Bật mí hiện trạng dự án Ethereum (Phần 2)

Phân tích các lĩnh vực

DEX

Trong Quý 2, các sàn giao dịch phi tập trung trên Ethereum có trung bình 2,78 tỷ đô la Mỹ khối lượng giao dịch hàng ngày. Trong Quý 3, con số này đã giảm xuống còn 1,83 tỷ USD. Sự thống trị của Uniswap tăng từ 60% vào cuối Quý 2 lên 72% vào cuối tháng 8. Uniswap vẫn luôn ở mức khoảng 75% thị phần DEX trong suốt Quý 3. Đáng chú ý, tỷ lệ thị phần của Curve giảm từ 16% xuống còn 8% mặc dù dự án này vẫn tiếp tục phát hành ưu đãi cao hơn so với đối thủ.

Vay và cho vay

Khối lượng cho vay trung bình giảm mạnh trong Quý 3. Con số cho vay trung bình hàng ngày giảm từ 280 tỷ đô la Mỹ mỗi ngày trong Quý 2 xuống còn 116 tỷ đô la Mỹ. Nhìn vào biểu đồ bên dưới chúng ta có thể thấy tháng 7 khối lượng cho vay khá thấp. Con số này tăng lên trong tháng 8 vì nhu cầu nắm giữ ETH tăng cho các cá nhân muốn nhận airdrop ETH POW.

NFT

Trong khi khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày của NFT giảm đáng kể, số lượng trung bình các nhà giao dịch hàng ngày chứng kiến sự sụt giảm nhỏ hơn nhiều. Điều này cho thấy số lượng người dùng ổn định ở mức khoảng 40.000 người mỗi ngày. Khối lượng giao dịch tính theo đô la Mỹ giảm 90% so với tháng Một. Doanh số bán hàng đã đạt trung bình ít hơn 1 tỷ USD mỗi tháng trong Quý 3 so với con số 4,6 tỷ USD trong Quý 2. Sự sụt giảm không chỉ liên quan đến sức hút dần đi xuống với NFT mà còn là sự sụt giảm giá trị của ETH. Số liệu thống kê cũng cho thấy OpenSea tiếp tục chiếm lĩnh thị phần trong các NFT Marketplace ở Q3.

Sudoswap ra mắt vào quý 3. Nền tảng này cung cấp một bước đi mới trên thị trường NFT bằng cách tạo ra các pool thanh khoản cho NFT tương tự như Uniswap dành cho NFT. Mặc dù khối lượng dường như đã đạt đỉnh vào tháng 8, nhưng sudoswap sẽ đáng để theo dõi khi nếu thị trường NFT tăng trưởng trở lại.

Stablecoin

Stablecoin đại diện cho tính thanh khoản cho hệ sinh thái tài chính phi tập trung. Mặc dù chuyển động của stablecoin và khối lượng tổng thể hầu như không thay đổi so với Quý 2, có rất nhiều hoạt động quan trọng cần lưu ý đối với phân khúc này có thể có ý nghĩa quan trọng đối với DeFi trong tương lai:

Circle, tổ chức đứng sau USDC, đã cấm 38 địa chỉ sau khi Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài của Hoa Kỳ (OFAC) xử phạt các hợp đồng thông minh của giao thức Tornado Cash.

Sau đó, stablecoin DAI của MakerDAO có kế hoạch giảm mức độ tiếp xúc với các loại tiền ổn định tập trung.

Circle cũng tung ra một stablecoin có mệnh giá bằng đồng euro, EUROC. Đồng Euro được giao dịch ở mức khoảng 1 đô la Mỹ.

Aave đã công bố đồng stablecoin GHO của mình.

Lệnh cấm của Circle đối với các địa chỉ Tornado Cash không được đón nhận. Thị phần của USDC giảm từ 44% xuống 41% trong quý. Sự sụt giảm phần lớn được hấp thụ bởi BUSD, vốn đã tăng thị phần của nó từ 14% lên 16%.

Sự kiện The Merge 

The Merge đã diễn ra thành công vào ngày 15 tháng 9 năm 2022. Người dùng và ứng dụng không bị ảnh hưởng. Các công ty khai thác đã tạo ra một token có tên là Ethereum Proof of Work (ETHW), giao dịch ở mức khoảng 1% mức vốn hóa thị trường Ethereum trong các thị trường tương lai tại thời điểm viết. Nền tảng này đã thấy không có sự hỗ trợ nào từ người dùng và sự hỗ trợ hạn chế từ các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng.

The Merge dẫn đến giảm 90% phần thưởng khối. Điều này làm giảm đáng kể lạm phát mạng và giảm chi phí bảo mật hàng năm. Mô phỏng các tác động của The Merge từ ​​đầu năm 2020, ETH sẽ giảm phát trong gần như toàn bộ thời gian kể từ khi thực hiện EIP-1559 vào tháng 8 năm 2021.

Việc chuyển đổi sang POS cũng cho phép Ethereum giảm đáng kể mức tiêu thụ năng lượng, giảm 99,95%. Sự kiện The Merge hoàn tất làm giảm bớt các mối quan tâm về các chỉ số môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp khi sử dụng Ethereum. Điều này sẽ mở cổng cho nhiều tổ chức sử dụng ETH làm tài sản có thể đầu tư hoặc sử dụng mạng cho các hoạt động. Trước đó, các tổ chức nổi tiếng như Mozilla, Discord và Tesla đã phải tạm dừng kế hoạch áp dụng Blockchain của họ vì những lo ngại về môi trường.

Inflows vào Beacon Chain chậm lại đáng kể trong khoảng thời gian hai tháng, chỉ tăng 4% so với 17% cho Quý 2. Lý do chính cho sự tăng trưởng thấp này đến từ việc stETH của Lido đang được giao dịch với mức giá thấp. Miễn là chiết khấu vẫn còn, người dùng sẽ thu lợi nhuận cao hơn từ việc mua stETH trên thị trường thứ cấp hơn là đặt trực tiếp vào Ethereum. 

Phân tích cạnh tranh

Ethereum và hệ sinh thái Layer 2 của nền tảng này chiếm 62% trong tổng số TVL của toàn bộ các nền tảng Smart contract. Ethereum đóng góp thị phần rất lớn trong TVL với 34 tỷ đô la Mỹ, trong khi Arbitrum và Optimism chỉ đóng góp 1 tỷ đô la Mỹ cho mỗi dự án. TVL của Ethereum chỉ tăng 8% kể từ cuối quý 2, nhưng Arbitrum và Optimism có tốc độ tăng trưởng hàng quý cao hơn lần lượt là 33% và 224%.

Tuy nhiên, xét rong một khoảng thời gian dài hơn, thị phần TVL của Ethereum và các Layer 2 đã giảm liên tục kể từ đầu năm 2021. Quý 2 năm 2022 là ngoại lệ lớn khi sự cố của Terra dẫn đến sự gia tăng 8% trong thị phần Ethereum và các Layer 2.

Hệ sinh thái Ethereum vẫn cho thấy vị thế số 1 của mình trong nhiều giai đoạn thị trường khác nhau. Biểu đồ trên cho thấy, Ethereum Ecosystem có số lượng các nhà phát triển hoạt động hàng tuần bằng với bốn hệ sinh thái lớn tiếp theo cộng lại. Trong Bear Market, hoạt động phát triển trên Ethereum tốt hơn so với các hệ sinh thái khác, với cổ phần tăng 10% so với năm ngoái.

Phân tích định tính

Quy định

Mặc dù quy định luôn là mối quan tâm tiềm ẩn trong ngành công nghiệp tiền mã hóa. Sự kiện đáng chú ý trong Quý 3 là phản hồi từ các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ về lệnh điều hành của Biden phác thảo cách tiếp cận của mỗi cơ quan để “giải quyết rủi ro và khai thác lợi ích tiềm năng của tài sản kỹ thuật số và công nghệ cơ bản của chúng” sẽ được thực hiện vào đầu tháng 9. Nhiều cơ quan đã không đáp ứng thời hạn này. Một tin tức quan trọng trong quý là Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài của Hoa Kỳ (OFAC) xử phạt các hợp đồng thông minh của giao thức Tornado Cash. Hành động này khiến bất kỳ công dân Hoa Kỳ nào tương tác với giao thức trộn tiền mã hóa này đều là bất hợp pháp. Đây là lần đầu tiên OFAC xử phạt một tổ chức tiền mã hóa.

Quyết định này đã gây ra một làn sóng kiểm duyệt các địa chỉ Tornado Cash từ các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng quan trọng như Infura và Alchemy. Sự cố này đã thúc đẩy cuộc thảo luận rộng rãi hơn trong cộng đồng Ethereum về sự phân quyền thực sự. Người dùng chạy các nút của riêng họ vẫn có thể truy cập Tornado Cash, nhưng phần lớn phụ thuộc vào các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng bên thứ ba để truy cập vào blockchain. Nói một cách đơn giản, nếu các ví phổ biến nhất không cho phép người dùng tương tác với một hợp đồng thông minh nhất định, thì giao thức đó phần lớn sẽ không thể truy cập được đối với hầu hết người dùng. 

Nếu ý nghĩa của quyết định này là đi một bước xa hơn, các nhà khai thác stablecoin như Circle (USDC) có thể nằm trong quy định của chính phủ, tương tự như các tổ chức ngân hàng và một lệnh đơn giản của các cơ quan quản lý có thể yêu cầu các nhà khai thác này cấm một tập hợp các địa chỉ. Tình hình này về cơ bản sẽ đặt DeFi dưới quyền trực tiếp của chính phủ. Quy định của USDC là một mối quan tâm đặc biệt đối với Maker, với stablecoin DAI được hỗ trợ bởi khoảng 30% USDC. Maker đang xem xét các lựa chọn thay thế cho USDC bao gồm cả ETH.

Xử phạt một hợp đồng thông minh có ý nghĩa lớn đối với DeFi và tiền mã hóa nói chung. Ngay lập tức có những lo ngại về sự tiếp cận quá mức của chính phủ với quyết định này. Một trong những nguyên lý quan trọng của chế độ dân chủ là quyền được xử lý theo đúng thủ tục, làm thế nào để một hợp đồng thông minh có thể có ngày ra tòa? Nó sẽ tự vệ như thế nào? Liệu bất kỳ công nghệ nào có thể bị cấm bởi chính phủ dựa trên tiền lệ được đặt ra bởi quyết định này? Đây là những câu hỏi pháp lý rộng rãi sẽ được xét xử ở các cấp cao nhất của tòa án Hoa Kỳ trong những tháng và năm tới. Coinbase đã bắt đầu phần mở đầu của chương tiếp theo này, bằng cách hỗ trợ tài chính cho sáu người dùng bị cáo buộc tương tác với các địa chỉ Tornado Cash bị phạt.

Các bước tiếp theo trên lộ trình

Sau khi hoàn thành một bước quan trọng trong lộ trình Ethereum, các nhà phát triển có thể tập trung toàn bộ sự chú ý của mình vào việc mở rộng mạng lưới theo hướng áp dụng toàn cầu. Các nhà phát triển hiện đang tìm kiếm bản nâng cấp Shanghai hứa hẹn nhiều cải tiến cho giao thức.

Một đề xuất khác có thể sẽ được đưa vào bản nâng cấp Shanghai là EIP-4844. Đề xuất này sẽ liên tục làm cho các giao dịch sử dụng Layer 2 rẻ hơn khi đăng giao dịch của họ lên Ethereum, mang lại trải nghiệm Ethereum rẻ hơn hơn cho tất cả người dùng. EIP-4444 cũng có thể được đưa vào bản nâng cấp Shanghai. Nó sẽ cho phép các nút lược bỏ lịch sử giao dịch sau một năm. Logic ở đây là giai đoạn thử thách cho các giao dịch này đã trôi qua từ lâu và việc không yêu cầu các nút tải xuống bộ lịch sử này sẽ làm giảm đáng kể các yêu cầu về tài nguyên của node. Kết quả là, các yêu cầu phần cứng dễ tiếp cận hơn sẽ cho phép nhiều cá nhân chạy các node và phân cấp mạng hơn nữa.

Từ cuối năm 2023 đến năm 2024, Ethereum dự kiến ​​sẽ mở rộng quy mô hơn nữa với danksharding, một bước tạm thời trước khi triển khai data sharding. Với khối lượng gia tăng của các giải pháp Layer 2, EIP-4844 và danksharding, Ethereum có thể sẽ đủ nhanh và rẻ cho 99% người dùng trong 12-18 tháng tới.

Các nâng cấp dài hạn hơn, chẳng hạn như enshrined rollups, statelessness, node pruning…  được mong đợi thực hiện vào cuối năm 2024.

Lời kết

Bất chấp giai đoạn Bear Market, Ethereum vẫn là hệ sinh thái sôi động nhất trong tất cả các loại tiền mã hóa. Điều này được khẳng định thông qua số liệu của nhà phát triển, người dùng và ứng dụng. Việc chuyển đổi thành công sang PoS sẽ chỉ giúp đóng vai trò như một làn gió để nhà đầu tư tiếp tục quan tâm đến giao thức. Với những kẻ thách thức Layer 1 mới là Aptos, Sui và Celestia ra mắt vào Quý 4, Ethereum sẽ phải tiếp tục xây dựng vị thế của mình và xúc tiến lộ trình để vẫn là dự án dẫn đầu trong không gian hợp đồng thông minh.