.

Mặc dù vậy, doanh thu tính theo USD của miner cũng đã tăng 150% khi so với sự kiện Bitcoin Halving trước đó. Tốc độ băm (hashrate) cũng như độ khó khai thác của Bitcoin đều đang thiết lập mức cao nhất từ trước đến nay.

Hoạt động trên chuỗi

Các hoạt động trên chuỗi sẽ giúp nhà đầu tư theo dõi chu kỳ biến động của Bitcoin, cũng như theo dõi một số dữ liệu quan trọng của những nhà đầu tư hoạt động tích cực trên mạng lưới. Các chỉ số thể hiện hoạt động trên chuỗi của nhà đầu tư bao gồm: Địa chỉ ví đang hoạt động, thực thể đang hoạt động, số lượng giao dịch, sự tắc nghẽn trong mempool và các chi phí phải trả cho miner.

Khi xem xét toàn bộ số liệu này, chúng ta không tìm được dữ liệu nào cho thấy cơ sở người dùng trên mạng lưới đang phục hồi hoặc tăng trưởng mạnh mẽ. Số lượng các thực thể đang hoạt động vẫn chưa thể tăng trưởng vượt qua vùng kháng cự được thị trường gấu thiết lập trong sáu năm qua. Số lượng thực thể đang hoạt động hàng ngày hiện tại là 296.000 nằm ở biên trên của vùng kháng cự này. 

Số lượng giao dịch cũng không ghi nhận được con số ấn tượng nào, hiện tại chỉ giao động ở mức khoảng 225.000 giao dịch mỗi ngày. Nhìn chung thì mức độ giao dịch của nhà đầu tư ở thời điểm hiện tại tương tự như trong thị trường gấu năm 2019. 

Tương tự như số lượng thực thể đang hoạt động, chỉ số này cũng đã phục hồi từ mức thấp nhất ghi nhận ở giai đoạn tháng 05/2021 đến tháng 07/2021, nhưng nó khác xa với chu kỳ cường điệu của Bitcoin trong các giai đoạn thị trường tăng giá (được hiển thị bằng màu xanh lá cây).

Đáng chú ý là trong dài hạn, cả hai chỉ số này vẫn tiếp tục tăng, ngay cả trong các giai đoạn giảm của thị trường tiền mã hóa. Điều này thể hiện rõ xu hướng phát triển bền vững của những nhà đầu tư dài hạn. Họ là những nhà đầu tư ít bị ảnh hưởng từ sự biến động về giá, cũng như họ có xu hướng tích lũy Bitcoin trong lúc thị trường giảm mạnh.

Với số lượng giao dịch trong không gian khối của mạng lưới Bitcoin ghi nhận ở mức tương đối thấp, nên mạng lưới không bị tắc nghẽn, do đó tổng phí giao dịch trả cho các thợ đào khá thấp. 

Cụ thể, tổng phí giao dịch trả cho các thợ đào Bitcoin đã giảm xuống gần mức thấp nhất từ trước đến nay kể từ tháng 05/2021. Điều này cho thấy tín hiệu phục hồi của thị trường khi phân tích các hoạt động trên chuỗi khá mờ nhạt. Đồng thời chưa thực sự phản ánh được kết quả của sự tăng trưởng trên thị trường trong nhiều ngày liền.

Tuy nhiên, chúng ta cũng nên lưu ý rằng có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự tắc nghẽn mạng lưới và tổng chi phí trả cho miner, chẳng hạn như việc áp dụng các nâng cấp hiệu quả như SegWit và giao dịch theo lô. Biểu đồ dưới đây cho thấy kể từ tháng 06/2021, đã có một sự gia tăng đáng kể trong việc áp dụng SegWit.

Biểu đồ tiếp theo cũng cho thấy sự tăng trưởng về đầu ra chi tiêu sau khi áp dụng SegWit. Qua đó cho thấy được các giao dịch sử dụng SegWit đều đạt hiệu quả hơn, ít gặp phải tình trạng tắc nghẽn mạng lưới, đồng thời phí giao dịch cũng rẻ hơn.

Mặc dù, việc nâng cấp này sẽ mang lại cho người dùng một mạng lưới giao dịch có chi phí rẻ và ít bị trì hoãn trong quá trình giao dịch. Thế nhưng, trong giai đoạn thị trường giảm, nhu cầu về không gian khối của Bitcoin và hoạt động trên chuỗi khá thấp. Điều này không thể phản ánh chính xác về mức độ hiệu quả của việc áp dụng SegWit.

Mức độ cạnh tranh trong ngành khai thác Bitcoin đạt mức ATH

Trái ngược với phí giao dịch trên mạng lưới, sự cạnh tranh trong ngành khai thác Bitcoin vẫn tiếp tục thiết lập mức cao nhất từ trước đến nay. Độ khó khai thác Bitcoin hiện đã đạt đến mức ATH mới, với mỗi khối Bitcoin yêu cầu 122,78 Zettahash để khai thác.

Điều này sẽ tương đương với việc huy động 7.938 tỷ người trên toàn cầu, mỗi người sẽ đoán một hàm băm SHA256 và lặp lại 15,5 nghìn tỷ lần. Như vậy, cứ sau 10 phút sẽ giải quyết được bài toán của một khối trên mạng lưới Bitcoin.

Hiện tại, tỷ lệ băm được ước tính nằm trong khoảng 190 đến 215 Exahash mỗi giây, cao hơn khoảng 20% ​​so với mức ATH đạt được vào tháng 05/2021. Biểu đồ dưới đây cho thấy tỷ lệ băm đã có sự tăng trưởng bền vững kể từ tháng 06/2021, mặc cho thị trường đã có nhiều giai đoạn giảm giá mạnh và nhiều vấn đề chính trị đang diễn ra.

Khai thác Bitcoin nổi tiếng là một ngành có mức độ cạnh tranh khốc liệt. Để tồn tại lâu dài trong ngành này, đòi hỏi các miner phải tìm được các nguồn cung cấp năng lượng giá rẻ. 

Sự gia tăng về mức độ cạnh tranh trong ngành dẫn đến doanh thu mà các miner kiếm được trên mỗi Exahash rất thấp. Đáng chú ý là doanh thu của họ ghi nhận mức thấp kéo dài trong nhiều năm liền. Biểu đồ dưới đây cho thấy phần thưởng khối mà các nhà khai thác Bitcoin nhận được đang giảm dần theo thời gian.

Mặc dù, doanh thu của các miner bị ảnh hưởng bởi sự cạnh tranh trong ngành và phần thưởng khối khi khai thác Bitcoin đang giao động ở gần mức thấp nhất từ trước đến nay. Tuy nhiên, doanh thu của người khai thác tính theo USD vẫn cao hơn 150% so với giai đoạn sau sự kiện Bitcoin Halving trước đó. 

Các công ty khai thác Bitcoin hiện kiếm được khoảng 207.000 USD cho mỗi Exahash. Con số này cũng đã cao hơn 40% so với mức doanh thu được ghi nhận trong thị trường gấu vào cuối năm 2018. Vào thời điểm đó, giá BTC giao dịch trong khoảng từ 3.000 USD đến 4.000 USD và phần thưởng khối Bitcoin lớn gấp đôi so với thời điểm hiện tại.

Khả năng sinh lời trên mạng lưới

Việc đánh giá lợi nhuận của mạng lưới Bitcoin sẽ cho nhà đầu tư biết được nhu cầu mua, bán và nắm giữ BTC ở thời điểm hiện tại. 

Biểu đồ dưới đây thể hiện tỷ trọng các vị thế của nhà đầu tư Bitcoin trên thị trường tiền mã hoá. Các chỉ số phần trăm của địa chỉ ví (màu hồng), thực thể (màu xanh lá cây) và nguồn cung (màu xanh lam) được sử dụng để làm thước đo khả năng sinh lời của mạng lưới. 

Khi xem xét biểu đồ này, chúng ta có thể thấy rằng xu hướng giảm trên thị trường ở thời điểm hiện tại không quá nghiêm trọng như các giai đoạn giảm giá ở những chu kỳ trước đó, khi chỉ có khoảng 25% đến 30% nhà đầu tư đang bị thua lỗ. 

Nhà đầu tư dài hạn (LTH) của Bitcoin có mức lợi nhuận âm đang nắm giữ 13,66% nguồn cung Bitcoin. Nhìn chung thì, số lượng các LTH bị thua lỗ vẫn còn khá thấp khi so với năm 2018 và tháng 03/2020. Tại thời điểm đó, tỷ trọng LTH có mức lợi nhuận âm là hơn 35%, cao hơn 2,5 lần so với con số 13,66% được ghi nhận ở thời điểm hiện tại.

Những nhà đầu tư ngắn hạn (STH) nắm giữ Bitcoin ít hơn so với LTH, chỉ 18,74% tổng nguồn cung Bitcoin. Tuy nhiên nhóm này đã chứng kiến ​​sự tăng vọt về lợi nhuận trong tuần qua. 

Trong giai đoạn tích lũy của thị trường tiền mã hóa, các STH đã mua Bitcoin ở vùng giá từ 33.000 USD đến 42.000 USD và hiện đã có lợi nhuận. Điều này cho thấy rằng các STH đã nhìn thấy tiềm năng tăng giá của Bitcoin khi nó giảm về vùng giá đã nêu trên. Đây là một tín hiệu tích cực đối với các STH kể từ giai đoạn thua lỗ được thiết lập vào đầu năm 2022.

Trong giai đoạn thị trường phục hồi, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng về số lượng nhà đầu tư chốt lời và tỷ lệ của các khoản lỗ có chiều hướng giảm. Các khoản lỗ hàng ngày đã giảm từ khoảng 20.000 BTC vào cuối tháng 01/2022, xuống còn khoảng 8.300 BTC vào ngày 11/04/2022. 

Kể từ tháng 02/2022, thị trường cũng ghi nhận được mức lợi nhuận hàng ngày là ​​khoảng 13.300 BTC. Nếu so với dữ liệu trong lịch sử, thì con số này không thực sự ấn tượng, tuy nhiên nó cũng đã phản ánh được sự phục hồi của thị trường trong những tuần qua. Nhìn chung thì với sự tăng trưởng khiêm tốn này cũng không thể thu hút được nhiều nhà đầu tư mới gia nhập vào thị trường. 

Và cuối cùng, hành vi giao dịch của các nhà đầu tư cho thấy họ đã chốt lời một phần tài sản của mình, với hơn 58% lượng giao dịch hiện đang có lợi nhuận. Việc chốt lời một phần tài sản đã gây ra áp lực bán lên thị trường và đây là một trong những lý do khiến cho giá của Bitcoin giảm mạnh. 

Khi xem xét biểu đồ khối lượng giao dịch trong tỷ lệ lợi nhuận, thì Bitcoin vẫn chưa có sự đẩy giá bởi phe mua sau khi giá Bitcoin giảm mạnh. Điều đó cho thấy lực cầu vẫn còn rất mờ nhạt và các nhà đầu tư đang chờ đợi cơ hội tốt để tiếp tục chốt lời.

Kết luận

Thị trường tiền mã hóa nói chung và Bitcoin nói riêng trong tuần vừa qua đã có sự điều chỉnh mạnh sau nhiều ngày tăng trưởng. Một trong những lý do khiến thị trường giảm mạnh là sự chốt lời một phần tài sản của nhà đầu tư đã tạo áp lực bán lên thị trường. 

Các chỉ số hoạt động trên chuỗi như số lượng giao dịch và người dùng đang hoạt động có tăng trưởng nhưng rất thấp. Qua đó, chúng ta thấy được thị trường vẫn chưa thu hút được nguồn vốn mới đổ vào và phần lớn nguồn cung của Bitcoin thuộc sở hữu của các LTH – những nhà đầu tư ít bị chi phối bởi sự biến động giá của Bitcoin trên thị trường. Mặc dù, thị trường vẫn ghi nhận một số lượng đáng kể các LTH của Bitcoin có mức lợi nhuận âm, nhưng tỷ lệ người bị thua lỗ vẫn thấp hơn so với các chu kỳ giảm giá trước đó.

Nhu cầu giao dịch trên mạng lưới tương đối thấp, điều này được phản ánh rõ rệt qua mức phí giao dịch trả cho các thợ đào không nhiều. Bên cạnh đó, phần thưởng khối khi khai thác Bitcoin ở thời điểm hiện tại đang giao động gần mức thấp nhất từ trước tới nay. 

Tuy nhiên, bất chấp điều này, sự cạnh tranh trong ngành khai thác Bitcoin đang thiết lập mức ATH mới, với doanh thu của thợ đào tăng 150% sau sự kiện Bitcoin Halving trước đó. Bên cạnh đó, tỷ lệ băm hiện tại cũng cao hơn 20% so với mức cao trước đó vào tháng 05/2021.

Thông qua những dữ liệu on-chain được đề cập trong bài viết này, hy vọng bạn đọc đã có được một cái nhìn tổng quan về thị trường tiền mã hóa nói chung và Bitcoin nói riêng. Từ đó, bạn đọc có thể tự đưa ra nhận định, cũng như chiến lược đầu tư cho bản thân.