Nội dung
Real Yield là gì? Tầm quan trọng của Real Yield trong DeFi
Thị trường gấu đã khiến nhiều nhà đầu tư mất niềm tin và dần rời bỏ thị trường. Tuy nhiên, những người tin tưởng vào sự phát triển lâu dài của tài chính phi tập trung (DeFi) sẽ tìm kiếm những dự án có “Real Yield”.
Vậy Real Yield là gì? Và đâu mới là lợi nhuận thực trong DeFi. Mời bạn cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé.
Có thể hiểu đơn giản Real Yield chính là lợi nhuận thực tế sau khi đã khấu trừ đi lạm phát, nó tương tự với cổ tức của cổ phiếu. Bạn đầu tư tiền vào một giao thức DeFi và thông qua khoản đầu tư đó, giao thức có thể tạo ra doanh thu và họ chia cho bạn một phần nhỏ.
Real Yield trong DeFi được lấy ý tưởng từ khái niệm Real Yield trong tài chính. Trong đó, Real Yield được đo lường bằng lợi tức danh nghĩa trừ đi lạm phát. Ví dụ: Nếu một trái phiếu mang lại lợi nhuận 7% và lạm phát tăng lên đến 5% trong suốt thời gian tồn tại của trái phiếu, thì lợi suất thực tế của trái phiếu là 2%.
Trong DeFi, Real Yield đề cập tới nguồn yield thực tế được tạo ra bởi các hoạt động kinh tế bền vững từ các dịch vụ do các DeFi protocol cung cấp. Ví dụ: Đối với Uniswap, nguồn yield thu thập từ swap fee được traders trả cho người cung cấp thanh khoản cho giao thức.
Như chúng ta đã biết, doanh thu của các dự án thu được đôi khi không bù nổi lạm phát token của dự án do họ trả thưởng cho users với con số không tưởng. Chính vì vậy nên đôi khi chúng ta tưởng chừng dự án đang lãi, nhưng thực chất họ đang lỗ. Vì thế nên ta có công thức tính Real Yield như sau: Real Yield = Revenue – Token Emissions. (Trong đó, Revenue là doanh thu của dự án, Token Emissions là lượng token trả thưởng thông qua các hình thức Incentives cho người dùng)
Phong trào này khởi nguồn từ việc hàng loạt các KOLs nổi tiếng trên nền tảng Twitter hồi tháng 4/2022.
Nếu như bạn là một người đã từng tham gia vào các giao thức DeFi vào những năm 2020-2021 để kiếm lợi nhuận như Yield Farming, Staking Pool… thì hoàn toàn có thể hiểu các giao thức này cung cấp một mức lãi suất “khủng” đến thế nào cho các người tham gia.
Các dự án cung cấp mức lãi suất farming “cực khủng” dụ dỗ các nhà đầu tư. Chỉ bằng các phép toán thông thường các bạn cũng có thể dễ dàng nhận thấy số tiền mà nhà đầu tư sẽ nhận được sau một thời gian Farming là khủng đến thế nào. Và đặc biệt là khi càng đông người tham gia Farming, thì các mức APR, APY sẽ giảm xuống, những người tham gia cuối cùng là những người “thiệt hại” nặng nhất.
Vậy có một câu hỏi được đặt ra rằng: Nếu dự án không tạo ra được lợi nhuận đủ nhiều để trả cho các nhà đầu tư đang Farming với con số khủng như vậy, thì điều gì sẽ xảy ra?
Và nếu Farming ra một lượng lớn token như vậy, thì lạm phát sẽ “kinh khủng” thế nào? Hậu quả là đã có rất nhiều các vụ “Rug Pull” khiến nhiều người tán gia bại sản vì mắc vào một chiếc “bẫy chuột” được bày sẵn.
Có thể nói rằng Real Yield là một “tiêu chuẩn” mới để đánh giá các giao thức DeFi. Vậy vai trò của nó đối với DeFi thế hệ sau này như thế nào?
Các DeFi protocol thường sử dụng mô hình triển khai incentive cung cấp cho người dùng APY gồm 3 chữ số, thông qua token emissions hoặc lạm phát token để khởi động và xây dựng thanh khoản.
Mặc dù APY cao nhưng chúng không phải nguồn yield bền vững vì người dùng thường có xu hướng bán reward token sang stablecoin hoặc underlying assets như ETH. Điều này tạo áp lực bán lớn lên giá token và khiến giá token có xu hướng giảm trong dài hạn, cũng như khiến các giao thức DeFi dùng hướng tiếp cận này mất dần sức hút với người dùng.
Khái niệm Real Yield giúp DeFi thoát khỏi tư duy “tiền miễn phí được in ra từ không khí”. Thay vào đó, các DeFi protocol phải tìm ra các cách tiếp cận bền vững hơn, tạo ra doanh thu từ các hoạt động của protocol.
Dưới đây là một số hoạt động kinh doanh phổ biến tạo ra nguồn yield bền vững cho các DeFi protocol.
Trường hợp tiêu biểu để xem xét là Uniswap. Người dùng sử dụng Uniswap có thể trở thành:
Trong trường hợp này, phí giao dịch là Real Yield, người dùng Uniswap đang trả phí giao dịch cho dịch vụ do LPs cung cấp.
Trường hợp tiêu biểu để xem xét là OpenSea và LooksRare. Đây là các NFT marketplace hỗ trợ kết nối người mua và bán NFT.
Khi lệnh bán của sellers khớp, giao thức sẽ tính một khoản phí nhỏ, con số này là 2,5% đối với OpenSea và 2% đối với LooksRare.
Trường hợp tiêu biểu để xem xét là Aave và Compound. Người dùng sử dụng các lending protocol như Aave, Compound có thể trở thành:
Trên CEX, mô hình kinh doanh phổ biến là thu % phí giao dịch khi mở vị thế. Trong DeFi, chúng ta cũng có mô hình tương tự, các Derivatives protocol sẽ thu % phí giao dịch dựa trên khối lượng giao dịch mà người dùng mở.
Trường hợp tiêu biểu để xem xét là GMX và dYdX.
Cơ bản, các giao thức DeFi hiện tại đều tạo ra một phần Real Yield từ các hoạt động kinh doanh của protocol. Sự khác nhau nằm ở tỷ lệ Real Yield và yield từ emissions hoặc lạm phát token ở các protocol này.
Tỷ lệ này nên ở mức độ tương đối, không quá thấp hoặc quá cao để phù hợp với mục đích của protocol.
Tuy nhiên, đừng lầm tưởng rằng một giao thức tạo ra càng nhiều Real Yield thì càng đáng đầu tư. Điều này chỉ đúng nếu protocol đó có cách thức trích xuất một phần giá trị tích lũy cho native token của protocol.
Ví dụ trường hợp của Uniswap (UNI): Mặc dù Uniswap đã xử lý khối lượng giao dịch hơn nghìn tỷ USD nhưng không có khoản phí nào thuộc về sở hữu của UNI holders. Tất cả chúng được phân phối cho Uniswap LP. Trường hợp sử dụng duy nhất của UNI hiện tại là chúng cho phép holder tham gia voting trên các proposal (đề xuất) của mạng.
Đối với Uniswap, thiết kế token economy đã mã hóa giá trị kinh tế mà Uniswap tạo ra, trong trường hợp này là phí giao dịch. Tuy nhiên, có thể giá trị kinh tế này không được phân phối hợp lý giữa các bên.
Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn đã hiểu rõ được Real Yield trong DeFi là gì. Hãy luôn ghi nhớ rằng, chỉ có những dự án có “lợi nhuận thực” thì chúng mới có thể phát triển bền vững trong dài hạn. Vì vậy hãy luôn quan sát thị trường crypto để có thể đánh giá và tìm được những dự án Real Yield thực sự để đầu tư nhé. Chúc bạn thành công.