Phân tích khả năng sụp đổ của DCG và những ảnh hưởng đến thị trường tiền mã hóa (Phần 1)

Digital Currency Group là gì?

Nếu là một người tham gia vào không gian tiền mã hóa trong một thời gian đủ dài, chắc chắn Digital Currency Group không còn là một cái tên quá xa lạ với các bạn. Digital Currency Group (DCG) là một công ty được thành lập từ 2015 bởi Barry Silbert đầu tư mạo hiểm tập trung vào thị trường tiền tệ kỹ thuật số với hơn 254 khoản đầu tư vào các dự án và đồng coin khác nhau. Barry Silbert là một người có tiếng trong thị trường Crypto vì đã tham gia nhiều công ty khởi nghiệp ở mảng tiền mã hóa khác nhau.

Digital Currency Group khổng lồ như thế nào?

Trước tiên chúng ta cần tìm hiểu những mảnh ghép chính tạo nên đế chế khổng lồ của DCG. DCG được thành lập vào năm 2015 bởi Barry Silbert và được định giá 10 tỷ đô la Mỹ vào năm 2021. Đây là một công ty nắm giữ tiền mã hóa có nhiều tài sản. Hai mảng kinh doanh quan trọng nhất của DCG là Genesis và Grayscale.

Genesis

Genesis cung cấp nền tảng giao dịch tiền mã hóa, cho vay và lưu ký tài sản cho các khách hàng tổ chức. Genesis tạo ra doanh thu bằng cách tính phí giao dịch đối với các giao dịch được thực hiện và lưu ký tài sản của khách hàng. Tương tự như một ngân hàng, Genesis tự tài trợ bằng tiền gửi của khách hàng và cho các công ty vay những khoản tiền gửi đó. Genesis kiếm được chênh lệch giữa lãi suất trả cho người gửi tiền và lãi suất kiếm được từ các khoản vay đã phát hành.

Trong Quý 3 năm 2022, Genesis đã cho vay 8,3 tỷ đô la Mỹ. Nền tảng này đã giao dịch lần lượt 10 tỷ và 20 tỷ đô la Mỹ các hợp đồng phái sinh và giao ngay trong quý. Genesis có khoản vay trị giá 2,8 tỷ USD tính đến ngày 30 tháng 9 năm 2022.

Grayscale

Grayscale là một công ty quản lý tài sản tiền kỹ thuật số. Đơn vị này quản lý Grayscale Bitcoin Trust (GBTC) trong số các quỹ tín thác khác. Các nhà đầu tư có thể mua cổ phần của GBTC để tiếp xúc với Bitcoin mà không cần mua Bitcoin trực tiếp. Grayscale kiếm được 2% phí quản lý trên giá trị của Bitcoin được giữ trong quỹ ủy thác. Trong quý 3 năm 2022, Grayscale đã kiếm được 68 triệu đô la Mỹ. Vào thời kỳ đỉnh cao, nền tảng này kiếm được 144 triệu đô la Mỹ mỗi quý. Grayscale sở hữu 635.235 Bitcoin trị giá 10,5 tỷ USD. Có thể nói Grayscale là một trong những công ty nắm giữ Bitcoin lớn nhất trên thị trường tiền mã hóa.

CoinDesk

CoinDesk là một công ty tổ chức sự kiện và xuất bản tin tức về tiền mã hóa. Trớ trêu thay, chính việc phơi bày bảng cân đối kế toán Alameda của CoinDesk vào ngày 2 tháng 11 đã bắt đầu một loạt các sự kiện hiện đang đe dọa hạ bệ công ty mẹ DCG.

Venture portfolio

DCG có danh mục đầu tư mạo hiểm tiền mã hóa với 200 khoản đầu tư. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết danh mục đầu tư này ở phần sau của bài viết.

Những hoạt động kinh doanh khác

Ngoài việc sở hữu các công ty kể trên. DCG còn điều hành các hoạt động kinh doanh khác nhau trong lĩnh vực tiền mã hóa. Foundry là công ty vận hành các hoạt động khai thác blockchain. Luno bán ví tiền mã hóa. HQ là một doanh nghiệp quản lý tài sản kỹ thuật số mới nổi. TradeBlock là một plugin API để hợp lý hóa giao dịch tiền mã hóa

Three Arrows Capital – khởi nguồn rắc rối

Vào ngày 18 tháng 7 năm 2022, thủ tục phá sản 3AC cho thấy 3AC nợ Genesis số tiền khổng lồ 2,3 tỷ đô la Mỹ. Genesis đã bảo lãnh khoản vay trị giá 2,3 tỷ USD nhưng tài sản thế chấp là tài sản định giá bằng tiền mã hóa. Khi giá tiền mã hóa sụp đổ, giá trị tài sản thế chấp giảm mạnh. Nhưng Genesis vẫn còn bị nợ 2,3 tỷ USD.

Hợp đồng cho vay không được công khai. Chúng ta chỉ có thể tập hợp một phần bức tranh từ hồ sơ phá sản tháng 7 của 3AC. Chúng ta có thể suy luận từ những nguồn đó rằng vào tháng 7, tài sản thế chấp mà Genesis đã thanh lý trị giá 636 triệu đô la Mỹ, 27% giá trị khoản vay 2,3 tỷ USD. Có thể là khi các khoản vay được bắt đầu, tài sản thế chấp đảm bảo cho chúng chiếm 80% giá trị khoản vay. Giá trị của tài sản thế chấp bị phá hủy khi giá tiền mã hóa sụp đổ. Bảng dưới đây minh họa rằng phần lớn tài sản thế chấp là cổ phiếu GBTC.

Hồ sơ phá sản của 3AC cho thấy khoản vay Genesis trị giá 1 tỷ đô la Mỹ không được đảm bảo. Các khoản vay không có bảo đảm không có tài sản thế chấp hỗ trợ cho họ.

Việc Genesis tiếp xúc với 3AC có thể có nghĩa là nó đã bị xóa sổ bởi sự bùng nổ của 3AC. Khoản lỗ cho vay 2,3 tỷ đô la Mỹ có thể khiến Genesis mất khả năng thanh toán. Đó là lý do công ty DCG đã đến giải cứu Genesis khỏi khủng hoảng.

Kế hoạch thất bại

Genesis, Grayscale và 3AC gắn bó mật thiết với nhau. Họ đã có những hành vi thu lợi từ nhau.

Từ khi ra mắt đến tháng 2 năm 2021, GBTC được giao dịch ở mức cao hơn (premium) 20% – 60% so với giá trị thực của Bitcoin. Nghĩ về điều đó, mọi người đã trả 120% – 160% giá Bitcoin để mua một đơn vị cổ phiếu GBTC. 

Giai đoạn premium tồn tại vì 2 lý do chính như sau:

Dễ dàng: Việc mua một đơn vị trong quỹ ủy thác sẽ dễ dàng hơn so với mua Bitcoin. Nhà đầu tư có không cần phải lo lắng về quyền giám hộ hay khóa để bảo vệ tài sản của mình.

Chuyển đổi ETF: Các nhà đầu tư tin rằng Grayscale sẽ chuyển đổi từ quỹ tín thác sang Quỹ ETF. Chuyển đổi sang ETF sẽ mở rộng phạm vi các nhà đầu tư quan tâm đến việc mua các đơn vị mà Grayscale cung cấp. Các quỹ ETF thậm chí còn dễ mua và bán hơn các quỹ ủy thác và bất kỳ ai cũng có thể sở hữu chúng.

Trong khi đó, giai đoạn discount ám chỉ thời điểm giá GBTC thấp hơn giá trị BTC. Lý do cho thời điểm này đến từ việc mọi người nhận ra rằng không khó để mua Bitcoin. SEC đã hủy bỏ việc chuyển đổi ETF. Các cổ đông của GBTC không thể mua lại cổ phần của họ để lấy Bitcoin…

Trong những giai đoạn premium, chúng ta có thể thấy một cơ chế bắt tay rất chuyên nghiệp từ Genesis, Grayscale và 3AC như sau:

3AC đã mua Bitcoin. Công ty này đã đóng góp Bitcoin của mình cho GBTC. Đổi lại, 3AC nhận được cổ phần bằng GBTC. Các cổ phiếu nhận được đã bị khóa trong sáu tháng. Sau đó, 3AC đã bán chúng trên thị trường mở và thu về 20% – 60% lợi nhuận tùy thuộc vào giai đoạn GBTC premium. Miễn là giai đoạn premium vẫn còn, 3AC đã thu được lợi nhuận lớn từ giao dịch chênh lệch giá sau 6 tháng một cách dễ dàng.

Lợi nhuận quá lớn trong thời gian ngắn khiến 3AC muốn kiếm nhiều tiền hơn bằng cách vay nhiều hơn

3AC đã vay USD từ Genesis để phục vụ cho việc mua thêm Bitcoin. 3AC đã sử dụng cổ phiếu GBTC của mình làm tài sản thế chấp. Một kế hoạch mà cả ba đều có lợi.

3AC sở hữu 39 triệu cổ phiếu trị giá 1,3 tỷ đô la Mỹ vào ngày 31 tháng 12 năm 2020. Hầu hết số cổ phiếu này được mua bằng đòn bẩy. Đây cũng là giai đoạn Genesis đang kinh doanh rất lớn. Nguồn gốc khoản vay của Genesis tăng vọt lên 50 tỷ đô la Mỹ chỉ trong một quý. Hoạt động kinh doanh thương mại của nền tảng này đã giao dịch 31 tỷ USD và 21 tỷ USD khối lượng giao ngay và phái sinh mỗi quý.

Grayscale kiếm tiền bằng cách đơn giản hơn nhiều. GBTC tính phí quản lý 2%. Doanh thu đạt đỉnh 144 triệu đô la Mỹ chỉ trong một quý. Grayscale hầu như không tốn chi phí vận hành. Đó gần như là tất cả lợi nhuận cho Grayscale và cuối cùng là DCG.

Lợi nhuận một cách rõ ràng đã khiến cả 3 công ty bắt tay nhau để duy trì cơ chế này.

Biểu đồ dưới đây minh họa sự tăng trưởng đồng thời của Genesis và Grayscale. GBTC được giao dịch ở mức cao hơn so với giá Bitcoin giao ngay cơ bản cho đến Quý 1 năm 2021 (xem các thanh màu xanh lam trên biểu đồ). Cho đến thời điểm đó, khoản phát hành khoản vay mới của Genesis đã tăng trưởng đáng kinh ngạc 70% theo Quý trong 2 năm (đường màu đỏ). Đồng thời, số lượng cổ phiếu GBTC đang lưu hành đã tăng 217% (đường màu xanh lục). Hãy nhớ lại rằng các cổ phiếu GBTC mới được phát hành cho những người đóng góp Bitcoin vào quỹ ủy thác. Được dẫn dắt bởi 3AC, rất nhiều người đã mua Bitcoin và đóng góp BTC vào GBTC để mong muốn thu được GBTC premium.

Cuộc vui dừng lại khi GBTC được giao dịch ở mức discount so với giá của Bitcoin. Biểu đồ trên minh họa rằng vào thời điểm đầu năm 2021, khoản vay mới của Genesis đã giảm tốc đáng kể. Vào năm 2022, việc phát hành khoản vay mới đã giảm. Không ai đóng góp Bitcoin vào GBTC để đổi lấy cổ phiếu GBTC. GBTC ngừng phát hành cổ phiếu mới.

Các quỹ như 3AC, tham gia giao dịch này hiện phải bán cổ phiếu GBTC của họ với giá chiết khấu so với Bitcoin giao ngay để tài trợ cho các khoản vay ký quỹ của họ. Việc bán tiếp tục mở rộng mức chênh lệch giá giữa cổ phiếu GBTC và giá Bitcoin, khiến lực bán thậm chí còn nhiều hơn. Chúng ta bắt đầu thấy hiệu ứng dây chuyền.

Đó là hoạt động kinh doanh và tài sản thế chấp đều được liên kết với cùng một thứ. Giá GBTC cao hơn giá Bitcoin giao ngay. Khi điều này biến mất, mọi thứ trở nên sáng tỏ. Hoạt động bảo lãnh phát hành khoản vay và giao dịch của Genesis bị chậm lại. Tài sản thế chấp mà Genesis phải đảm bảo cho các khoản vay của mình bị giảm giá trị. Phí quản lý của Grayscale cũng giảm theo.

3AC bùng nổ vào tháng 7 năm 2022. 3AC bị lỗ do GBTC ngừng hoạt động và sự sụp đổ của Terra/Luna. Khoản cho vay 2,3 tỷ đô la Mỹ của Genesis cho 3AC cũng được coi là biến mất.

Tại sao đến giờ Genesis mới rơi vào khủng hoảng

Có ba lý do khiến Genesis không rơi vào khủng hoảng ngay trong tháng 7, thời điểm mà 3AC sụp đổ. Có 3 lý do giải thích cho điều này:

Tài sản thế chấp: Genesis có khả năng đã bán một phần tài sản thế chấp 3AC. Số tiền thu được đã giúp Genesis không ngay lập tức rơi vào khủng hoảng.

Gói cứu trợ DCG: DCG “chịu trách nhiệm” cho hoạt động của Genesis. Chi tiết của thỏa thuận này không được tiết lộ. Gói cứu trợ đã dập tắt nỗi lo về khả năng mất khả năng thanh toán của Genesis.

Mất khả năng thanh toán khác với phá sản: Mất khả năng thanh toán (tức là tài sản < nợ phải trả) không dẫn đến phá sản. Một công ty nộp đơn xin phá sản khi các khoản nợ đến hạn và không thể trả nợ hoặc hết tiền mặt. Genesis không công bố bất cứ điều gì. Họ yên lặng và khiến nhà đầu tư phần nào đó yên tâm.

Tuy nhiên, thật không may cho Genesis khi mới đây FTX bỗng dung “bốc hơi”. Nhà đầu tư hoảng sợ sau sự sụp đổ của FTX. Họ muốn lấy lại tiền mã hóa của mình. Mọi người đã rút tiền mã hóa của họ từ mọi nơi, kể cả Genesis.

Và Genesis không có sẵn tiền của khách hàng.

Tạm kết

Trong phần đầu tiên của bài viết, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu sức ảnh hưởng khổng lồ của đế chế DCG. Ngoài ra, chúng ta cũng đã sâu chuỗi và tóm tắt những nguyên nhân chính khiến DCG rơi vào hoàn cảnh như hiện tại. Ở phần tiếp theo của bài viết, chúng ta sẽ cùng phân tích nguy cơ phá sản của DCG cũng như tác động tiêu cực của điều này đến thị trường tiền mã hóa. Các bạn hãy cùng đón đọc trên website của coinvn nhé.