TVL trong lĩnh vực DeFi là gì? Tổng quan về chỉ số Total Value Locked

Tổng giá trị đã khóa (TVL) là gì?

Nhắc đến DeFi chúng ta không thể không nhắc đến khái niệm tổng giá trị bị khóa, Total Value Locked hay TVL. Vậy TVL cụ thể là gì? Hiểu một cách đơn giản nhất thì TVL là tổng số tiền đã được gửi (bị khóa) vào trong thị trường DeFi tại một thời điểm nhất định. Lấy ví dụ, TVL của DeFi là 199,87 tỷ đô la Mỹ thì có nghĩa là tại thời điểm đó, có tổng cộng 199,87 tỷ đô la Mỹ được gửi trên tất cả các giao thức khác nhau trong lĩnh vực DeFi.

Như vậy, ngoài khái niệm TVL cho toàn bộ lĩnh vực DeFi ra thì chúng ta còn thấy TVL cho từng giao thức cụ thể bên trong DeFi nữa. Trong trường hợp này, nó đề cập đến tổng số tiền hiện có trên giao thức đó tại thời điểm được nói đến. Với định nghĩa như vậy, chúng ta có thể hiểu rằng TVL là một chỉ số dùng để đo lường tình trạng chung của toàn thị trường DeFi hay một giao thức cụ thể nào đó. TVL càng cao đồng nghĩa với việc càng có một lượng tiền lớn được gửi vào thị trường/giao thức và ngược lại.

Người ta có thể sử dụng TVL để đánh giá mức độ hấp dẫn của một giao thức DeFi bất kỳ. Nói nôm na là TVL của giao thức càng lớn thì tỷ lệ lừa đảo càng ít đi và ngược lại. Đó là lý do tại sao các nền tảng có TVL lớn như Ethereum hay Binance Smart Chain… luôn là lựa chọn hàng đầu của các nhà phát triển dự án cũng như người dùng. 

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta chỉ tập trung vào các nền tảng lớn mà bỏ qua mất cơ hội tại các nền tảng mới nổi. Mặc dù có thể TVL của nó ở mức thấp hơn rất nhiều nhưng một vài nền tảng đã cho thấy tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc trong thời gian gần đây. Do đó, TVL chỉ là một trong số các chỉ số quan trọng mà chúng ta có thể căn cứ để đưa ra quyết định mà thôi. Nhưng có một điểm chung là cho dù chúng ta lựa chọn nền tảng nào đi chăng nữa thì chỉ nên lựa chọn các nền tảng đã được kiểm toán bởi các công ty an ninh mạng blockchain hàng đầu như CertiK chẳng hạn. 

Như đã nói ở trên, TVL bao gồm tất cả các khoản tiền của người dùng gửi vào giao thức do đó cách tính toán TVL cũng rất đơn giản. Lấy ví dụ, một nhà đầu tư bất kỳ kết nối ví với một giao thức trên nền tảng DeFi và sau đó gửi một lượng tiền mã hóa trị giá 1.000 đô la Mỹ để làm tài sản cho vay (lending). Tiếp theo, người dùng này tiếp tục gửi số tiền trị giá 1.000 đô la Mỹ vào một pool trên một giao thức khác để cung cấp thanh khoản cho giao dịch hoán đổi giữa các đồng coin với nhau nhằm kiếm hoa hồng từ phí giao dịch. Như vậy, tại thời điểm đó, nền tảng DeFi có TVL sẽ là 2.000 đô la Mỹ. Con số TVL này sẽ biến động liên tục vì lúc nào thị trường cũng có người tham gia hoặc rút tiền của mình ra khỏi thị trường.

Sự khác nhau giữa TVL và vốn hóa thị trường (market cap)

Dựa theo định nghĩa về TVL ở phía trên thì chúng ta sẽ thấy nó có phần nào tương đồng với vốn hóa thị trường tiền mã hóa. Tuy nhiên, trên thực tế thì hai khái niệm này hoàn toàn khác nhau. Để có được vốn hóa thị trường hiện tại, chúng ta sẽ cần nhân nguồn cung của các đồng coin đang lưu hành với giá tại thời điểm đó của chúng. Trong khi TVL được tính bằng cách nhân số tiền được khóa làm tài sản thế chấp trong hệ sinh thái với giá hiện tại của các tài sản đó. Người ta thường sử dụng mối liên hệ giữa vốn hóa và TVL trong một số trường hợp sau đây.

Thứ nhất, tỷ lệ giữa vốn hóa và TVL để làm thước đo giá trị cơ bản của mỗi loại tài sản. Nghĩa là chúng ta có thể xem liệu tài sản đó có bị định giá thấp hay được định giá quá cao hay không. Để làm điều này, chúng ta lấy vốn hóa thị trường của của một loại tài sản và chia nó cho TVL. 

Trong thị trường cổ phiếu, vốn hóa thị trường của các công ty có thể vượt quá giá trị sổ sách của họ. Tương tự như vậy, trong thị trường tiền mã hóa, vốn hóa cũng có thể vượt quá TVL. Điều đó có nghĩa là tỷ lệ vốn hóa trên TVL càng thấp thì càng có lợi và ngược lại. Hãy cùng xem ví dụ dưới đây để hiểu rõ hơn về cách tính này.

Ví dụ, tại thời điểm viết bài này, giao thức Aave có tỷ lệ vốn hóa thị trường (1,9 tỷ đô la Mỹ theo CoinGecko) trên TVL (10,77 tỷ đô la Mỹ theo DefiLlama) là 0,17. Tương tự, tỷ lệ này ở Uniswap là 0,7 và 0,44 cho PancakeSwap. Vì vậy, theo thước đo này, token AAVE là rẻ nhất trong số ba loại trên.

Thứ hai, người ta cũng có thể sử dụng tỷ lệ vốn hóa thị trường/TVL để đánh giá trạng thái hiện tại của tâm lý nhà đầu tư trên thị trường DeFi. Ví dụ, ở thời điểm hiện tại, việc chia tổng vốn hóa thị trường DeFi (107,4 tỷ đô la Mỹ theo CoinGecko) cho TVL (217,27 tỷ đô la Mỹ theo DefiLlama) sẽ thu được giá trị là 0,49. Như vậy, nó phần nào cho thấy không có dấu hiệu về trạng thái hưng phấn tột độ có thể xảy ra, ít nhất ở thời điểm hiện tại.

Các trang web để lấy dữ liệu DeFi TVL

DeFi Pulse

DeFi Pulse là một trang web nơi người dùng có thể tìm thấy các phân tích và xếp hạng mới nhất của các giao thức DeFi. Bảng xếp hạng này của DeFi Pulse theo dõi tổng giá trị bị khóa (TVL) vào các hợp đồng thông minh của các ứng dụng và giao thức DeFi phổ biến, không phải tất cả.

DeFi Pulse giám sát các hợp đồng thông minh cơ bản của từng giao thức trên chuỗi khối Ethereum. Hàng giờ, họ sẽ cập nhật dữ liệu mới bằng cách thu thập tổng số dư bằng Ethereum (ETH) và mã token theo chuẩn ERC-20 do các hợp đồng thông minh này nắm giữ. TVL (tính theo USD) được tính bằng cách lấy các số dư này nhân với giá của chúng bằng USD. 

DeFi Llama

DeFi Llama tính toán TVL theo hầu hết các chuỗi DeFi, thay vì đôi khi chỉ được tính trên Ethereum. Người dùng có thể thấy nó bao gồm nhiều chuỗi khác như Binance Smart Chain, Terra hay Fantom… Hiện tại họ đang theo dõi hơn 800 giao thức DeFi từ hơn 80 blockchain khác nhau. Người dùng có thể kiểm tra số lượng TVL của từng chuỗi riêng biệt.

Lời kết

Trên thực tế, đặc biệt là trong thị trường tiền mã hóa, nếu chúng ta chỉ đơn thuần nhìn vào giá của một loại tiền mã hóa bất kỳ thì sẽ khó có thể đánh giá một cách chính xác về giá trị của nó. Ngoài giá, chúng ta cần phải xem xét các số liệu khác nhau để cảm nhận liệu một đồng tiền đang được định giá thấp hay cao. Và TVL là một trong những chỉ số như dành riêng cho các giao thức trong phân khúc DeFi. Tất nhiên, đây chỉ là một cái nhìn tổng quan, và nó không phải là chỉ số duy nhất để giúp chúng ta đánh giá và ra quyết định đầu tư.

Hy vọng phần nội dung này của Coinvn sẽ có ích đối với bạn. Và nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc nhận xét nào, hãy chia sẻ cùng chúng tôi trong nhóm Telegram chung của Coinvn nhé.