Phân tích on-chain Bitcoin (tuần 20, 2022): Sự sụp đổ của Terra đã khiến giá Bitcoin giảm mạnh

Trong tuần qua, thị trường tiền mã hóa đã trải qua nhiều biến động và hỗn loạn. Dự án blockchain Terra đã gần như sụp đổ hoàn toàn và kéo theo cả thị trường tiền mã hóa đi xuống. 

Cụ thể, chỉ trong vòng vài ngày, hai tài sản kỹ thuật số top 10 hàng đầu theo vốn hóa thị trường (LUNA và UST) đã khiến nhà đầu tư mất gần 40 tỷ USD. Stablecoin UST đã mất hoàn toàn mức giá neo 1 USD và LUNA giảm xuống mức giá 0,00001 USD khi nguồn cung của nó tăng cao quá mức. 

Đứng trước tình hình đó, Luna Foundation Guard (LFG) đã triển khai kế hoạch bảo vệ neo cho UST. Họ đã bán ra toàn bộ lượng dự trữ là 80.394 BTC để bảo vệ neo cho UST. Tuy nhiên, nỗ lực của họ lại thành công và giá trị của đồng stablecoin này ngày càng giảm sâu hơn, với mức ATL (All Time Low) là 0,0944 USD.

Ngay cả Tether (USDT) cũng đang chịu áp lực lớn, bằng chứng là nguồn cùng của USDT đã giảm 7,5 tỷ USD và đã có thời điểm giá của đồng stablecoin này mất neo 1 USD, với mức thấp nhất trong tuần qua là 0,9485 USD. 

Mặc dù, đồng stablecoin này đã phục hồi neo, nhưng nó vẫn chưa ổn định và hiện đang giao dịch với mức chiết khấu rất thấp là 0,998 USD.

Giữa sự lan truyền của làn sóng stablecoin bất ổn và việc bán ra Bitcoin của LFG, giá BTC đã giảm sâu 21,2% xuống còn 26.513 USD. Đây là mức giá thấp nhất kể từ tháng 12/2020 và nó khiến thị trường trở nên căng thẳng hơn khi vốn hóa của thị trường giảm về mức 1,3 nghìn tỷ USD.

Trong khuôn khổ bài viết này, chúng ta sẽ đề cập đến ba chủ đề chính sau đây, đó là:

Thứ nhất, những tác động của UST và LUNA đối với thị trường. Điều gì đã xảy ra với nguồn cung LUNA, UST cũng như cách thức triển khai dự trữ Bitcoin của LFG.

Thứ hai, việc mất neo trong ngắn hạn của USDT đã ảnh hưởng đến nhận thức của thị trường về các stablecoin khác (USDC, BUSD và DAI) như thế nào?

Thứ ba, giá Bitcoin giảm mạnh về mức giá thấp nhất kể từ tháng 12/2020, đây là mức hỗ trợ cứng trong lịch sử. Bên cạnh đó, chúng ta cùng nhau phân tích phản ứng của Bitcoin và toàn thị trường đối với sự kiện này.

Sự sụp đổ ngoạn mục của Terra (LUNA)

Trong vài năm qua, thị trường đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể của ​​stablecoin. Nó chiếm một phần lớn trong tổng vốn hóa thị trường của tất cả các tài sản kỹ thuật số. Vào ngày 08/05, tổng vốn hóa của stablecoin (USDT, USDC, BUSD, DAI và UST) là hơn 135 tỷ USD.

Nhìn chung thì stablecoin có 3 loại chính:

• Stablecoin được thế chấp (USDT, USDC, BUSD)
• Stablecoin được thế chấp quá mức (DAI)
• Stablecoin thuật toán (UST)

Theo cơ chế hoạt động của stablecoin UST, khi nhu cầu UST tăng và giá cao hơn 1 USD, người dùng có thể gửi một lượng LUNA giá trị 1 USD vào hệ thống (tức là đốt LUNA) để đổi lấy 1 UST (mint UST). 

Ngược lại, khi nhu cầu UST giảm và giá giảm xuống dưới 1 USD, người dùng có thể gửi UST (tức là đốt UST) vào hệ thống để đổi lấy một lượng LUNA có giá trị 1 USD (mint LUNA), do đó làm giảm nguồn cung UST trên thị trường và khôi phục neo cho UST.

UST bắt đầu bị mất neo vào ngày 09/05/2022, khi LUNA đang giao dịch quanh mức 60 USD (giảm khoảng 49,5% so với mức ATH là khoảng 119 USD). Trong 36 giờ tiếp theo, giá LUNA giảm xuống dưới 0,1 USD và UST được giao dịch giữa các mức cực đoan là 0,30 USD và 0,82 USD. 

Điều này khiến cơ chế quy đổi trong hệ thống của giao thức trở nên quá tải. Khi đó, người dùng rất hoảng sợ và liên tục đổi 1 UST (đốt UST) lấy một lượng LUNA có giá trị 1 USD (mint LUNA), làm tăng nguồn cung của LUNA và giá của đồng coin này giảm không phanh.

Tại thời điểm viết bài (17/05/2022), LUNA hiện đang giao dịch với giá 0,0002 USD (giảm 99,9998% so với ATH) và UST đang ổn định quanh mức 0,1251 USD, thấp hơn rất nhiều so với mức neo 1 USD mà đội ngũ Terra mong muốn.

Mức độ lạm phát của nguồn cung LUNA có thể được nhìn thấy trong biểu đồ bên dưới. Trong đó nguồn cung UST (màu xanh lá cây) ở quy mô tuyến tính, trong khi cung LUNA (màu đỏ) ở quy mô logarit. 

Trong vòng một tuần qua, 7,5 tỷ UST đã được mua lại (40% nguồn cung), trong khi nguồn cung LUNA tăng từ 343 triệu lên hơn 6,53 nghìn tỷ LUNA, tương đương với tỷ lệ lạm phát hàng năm là 99.263.840%.

Tại một thời điểm trong ngày 13/05/2022, blockchain Terra đã bị tạm dừng do ảnh hưởng bởi sự gia tăng nguồn cung không thể kiểm soát. Khi tỷ giá UST giao dịch thấp hơn, Luna Foundation Guard bắt đầu bán các khoản dự trữ Bitcoin đã mua gần đây với mục tiêu ổn định tỷ giá cho UST. 

Tổng Bitcoin mà họ dự trữ đã tăng lên đến 80.394 BTC trong những tháng gần đây, với các lệnh mua lại lớn nhất diễn ra từ ngày 21/03/2022 đến ngày 05/5/2022. Tổng giá trị thực tế của các khoản nắm giữ của họ, với số tiền được định giá tại thời điểm chúng được thêm vào ví là 3,275 tỷ USD. Chiếc ví này đã hoàn toàn trống trong khoảng thời gian 21,5 giờ, từ ngày 09/05/2022 đến ngày 10/05/2022.

Số dư Bitcoin của LFG đã được phân phối theo 3 đợt như hình minh hoạt dưới đây. Đợt đầu tiên là họ triển khai khoảng 750 triệu USD (tương đương với 22.189 BTC), vào lúc 3:30 ngày 09/05/2022 khi UST giao dịch dưới 0,98 USD. Đợt thứ hai là 30.000 BTC (916 triệu USD) đã được triển khai sau 15 giờ. Và đợt cuối cùng là 28.205 BTC (873 triệu USD) đã được rút khỏi ví sau 6,5 giờ.

Một loạt các giao dịch có quy mô tương đương (được hiển thị bằng màu xanh lam) diễn ra từ 18:30 ngày 09/05/2022 đến 01:10 ngày 10/05/2022 khi chúng được chuyển giữa các nhà tạo lập thị trường do LFG tham gia. 

Cụ thể, điểm đến ban đầu của các tài sản này là:

• 52.189 BTC được gửi đến Gemini thông qua các sàn giao dịch OTC
• 28.205 BTC đã được gửi đến Binance thông qua chuyển khoản trực tiếp

Trong khoảng thời gian đó, LFG đã xác nhận rằng hầu hết tất cả Bitcoin trong khoản dự trữ của họ đã được bán. Tính đến ngày 16/05, họ chỉ còn lại 313 BTC trong ví dự trữ.

Trong giai đoạn này, số dư trao đổi tổng hợp đã tăng khoảng 88.000 BTC, cao hơn mức 80.394 được triển khai bởi LFG. Qua đó cho chúng ta thấy rằng sự kiện này đã gây ra hiệu ứng lây lan và sự hoảng loạn trên toàn bộ thị trường, khi các nhà đầu tư gia tăng áp lực bán lên Bitcoin. 

Mặt khác, vào ngày 11/05/2022, Tether (USDT) – đồng stablecoin lớn nhất tính theo vốn hóa thị trường đã có thời điểm mất neo. Trong khi vốn hóa của UST là 21 tỷ USD, thì con số này của USDT là 83 tỷ USD. Chính vì thế, sự cố rời neo trong thời gian ngắn của USDT đã khiến thị trường vốn đã hoảng loạn nay lại càng hoảng loạn hơn. 

Trong thời gian này, các stablecoin lớn khác là USDC, BUSD và DAI đã phải tiêu hao mức phí bảo hiểm từ 1% đến 2%. Bởi vì các nhà đầu tư đột ngột chuyển sang các tài sản mà họ cho là ít rủi ro hơn.

Trong thời gian căng thẳng vì các sự kiện stablecoin mất neo (ngày 12/05/2022), Tether đã thông báo rằng các giao dịch mua lại vẫn mở và hoạt động, lệnh giao dịch trị giá 2 tỷ USD đã được thực hiện.

Nếu chúng ta nhìn vào nguồn cung của USDT, chúng ta có thể thấy rằng một lượng lớn USDT trị giá 7,485 tỷ USD đã được quy đổi trong tuần vừa qua. Tổng nguồn cung USDT đã giảm từ 81,24 tỷ xuống còn 75,75 tỷ. Như đội ngũ Coinvn đã lưu ý trong bài phân tích của tuần trước, mức thu hẹp nguồn cung stablecoin là 2,9 tỷ USD. Đây là mức lớn nhất trong lịch sử, chủ yếu được thúc đẩy bởi USDC.

Chúng ta cũng đã thấy những thay đổi thú vị về nguồn cung của các stablecoin khác trong tuần qua. Nó cung cấp thông tin chi tiết về xu hướng của nhà đầu tư trong giai đoạn căng thẳng của thị trường ở thời điểm hiện tại. 

USDC đã đảo ngược xu hướng thu hẹp nguồn cung được ghi nhận vào cuối tháng 02/2022, mở rộng thêm gần 2,64 tỷ. Sự tăng trưởng vượt trội của USDC trong 2 năm qua cho chúng ta thấy rằng sở thích của phần lớn nhà đầu tư trên thị trường dường như đã thay đổi.

Một stablecoin khác đã chứng kiến ​​sự thay đổi đáng kể về nguồn cung là DAI. Nó đã giảm 24,4%, vì gần 2,07 tỷ USD trong nguồn cung của DAI đã bị đốt cháy. DAI là một stablecoin được thế chấp quá mức, được hỗ trợ bởi các tài sản kỹ thuật số khác có trong giao thức Maker. Nguồn cung DAI sẽ kích hoạt hợp đồng khi người dùng thanh toán nợ trong các khoản vay trên Maker và DAI sẽ được đốt.

Quá trình này có thể tùy ý hoặc bị ép buộc trong trường hợp thanh lý kho tiền. Tuy nhiên, bất chấp sự biến động cao về tài sản thế chấp, nhu cầu cao về DAI và các sự kiện thanh lý, DAI đã cố gắng duy trì mức neo 1 USD, mặc dù giao dịch ở mức phí bảo hiểm rất thấp.

Tổn thất nặng nề được ghi nhận trên chuỗi

Trên thực tế, LFG đã bán tài sản với mức giá thấp hơn nhiều so với thời điểm họ mua chúng. Những sự kiện xoay quanh Terra đã khiến Bitcoin giảm mạnh, phá vỡ mức hỗ trợ quan trọng là 29.000 USD được thiết lập vào tháng 07/2021. Điều này thực sự khiến cho tất cả các nhà đầu tư từ chu kỳ năm 2021 – 2022 rơi vào tình trạng thua lỗ, với một khoản lỗ ròng rất lớn.

Dữ liệu on-chain ghi nhận được khoản lỗ ròng đạt hơn 2,5 tỷ USD trong hai ngày liên tiếp. Chỉ riêng LFG đã chiếm hơn 25% khoản lỗ, với số tiền là 703,7 triệu USD. 

Lưu ý: Điều này phản ánh tổn thất mà LFG gánh chịu dựa trên số tiền nạp vào và rút khỏi ví LFG. Nó không đề cập đến các khoản lỗ bổ sung khi LFG giao dịch Bitcoin đổi lấy UST và nguồn cung của LUNA tăng cao.

Khi thị trường tiền mã hóa và Bitcoin phát triển về quy mô, các khoản lỗ bằng USD  có thể sẽ lớn dần theo thời gian. Do đó, chúng ta có thể thiết lập một số liệu “tổn thất thực tế tương đối” theo công thức: Tổn thất thực tế hàng ngày trên toàn mạng lưới / vốn hoá thực nhận.

Ở đây chúng ta có thể thấy rằng vụ sụp đổ của Terra là một trong những sự kiện gây ra tổn thất lớn nhất trong 5 năm qua, với tổng thiệt hại tương đương với 0,28% vốn hoá thực tế của thị trường. Mức độ ảnh hưởng của nó có thể so sánh với các sự kiện lớn khác như:

• Các sự kiện bán tháo trong giai đoạn bắt đầu và kết thúc của thị trường gấu năm 2018
• Đại dịch COVID-19
• Đợt bán tháo tháng 05/2021

Giá thực tế trong phạm vi tiếp cận

Giá thực tế là một trong những chỉ số lâu đời nhất và cơ bản nhất trong phân tích thị trường. Nó được tính bằng cách chia vốn hoá thực nhận cho nguồn cung lưu hành. Do đó, nó phản ánh về cơ sở chi phí tổng hợp trong nguồn cung của tất cả các tài sản tiền mã hóa.

Về mặt lịch sử, giá thực tế đã hỗ trợ mạnh mẽ trong các thị trường gấu. Nó đã cung cấp các tín hiệu về sự hình thành đáy của thị trường khi giá thị trường giao dịch dưới mức đó. Bảng dưới đây cho thấy các chu kỳ thị trường giảm trước đó và tỷ lệ thời gian mà giá giao dịch dưới mức giá thực tế.

Có thể thấy rằng mỗi chu kỳ giảm, khoảng thời thời gian mà giá giao dịch dưới mức giá thực tế ngày càng ngắn lại. Giai đoạn năm 2019 – 2020 cho thấy mức độ sai lệch đáng chú ý nhất, với khoảng thời thời gian mà giá giao dịch dưới mức giá thực tế là 7 ngày.

Khi Bitcoin chạm mức giá thấp nhất hàng tuần là 26.513 USD, giá thực tế được giao dịch ở mức 24.000 USD. Khi thị trường sụp đổ bởi áp lực bán BTC từ LFG, sự phá hủy giá trị được giữ trong LUNA và UST, nỗi sợ hãi phụ thuộc vào Tether, giá giao ngay của Bitcoin đã giảm khoảng 9,5% so với giá thực tế. Khi đó, vốn hóa thực tế đã giảm 7,92 tỷ USD, thể hiện dòng vốn rút khỏi mạng lưới Bitcoin.

Tuy nhiên, bất chấp sự biến động, phe bò trên thị trường dường như phản ứng mạnh mẽ khi giá giảm về mức giá thực tế. Biểu đồ và bảng bên dưới hiển thị điểm xu hướng tích lũy. Tức là các điểm này sẽ trả về các giá trị gần bằng 1 khi một phần lớn nhà đầu tư tích lũy Bitcoin và được ghi nhận trên chuỗi.

Vào thứ Năm, ngày 12/05, khi thị trường ở mức thấp nhất, điểm số xu hướng tích lũy đã đảo ngược từ các giá trị rất yếu dưới 0,3 lên các giá trị lên trên 0,796. Điều này đã hỗ trợ giá Bitcoin phục hồi trở lại mức 30.000 USD. Đáng chú ý là con số này tiếp tục tăng trên 0,9 cho thấy hoạt động tích lũy của phe mua đang diễn ra rất sôi nổi.

Điều này có thể được xác nhận thêm khi nhìn vào các nhóm ví khác nhau. Những gì chúng ta có thể thấy trong tuần qua là sự đảo ngược nhanh chóng từ tích lũy yếu (nhỏ hơn 0,3 – màu ấm) trên tất cả các nhóm vào đầu tháng 05/2022, sang tích lũy mạnh trên hầu hết các nhóm (lớn hơn 0,7 – màu lạnh).

Những người nắm giữ nhỏ hơn 1 BTC cho đến nay là những người tích lũy lớn nhất. Và những người nắm giữ từ 100 BTC 10.000 BTC không chiếm ưu thế trong việc tích lũy thêm Bitcoin ở thời điểm hiện tại.

Mặc dù, các khoản lỗ ghi nhận mức cao đã từng thấy trong lịch sử, LFG đã bán hơn 80.000 BTC. Tuy nhiên, xu hướng tích lũy thêm Bitcoin vẫn đang diễn ra trong thị trường.

Tóm tắt và kết luận

Trong tuần vừa qua, thị trường đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử xảy ra và nó lại phù hợp với các đặc điểm của thị trường gấu. Trên thực tế, những năm qua đã có nhiều sự kiện sụp đổ tương tự. 

Như vậy, chúng ta có thể thấy cho dù dự án đó có nổi tiếng ở tầm cỡ nào đi chăng nữa, thì vẫn tồn tại một số rủi ro nhất định. Những sự kiện như vậy thường bị thúc đẩy bởi áp lực giảm giá của thị trường gấu, khi nhu cầu suy yếu và các hệ thống thử nghiệm gặp trục trặc.

Khi các stablecoin trở thành một mảnh ghép quan trọng của thị trường, thì các giai đoạn mất neo, đặc biệt là đối với stablecoin USDT sẽ gây ra hiệu ứng mạng lưới ở quy mô rất lớn. 

Tác động kép từ UST và USDT đã phá hủy khoảng 40 tỷ USD trong giá trị LUNA và UST. Bên cạnh đó, LFG bán hơn 80.000 BTC đã tạo ra một áp lực bán trên toàn bộ thị trường. Sự kiện này chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý của các cơ quan quản lý trên toàn cầu.

Mặc dù, dữ liệu on-chain cho thấy nhiều nhà đầu tư vẫn có xu hướng tích lũy, khi Bitcoin giảm về mức giá 26.513 USD. Nhưng cần lưu ý, vẫn còn rất nhiều áp lực khác như tỷ lệ lạm phát tăng cao và chính sách thắt chặt tiền tệ. Do đó, thời gian sắp tới sẽ là một chặng đường khó khăn đối với Bitcoin.

Thông qua những dữ liệu on-chain được đề cập trong bài viết này, hy vọng bạn đọc đã có được một cái nhìn tổng quan về thị trường tiền mã hóa nói chung và Bitcoin nói riêng. Từ đó, bạn đọc có thể tự đưa ra nhận định, cũng như chiến lược đầu tư cho bản thân trong thời gian sắp tới.