Ethereum 2.0: Những thông tin cần biết về The Merge

Nếu bạn đã tham gia đầu tư trong thị trường Crypto được một thời gian, thì chắc hẳn bạn cũng đã nhận được thông tin về bản cập nhật sắp tới của mạng lưới Ethereum, được gọi là “The Merge”. 

Hiện tại, bản cập nhật này đã triển khai được một phần và nó có ý nghĩa rất lớn đối với DeFi nói chung và Ethereum nói riêng. Theo như dự kiến ban đầu, thời điểm hoàn tất việc triển khai bản cập nhật này là vào Quý 2 năm 2022. Tuy nhiên, nhà phát triển của Ethereum – Tim Beiko đã thông báo rằng việc triển khai bản cập nhật này có thể sẽ kéo dài sang Quý 3 năm 2022. 

Trong khuôn khổ bài viết này, đội ngũ Coinvn sẽ giải thích toàn bộ thông tin liên quan đến bản cập nhật The Merge, tác động của nó đến mạng lưới Ethereum ra sao và làm rõ một số quan niệm sai lầm về bản cập nhật.

The Merge là gì?

“The Merge” là tên gọi của bản cập nhật mới nhất của Ethereum. Bản cập nhật này sẽ hợp nhất mạng chính Ethereum theo cơ chế Proof of Work (PoW) với Beacon Chain theo cơ chế Proof of Stake (PoS). 

Trong đó, mạng chính Ethereum theo cơ chế PoW – nơi nhúng các hợp đồng thông minh và quy tắc mạng của Ethereum, sẽ trở thành “lớp thực thi”. Beacon Chain theo PoS sẽ trở thành “lớp đồng thuận”, đóng vai trò xác thực các thông tin giao dịch. 

Nói một cách đơn giản hơn, thì đây là sự chuyển đổi từ mô hình PoW sẵn có trên mạng lưới Ethereum thành PoS. Tuy nhiên, bản cập nhật này sẽ không phát hành token mới và tất cả các đồng ETH hiện có vẫn có thể sử dụng được trên mạng lưới Ethereum.

Nền tảng Ethereum sẽ không sử dụng cái tên “Eth2” trong thời gian sắp tới. Nguyên nhân là do sự nhầm lẫn trong bản cập nhật và để ngăn những kẻ lừa đảo tạo ra phiên bản thứ hai của đồng ETH. 

Sự chuyển đổi từ cơ chế PoW sang PoS mang nhiều ý nghĩa. Trước khi tìm hiểu về ý nghĩa mà bản cập nhật này mang lại cho Ethereum, chúng ta phải tìm hiểu về khái niệm PoW và PoS.

PoW là một thuật toán đồng thuận được Bitcoin dùng để xác thực các giao dịch, đảm bảo tính bảo mật và phân quyền của mạng lưới. Về cơ bản, các thợ đào sử dụng sức mạnh tính toán của các thiết bị chuyên dụng (như máy đào) để kiểm tra và phỏng đoán một hàm băm SHA256 đại diện cho một khối giao dịch mới. Khi một người khai thác (miner) tìm thấy câu trả lời, sau đó câu trả lời này sẽ được truyền tải cho những người khai thác khác, để họ cùng thêm một khối giao dịch vào nền tảng blockchain. Các miner sẽ nhận được phần thưởng khai thác khối sau khi giải quyết được bài toán của một khối trên mạng lưới Bitcoin.

PoS cũng là một thuật toán đồng thuận, tuy nhiên nó hoạt động theo một cách khác. Đối với PoS, thay vì các miner sử dụng sức mạnh tính toán của các thiết bị chuyên dụng, nhà đầu tư có thể stake ETH của họ và trở thành người xác thực. Việc stake ETH cho phép một số trình xác thực được chọn để đề xuất các giao dịch mới cho blockchain. Nếu số lượng ETH đã stake càng nhiều và thời gian staking càng dài, thì xác suất mà nhà đầu tư được chọn làm người xác thực càng cao. Các trình xác thực sẽ đảm nhận nhiệm vụ chứng thực tính hợp lệ của khối. Khi có sự đồng thuận của các trình xác thực (hơn ⅔ hoặc 66% tổng số ETH được staking, được gọi là “supermajority”), khối mới sẽ được thêm vào blockchain và người xác thực cũng sẽ nhận được phần thưởng khai thác khối.

Nếu người xác thực bị phát hiện giả mạo một khối mới bằng cách làm giả các giao dịch, người đó sẽ mất một phần ETH đã stake của họ. Hiện tại, số lượng ETH tối thiểu mà một người cần staking để trở thành người xác thực là 32 ETH, tương đương hơn 100.000 USD theo giá ETH hiện tại. Các nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể đóng góp một lượng nhỏ ETH vào các nhóm staking để có thể được chia sẻ phần thưởng khai thác khối.

Ngoài việc chuyển đổi từ PoW sang PoS, Ethereum cũng đang có kế hoạch giới thiệu công nghệ Sharding vào cuối năm 2023. Sharding sẽ chia nhỏ mạng lưới Ethereum thành 64 nhóm nhỏ hơn, được gọi là “các mảnh”. Mỗi node tham gia vào mạng lưới Ethereum sẽ được chỉ định để lưu trữ và khởi chạy dữ liệu của một trong các phân đoạn của mạng lưới. Điều này cho phép mạng lưới Ethereum xử lý 64 giao dịch song song, giúp tốc độ xử lý giao dịch nhanh hơn. Đồng thời, nó cũng cho phép mạng lưới Ethereum chứa nhiều dữ liệu hơn. 

So sánh Proof of Stake và Proof of Work

Cơ chế đồng thuận PoS mang lại nhiều lợi ích cho mạng lưới blockchain hơn cơ chế PoW. Về cơ bản, thuật toán đồng thuận PoW rất đáng tin cậy và an toàn, nhưng khả năng mở rộng của nó bị hạn chế. Thuật toán đồng thuận PoS giúp mạng lưới trở nên thân thiện với môi trường, giúp dự án blockchain xây dựng Tokenomics tiên tiến hơn, đặc biệt là phi tập trung hơn và chống kiểm duyệt. Tuy nhiên, chúng ta cũng không thể phủ nhận nhược điểm của PoS là kém bảo mật.

Có thể bạn quan tâm: Hướng dẫn nghiên cứu Tokenomics dành cho người mới.

Để thực hiện một cuộc tấn công vào blockchain PoW, người ta cần kiểm soát 51% hoặc nhiều hơn các node tham gia. Trong trường hợp của Bitcoin, hacker phải chi rất nhiều tiền để có thể kiểm soát 51% các node của mạng lưới.

Đối với các blockchain PoS, những kẻ tấn công phải kiểm soát hơn 66% số ETH đã stake, tổng số tiền này trị giá hơn 30 tỷ USD (hơn 10 triệu ETH). Như đã đề cập trước đó, để một khối được thêm vào blockchain của Ethereum, cần phải có sự đồng thuận của ⅔ các trình xác thực, hoặc hơn 66% số ETH đã stake. Do đó, những kẻ tấn công chỉ cần giành quyền kiểm soát đủ số lượng ETH theo yêu cầu là có thể giả mạo các khối mới. 

Tuy nhiên, theo tính toán của Vitalik Buterin vào năm 2018, những kẻ tấn công sẽ cần 486 USD để kiếm 1 USD trên blockchain PoW, nhưng để kiếm 1 USD trên blockchain PoS hacker phải cần đến 2.189 USD. Do đó, những nhà xác thực không gây hại cho mạng lưới Ethereum sẽ nhận được nhiều lợi ích hơn khi Ethereum chuyển sang PoS. Theo như phân tích này thì PoS sẽ an toàn hơn PoW.

Hơn nữa, sau khi chuyển sang cơ chế PoS thì Tokenomics của ETH cũng sẽ được cải tiến. Điều này sẽ có tác động tích cực đến giá của ETH – đồng coin gốc của mạng lưới Ethereum. Bên cạnh đó tỷ suất lợi nhuận hàng năm (APY) của việc staking sẽ tăng lên, dự kiến ​​khoảng từ 8% đến 12%. Con số này lớn hơn nhiều so với mức 5% ở thời điểm hiện tại. 

Một bản cập nhật khác được gọi là “Triple Halving” sẽ được thực hiện cùng với The Merge. Trong đó phần thưởng khối sẽ được cắt giảm từ 12.800 ETH xuống 1.280 ETH mỗi ngày. Điều này làm giảm lạm phát hàng năm của nguồn cung ETH từ 4,3% xuống 0,43%.

Ngoài ra, các bản cập nhật này kết hợp với bản nâng cấp EIP-1559 sẽ giúp nguồn cung của ETH giảm phát đáng kể. Giả sử tốc độ đốt không đổi thì sẽ có 500.000 ETH bị đốt mỗi năm sau khi cập nhật. Điều này chắc chắn sẽ tác động tích cực đến giá của ETH.

Việc chuyển đổi từ PoW sang PoS sẽ loại bỏ nhu cầu về các máy khai thác coin gây hại cho môi trường. Điều này sẽ giúp blockchain Ethereum trở nên thân thiện với môi trường hơn trong tương lai. 

Khi bầu khí quyển trên toàn cầu nóng lên, nếu ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng thì Chính phủ sẽ có những biện pháp nghiêm ngặt để ngăn chặn vấn đề đó. Trên thực tế, Liên minh châu Âu gần như đã thông qua dự luật cấm sử dụng tất cả các blockchain PoW. Do đó, việc Ethereum chuyển đổi sang cơ chế PoS sẽ khiến các nhà đầu tư an tâm hơn so với các blockchain PoW. 

Bên cạnh đó, việc chuyển đổi sang PoS, Ethereum có thể triển khai thêm công nghệ Sharding trong lớp hợp đồng. Ethereum sẽ chia lớp hợp đồng thành 64 mảnh có thể xử lý song song 64 giao dịch cùng một lúc. 

Mặc dù, điều này có thể không giải quyết triệt để vấn đề về khả năng mở rộng của Ethereum, nhưng khi kết hợp với các giải pháp mở rộng quy mô Layer 2 (như Polygon hoặc Optimism), dự kiến ​​sẽ giúp Ethereum xử lý được hơn 100.0000 giao dịch mỗi giây và phí gas cũng giảm đáng kể.

Cuối cùng, việc chuyển đổi sang PoS không cần đến các thiết bị khai thác mạnh mẽ và đắt tiền. Để trở thành trình xác thực Ethereum, người dùng chỉ cần một máy tính phổ thông, ít nhất 32 ETH đã stake và không yêu cầu chi phí định kỳ. Việc khai thác ETH đã trở nên dễ dàng hơn với tất cả mọi người, đặc biệt là những người trước đây không thể khai thác Ethereum do yêu cầu về các thiết bị chuyên dụng và chi phí sử dụng năng lượng, cũng như chi phí bảo trì các thiết bị định kỳ. Điều này làm giảm rào cản gia nhập, cho phép nhiều cá nhân tham gia mạng lưới hơn, giúp Ethereum sẽ trở nên phi tập trung hơn.

Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng việc chuyển sang PoS có thể dẫn đến việc các trình xác thực sở hữu một lượng lớn ETH đã stake, sẽ làm ảnh hưởng đến việc xác minh giao dịch. Tức là những người xác thực này sẽ nắm giữ quyền hành lớn hơn trong mạng lưới. Do đó, nó có thể làm giảm sự phân cấp của blockchain Ethereum.

Ngoài ra, một số nhà đầu tư lo lắng rằng trong quá trình triển khai bản cập nhật The Merge có thể có những rủi ro không thể lường trước được, dẫn đến mạng lưới Ethereum bị trục trặc. Tuy nhiên, các nhà phát triển Ethereum đã thử nghiệm The Merge nhiều lần. Trong quá trình thử nghiệm The Merge trên Kintsugi vào tháng 12/2021, các nhà phát triển đã tìm thấy một số lỗi và chúng cũng đã được sửa. Vào tháng 03/2022, các nhà phát triển đã thử nghiệm The Merge trên Kiln và đã thành công. Điều này vẽ ra một tương lai tươi sáng cho sự thành công của The Merge.

Kết luận

Trên đây là toàn bộ thông tin về bản cập nhật sắp tới của Ethereum – The Merge. Nếu như bản cập nhật này được triển khai thành công trên mạng chính Ethereum, thì tất cả những đối tượng liên quan đến mạng lưới này đều nhận được rất nhiều lợi ích.

Về cơ bản, The Merge giúp cho việc khai thác Ethereum không còn gây ô nhiễm, mà trở nên thân thiện với môi trường hơn. Bên cạnh đó, nó cũng giúp cho Ethereum củng cố vị trí mình, để xứng đáng với danh hiệu là blockchain dẫn đầu trong các nền tảng hợp đồng thông minh. 

Ngoài ra, bản cập nhật này sẽ giúp Ethereum tiến gần hơn với việc đạt được 3 yếu tố cần có ở một blockchain hoàn hảo, đó là tính phi tập trung, an toàn và có khả năng mở rộng. Mặt khác, Ethereum vẫn còn nhiều điểm cần được cải thiện sau bản cập nhật này, chẳng hạn như các vấn đề về khả năng mở rộng trên lớp thực thi của nó.