Quan điểm về phi tập trung của Moonbeam trong việc triển khai Moonbeam và Moonriver

Moonbeam là một nền tảng smart contract cung cấp môi trường tương thích với Ethereum để xây dựng các Dapp. Moonbeam có quan điểm rõ ràng về phi tập trung.

6660Total views
Quan diem ve phi tap trung cua Moonbeam trong viec trien khai Moonbeam va Moonriver - anh 1
Quan điểm về phi tập trung của Moonbeam trong việc triển khai Moonbeam và Moonriver

Phi tập trung là nguyên lý cốt lõi của Web 3.0. Thế nhưng, nguyên lý này thường bị bỏ qua trong quá trình đẩy nhanh việc tiếp cận thị trường hay khi muốn đạt được thông lượng giao dịch cao hơn. Ngược lại, Polkadot đặt ra tiêu chuẩn cao trong vấn đề phi tập trung và không bỏ qua nguyên lý cốt lõi này. Chính vì thế, Moonbeam tin rằng đội ngũ của mình phải duy trì tiêu chuẩn đó trong quá trình triển khai parachain trên hệ sinh thái này.

Để làm rõ quan điểm của Moonbeam về phi tập trung, trước tiên, ta cần hiểu mục đích ban đầu tại sao đội ngũ lại triển khai xây dựng Moonbeam.

Quan diem ve phi tap trung cua Moonbeam trong viec trien khai Moonbeam va Moonriver - anh 2

Công nghệ phi tập trung có thể tạo ra thay đổi tích cực trên thế giới

Lịch sử đã chỉ ra rằng khi ai đó có quyền lực tập trung lớn, họ rất khó tránh khỏi việc lạm dụng quyền lực. Đội ngũ Moonbeam nhận thấy rằng thế giới hiện đã tồn tại quá nhiều quyền lực tập trung. Thêm vào đó, khi thế giới đang dần chuyển dịch từ hình thức tương tác chủ yếu là vật lý sang tương tác lấy phần mềm làm trung tâm, những kiểu quyền lực tập trung như thế này (nếu không được kiểm soát) sẽ ngày càng lớn mạnh hơn.

Các ứng dụng xây dựng trên Web 3.0 có thể dùng để kiểm tra và loại bỏ quyền lực tập trung. Chúng có khả năng kích hoạt các hình thức phi tập trung mới trong quá trình điều phối, tương tác và hợp tác. Đội ngũ Moonbeam tin rằng thế giới sẽ là một nơi tốt đẹp hơn khi có hình thức phi tập trung này. Chính những niềm tin và ý tưởng đó đã định hình phần lớn cách đội ngũ triển khai ra Moonbeam.

Sự phi tập trung của Polkadot là yếu tố thu hút Moonbeam

Sự phi tập trung của Polkadot và Kusama Relay Chains chính là yếu tố quyết định khi đội ngũ Moonbeam lựa chọn nơi dự án Moonbeam sẽ được xây dựng. Polkadot và Kusama Relay Chains là các hệ thống đề cao sự phi tập trung và các parachain trên đó phải tuân theo tiêu chuẩn mà những hệ thống này đặt ra.

Các parachain Moonbeam và Moonriver sẽ cố gắng duy trì cùng mức độ phi tập trung khi ra mắt trên hai mạng lưới Polkadot và Kusama. Tuy Moonbeam và Moonriver đều kế thừa một số thuộc tính phi tập trung của Polkadot và Kusama nhưng một số quyết định liên quan đến phi tập trung sẽ là trách nhiệm của từng parachain.

Thiết kế cân bằng cho những hệ thống ưu tiên phi tập trung

Hiện có rất nhiều những cuộc thử nghiệm đang diễn ra trên các lớp cơ sở của blockchain. Cụ thể, nhiều dự án đang thử nghiệm các kiểu thiết kế cân bằng trên một loạt các mức độ phi tập trung khác nhau. Chiến lược phổ biến trên thị trường là hy sinh phi tập trung để cải thiện cho các giao dịch được xuyên suốt, bằng cách giảm thiểu các validator hoặc các key node và đặt rất nhiều cơ sở hạ tầng đằng sau chúng.

Đúng là các hệ thống có thể chạy rất nhanh khi chúng vận hành trên cơ sở hạ tầng tập trung như AWS. Việc xây dựng cơ sở hạ tầng tập trung dễ dàng hơn nhiều, cùng với đó là sự giảm đáng kể độ phức tạp cũng như thời gian để tiếp thị bằng cách tập trung vào một số yếu tố nhất định. Tuy cách tiếp cận này có vẻ khả thi nhưng thực tế là rất khó để thêm cơ chế phi tập trung vào sau. Cơ chế phi tập trung cần được thiết kế vào hệ thống ngay từ ban đầu.

Quan diem ve phi tap trung cua Moonbeam trong viec trien khai Moonbeam va Moonriver - anh 3

Một số trường hợp mà khi thiết kế Moonbeam và Moonriver, đội ngũ Moonbeam ưu tiên yếu tố phi tập trung:

  • Triển khai ngay từ đầu trên Kusama và Polkadot và tiếp tục xây dựng dựa trên cách tiếp cận phi tập trung của những mạng lưới này.
  • Ra mắt như một parachain thay vì một chuỗi độc lập. Điều này đã giúp đội ngũ Moonbeam có thể khởi động trực tiếp vào một dịch vụ bảo mật phi tập trung do Relay Chain cung cấp. Nhờ đó, chỉ vài tuần sau khi ra mắt, đội ngũ dự án đã có 900 validator hỗ trợ hoàn thiện các khối cho Moonriver.
  • Áp dụng quy trình quản trị on-chain đầy đủ ngay từ đầu cho tất cả các thay đổi đối với giao thức, bao gồm cả việc nâng cấp.
  • Việc triển khai hệ thống parachain-staking pallet tùy chỉnh sẽ cho phép một nhóm các collator mở và phi tập trung có thể tạo ra các khối trên mạng lưới, thay vì hạn chế chỉ có một nhóm nhỏ các collator mới được phép sản xuất các khối.
  • Thu hút nhiều bên liên quan làm chủ sở hữu token đầu tiên trên mạng lưới.

Những lựa chọn này sẽ tạo dựng nên một nền tảng vững chắc cho cơ chế phi tập trung của Moonbeam và Moonriver. Đội ngũ Moonbeam đang làm việc chăm chỉ để tăng số lượng nhóm và người dùng tương tác trên mạng. Đồng thời, đội ngũ mong rằng vai trò của Moonbeam Foundation sẽ giảm dần theo thời gian khi các token được phân phối cho những bên liên quan thông qua các khoản tài trợ và một số chương trình khác.

Ý nghĩa thực tế của cơ chế phi tập trung

Bên cạnh những lý giải triết học cho việc nên ưu tiên các hệ thống phi tập trung hơn các hệ thống tập trung, vẫn có những lý giải thực tế mà chúng ta cũng cần xem xét.

Gần đây, đội ngũ Moonbeam nhận thấy có ý kiến cho rằng “người dùng không quan tâm đến yếu tố phi tập trung”. Điều này có thể đúng với một số người dùng hiện nay. Đối với họ, phi tập trung chỉ là lý thuyết rằng người dùng thì muốn điều đó nhưng các mạng lưới và giao thức ít có yếu tố phi tập trung dường như vẫn hoạt động tốt, thậm chí trong một số trường hợp còn hoạt động hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, đội ngũ Moonbeam tin rằng những điểm mà hệ thống tập trung có thể chấp nhận được hoặc có thể vượt qua trong giai đoạn hiện tại sẽ là điểm yếu trong tương lai khiến mạng lưới sẽ bị đe dọa và tấn công. Trong đó, có các thành phần thuộc cơ sở hạ tầng giao thức tập trung, chẳng hạn như việc phụ thuộc vào một số lượng nhỏ những node xác thực. Tuy nhiên, điều này cũng mở rộng sang việc hỗ trợ cơ sở hạ tầng, ví dụ như các nhà cung cấp dịch vụ điểm cuối tập trung RPC và thậm chí có thể đến tận các nhà cung cấp ví ở các rìa của mạng lưới.

Khi nền tảng và ứng dụng Web 3.0 ngày càng được sử dụng phổ biến, mang đến nhiều giá trị và khẳng định được vị thế, những nền tảng và ứng dụng đương nhiệm sẽ cảm thấy bị đe dọa, có khả năng sẽ sử dụng các chiến thuật đàn áp để gây cản trở trong quá trình triển khai các nền tảng triển vọng kia.

Trong bối cảnh hiện nay, điều tối quan trọng là các nền tảng Web 3.0 phải có khả năng kháng kiểm duyệt. Chỉ những nền tảng thực sự phi tập trung mới có thể chống chọi được với những mối đe dọa này. Đội ngũ Moonbeam cho rằng trong tương lai, sẽ có rất nhiều nền tảng phi tập trung phải do đó sự cạnh tranh cũng gia tăng.

Việc xây dựng bằng Substrate đã mang đến nền tảng phi tập trung tuyệt vời cho Moonbeam và Moonriver. Dự án được công bố gần đây – Substrate Connect là một ví dụ tuyệt vời về các tính năng phi tập trung mới. Dự án này phát triển trên khung cơ bản của Substrate và thêm vào những cải tiến vượt trội. 

Substrate Connect cung cấp khả năng chạy một hệ thống mạng light client (chỉ lưu trữ tên của mỗi khối và là một bản tóm tắt tất cả các giao dịch chứa bên trong nó) trực tiếp trên trình duyệt, loại bỏ nhu cầu sử dụng các dịch vụ RPC tập trung như Infura. Tính năng này có thể thực hiện được là do ngay từ đầu, bản hỗ trợ của light client đã được tích hợp vào Substrate. Thêm vào đó, Substrate cũng tương thích với công nghệ WASM, vốn được hỗ trợ trong các trình duyệt ngày nay. 

Nhờ có Substrate Connect, bên thứ 3 sẽ khó có thể can thiệp và ngăn cản người dùng truy cập vào các mạng lưới được xây dựng trên Substrate như Moonbeam và Moonriver.

Vai trò của Moonbeam trong câu chuyện Web 3.0

Quan diem ve phi tap trung cua Moonbeam trong viec trien khai Moonbeam va Moonriver - anh 4

Moonbeam và Moonriver là những nền tảng cơ sở hạ tầng dành cho các nhà phát triển. Các nền tảng này cung cấp cơ sở hạ tầng mở, cho phép các nhà phát triển ứng dụng Web 3.0 thể hiện bản thân và giải quyết vấn đề theo những cách mới lạ thông qua việc sử dụng công nghệ Web 3.0.

Trong khi các nền tảng thì hỗ trợ cung cấp cơ sở hạ tầng, tất cả những nhà phát triển (đang tạo ra các giao thức mới và triển khai Moonbeam và Moonriver) là những người đang thực sự thúc đẩy Web 3.0 tiến lên, đồng thời giới thiệu người dùng mới đến với Web 3.0. Bên cạnh đó, Moonbeam có một cộng đồng hoạt động tích cực và chương trình tài trợ dành cho các nhóm xây dựng các Dapp. Mục tiêu của nhóm sáng lập là làm mọi thứ trong khả năng để hỗ trợ những nhà phát triển.

Nếu độc giả muốn tìm hiểu thêm về Moonbeam hay muốn phát triển cũng như triển khai ứng dụng Web 3.0, hãy truy cập các kênh truyền thông:

Thông tin dự án | Discord | Twitter | Youtube | GitHub | Telegram | Medium