Ứng‌ ‌dụng‌ ‌phi‌ ‌tập‌ ‌trung‌ ‌DApp‌ ‌là‌ ‌gì?‌ ‌Tìm‌ ‌hiểu‌ ‌ DApp‌ ‌từ‌ ‌A‌ ‌–‌ ‌Z‌

Sự xuất hiện 1 loạt các ứng dụng DApp là kết quả của sự bùng nổ công nghệ Blockchain. Khái niệm về DApp vẫn còn khá mới mẻ trên thị trường Cryptocurrency mặc dù gần đây nó được sử dụng như 1 thuật ngữ phổ biến. Vậy ứng dụng phi tập trung DApp là gì? Dưới đây là các thông tin chi tiết từ A – Z về DApp, hãy cùng Coinvn tìm hiểu nhé.

Bản chất của ứng dụng phi tập trung DApp

Để hiểu rõ về DApp, bạn cần nắm chắc các khái niệm, ưu nhược điểm cũng như điều kiện để hình thành 1 ứng dụng DApp. 

DApp là gì? 

DApp (Decentralized Application) là 1 ứng dụng phi tập trung hoặc ứng dụng phân quyền. Gọi là ứng dụng phi tập trung bởi nó có mã phụ trợ hoạt động trên network máy tính P2P  phân quyền. Khi sử dụng DApp người dùng dễ dàng truyền đạt và chấp nhận thông tin mà không cần đến các loại máy tính tập trung. Đây là sản phẩm của quá trình kết hợp giữa công nghệ Blockchain và các hợp đồng thông minh. 

Các DApp có thể xuất hiện dưới dạng trang web hoặc ứng dụng phần mềm. Tuy nhiên điểm khác biệt  lớn nhất của DApp so với các ứng dụng truyền thống là nó được xây dựng trên 1 mạng phi tập trung mà tiêu biểu nhất là Ethereum. Bất cứ khi nào người dùng tạo các hợp đồng thông minh trên nền tảng Ethereum thì cũng đang viết 1 đoạn mã phụ trợ cho DApp. Mã phụ trợ này được viết bằng ngôn ngữ dành riêng cho Ethereum bao gồm: Solidity, Serpent và Vyper. 

Đặc điểm của ứng dụng phi tập trung DApp 

Bất cứ 1 ứng dụng nào cũng đều chứa cả ưu điểm lẫn nhược điểm và DApp cũng không ngoại lệ. Ưu nhược điểm của nó như sau: 

Ưu điểm 

• Mã nguồn mở: DApp mang bản chất của 1 phần mềm mã nguồn mở nên việc mở rộng hệ sinh thái vô cùng dễ dàng. Ưu điểm này cho phép các nhà phát triển tiếp cận đến người dùng nhiều hơn và phát triển các tính năng hữu ích trong tương lai. 
• Không bị xâm nhập bởi bên thứ 3: DApp hoạt động mà không cần dựa vào nguồn hay các ứng dụng cốt lõi. Chúng hoạt động độc lập hoàn toàn theo đúng nghĩa phi tập trung nên đảm bảo tránh được sự can thiệp của bên ngoài. Các tổ chức, Chính phủ hay bất cứ cá nhân nào đều khó xâm phạm được chúng. 
• Không gặp sự cố: Ngay cả khi các máy tính trong hệ thống gặp sự cố thì DApp vẫn hoạt động 1 cách bình thường. Điều này đến từ việc tổ chức hệ thống ngang hàng của DApp. 
• Kết hợp hoàn hảo với tiền mã hóa: DApp và tiền mã hóa như 1 bộ đôi bổ trợ cho nhau không thể tách rời. Hầu hết các giao dịch tiền mã hóa hiện nay đều được hỗ trợ bởi DApp, đặc biệt là Ethereum. 

Nhược điểm 

• Khó sử dụng: Các web hay ứng dụng DApp vẫn chưa tối ưu hóa tốt các vấn đề về giao diện nên gây ra nhiều khó khăn cho người dùng. Tuy nhiên nhược điểm này vẫn đang được các nhà sản xuất nỗ lực cải thiện từ từ. 
• Phụ thuộc nhiều vào người dùng: Những ứng dụng phi tập trung DApp nào càng có lượng người dùng đông đảo thì hiệu quả hoạt động càng cao và ngược lại. 
• Khả năng bị hack vẫn tồn tại: Mặc dù tỷ lệ bị can thiệp bởi bên thứ 3 của DApp rất thấp nhưng không phải không có. Các hacker có thể tìm ra các lỗ hổng tấn công khi DApp chạy trên mã nguồn mở hợp đồng thông minh. Khả năng bị hack vẫn tồn tại nhưng rất hiếm khi xảy ra. 

Điều kiện để hình thành 1 ứng dụng DApp và phân loại DApp phổ biến

Để trở thành 1 ứng dụng phi tập trung DApp, các phần mềm phải thỏa mãn các điều kiện tối thiểu. Cụ thể như sau: 

4 đặc tính cần có của 1 DApp 

Theo David Johnston – thành viên thuộc quỹ DApp thì 1 ứng dụng DApp chuẩn mực cần đáp ứng đủ 4 điều kiện sau: 

• Mã nguồn mở: Điều này có nghĩa ứng dụng phải được điều hành tự động và không thuộc quyền quản lý của bất cứ cá nhân hay tổ chức nào. Người dùng sẽ có quyền quyết định giao thức, sự phát triển của nó sao cho phù hợp với thị trường hiện tại. 
• Có 1 token mã hóa: Token mã hóa này có thể là Bitcoin hay bất cứ đồng tiền mã hóa nào. Ứng dụng duy trì hoạt động bởi token và chia trả token cho người dùng tạo ra giá trị cho hệ thống. 
• Phi tập trung: Mọi hoạt động của ứng dụng phải được công khai và lưu trữ mã hóa trong Blockchain công cộng. Người dùng hoàn toàn có thể xem dữ liệu và hồ sơ hoạt động 1 cách bình thường. 
• Tạo token theo thuật toán mật mã: Ví dụ như Bitcoin sử dụng thuật toán mật mã Proof of Work. Giải thuật toán chính là minh chứng cho thấy người dùng đã tạo ra các giá trị cho hệ thống. 

Để minh họa cho các tiêu chí trên bạn có thể liên tưởng đến Bitcoin. Satoshi Nakamoto từng đánh giá Bitcoin là “Hệ thống tiền mã hóa ngang hàng” trong cuốn sách Whitepaper. Đồng thời, nó hoàn toàn được người dùng tương tác trên phần mềm máy tính. Như vậy Bitcoin đã làm tốt tất cả các tiêu chí về mã nguồn mở, có 1 token mã hóa, phi tập trung và tạo token theo thuật toán mã hóa. Từ đó suy ra Bitcoin chính là 1 DApp chính thống. 

Phân loại ứng dụng phi tập trung DApp 

Các ứng dụng DApp chủ yếu được phân loại dựa trên hệ thống Blockchain mà nó xây dựng. Hiện tại có 3 loại DApp phổ biến như sau: 

• Loại 1: DApp loại 1 được xây dựng trên nền tảng Blockchain của riêng nó, tiêu biểu là Bitcoin. Nếu minh họa trên 1 chiếc máy tính thông thường thì DApp loại 1 có vai trò như hệ điều hành. 
• Loại 2: DApp loại 2 được xây dựng trên nền tảng Blockchain của DApp loại 1, tiêu biểu là Omni Protocol. Hầu hết các protocol đều thuộc DApp loại 2. Nếu minh họa trên 1 chiếc máy tính thông thường thì DApp loại 2 có vai trò là các phần mềm hỗ trợ như MS Office, Photoshop,… 
• Loại 3: DApp loại 3 được xây dựng trên nền tảng protocol của DApp loại 2.  Ví dụ Safecoin được phát triển dựa trên Omni Protocol bởi Safe network. Mục đích phát triển Safecoin là để phân phối các file storage. Nếu minh họa trên 1 chiếc máy tính thông thường thì DApp loại 3 có vai trò là các phần mềm chuyên biệt hóa như biên dịch ngôn ngữ, chuyển đổi tập tin…

Cách thức hoạt động của 1 DApp

Ứng dụng phi tập trung DApp hoạt động bằng cách thực hiện tất cả 4 tiêu chí trên. Các DApp sử dụng phần mềm mã nguồn mở xây dựng trên các Blockchain phi tập trung. Người dùng sẽ khai thác token trên DApp bằng cách sử dụng các thuật toán hay bất kì giao thức nào. Thông qua quá trình khai thác hệ thống sẽ được nạp token và hoạt động ngày càng hiệu quả hơn. 

Do sử dụng mã nguồn mở nên bất cứ ai cũng có thể tham gia vào hệ thống DApp và đóng góp mã nguồn cho nó. Càng nhiều người tham gia thì khả năng phát triển của nó về cả số lượng và chất lượng càng tăng cao. Hiện nay có 2 giao thức khai thác token phổ biến là Bằng chứng công việc và Bằng chứng cổ phần. 

• Bằng chứng công việc: Bằng chứng công việc tiêu biểu là được Bitcoin sử dụng trên nền tảng thuật toán Proof of work. Hệ thống yêu cầu người dùng hay còn gọi là thợ mỏ khai thác các khối để nhận token.  
• Bằng chứng cổ phần: Bằng chứng cổ phần tiêu biểu là được Dash sử dụng trên nền tảng Proof of stake. Hệ thống yêu cầu người chơi trở thành các masternode bằng cách nắm cổ phần các token. 

Nền tảng Smart contract với DApp phổ biến

Nền tảng Smart contract dẫn đầu cho xu hướng ứng dụng DApp là Ethereum. Bằng chứng là các nhà phát triển có quyền chạy ứng dụng phi tập trung DApp trên nền tảng Ethereum. Họ hoàn toàn được phép mã hóa các hợp đồng thông minh trên Ethereum để thực thi DApp. 

Tổng kết

Phía trên là tất cả các thông tin từ A – Z của ứng dụng phi tập trung DApp. Đây là thành quả rất lớn của công nghệ Blockchain. Chắc chắn trong tương lai nó sẽ còn phát triển và mở rộng hơn nữa. Vì vậy bạn hãy nghiên cứu kỹ các thông tin trên và nắm bắt xu hướng kịp thời. Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết trong Coinvn để có thêm nhiều hiểu biết về lĩnh vực tiền mã hóa.