Đòn bẩy – Con dao hai lưỡi trong thị trường tiền mã hóa

Việc sử dụng đòn bẩy giống như một con dao hai lưỡi. Đòn bẩy có thể giúp nhà đầu tư (NĐT) gia tăng tài sản của họ một cách nhanh chóng. Ngược lại, nó cũng có thể khiến họ bị cháy tài khoản chỉ trong chớp mắt. Để giúp độc giả hiểu hơn về công cụ tài chính này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết dưới đây nhé.

Tổng quan về đòn bẩy

Đòn bẩy hay nói đúng hơn là đòn bẩy tài chính tiếng Anh là Leverage.

Bối cảnh hình thành

Mỗi một công cụ khi sinh ra đều có những lý do của riêng nó và đòn bẩy cũng tương tự như vậy. Để giúp bạn hiểu hơn về khái niệm này, chúng ta sẽ cần biết đến một số khái niệm khác liên quan là thị trường giao ngay (Spot market) và thị trường phái sinh (Derivatives market). Hiểu đơn giản thì thị trường giao ngay là nơi diễn ra các hoạt động mua/bán các loại tài sản như tiền mã hóa, chứng khoán,… Còn thị trường phái sinh là nơi mua/bán các công cụ phái sinh như hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai,… Tất cả các giao dịch mua/bán tiền mã hóa hiện nay đều diễn ra trên thị trường giao ngay, nơi NĐT sở hữu trực tiếp tài sản sau khi mua.

Lấy ví dụ thế này. Giả sử trên thị trường giao ngay, bạn muốn mua 1 Bitcoin (BTC) chẳng hạn. Giá BTC tại thời điểm bạn muốn mua đang là 37.000 USD. Nghĩa là bạn cần phải có đủ 37.000 USD mới có thể mua trọn vẹn 1 BTC đó. Trên thực tế, không phải ai cũng có đủ số tiền lớn như vậy để mua được 1 BTC. Làm thế nào để chúng ta vẫn có thể mua được 1 BTC nhưng với số tiền ít hơn, thậm chí chỉ bằng 1/10 giá trị của nó. Đây chính là lý do để đòn bẩy được ra đời.

Đòn bẩy là gì?

Đòn bẩy (leverage) là một công cụ được sử dụng cho thị trường tài chính nói chung và tiền mã hóa nói riêng. Nó giúp tạo thêm sức mạnh cho NĐT bằng việc cung cấp “khống” cho họ một khoản tín dụng nhất định để thực hiện các giao dịch mua/bán trên thị trường.

Hãy quay lại ví dụ về việc mua Bitcoin ở bên trên để giúp bạn hiểu hơn về khái niệm này. Giả sử bạn chỉ có 3.700 USD và mong muốn mua 1 BTC (ở mức giá 37.000 USD). Điều này là không thể trong thị trường giao ngay, do đó bạn sẽ cần phải chuyển sang thị trường phái sinh để thực hiện. Với số tiền 3.700 USD hiện có, bạn mới chỉ có 1/10 giá trị để mua được 1 BTC. Bằng cách sử dụng đòn bẩy, bạn sẽ được vay khống giá trị còn lại để mua được 1 BTC. Phần giá trị vay khống này bạn sẽ được sàn giao dịch hoặc nền tảng cung cấp đòn bẩy đưa ra. Và đương nhiên, nếu như việc đầu tư của bạn có lợi nhuận/thua lỗ, giá trị phần lợi nhuận/thua lỗ đó sẽ được chia đều và phân bổ theo tỷ lệ tiền bạn đã đóng góp. Lấy ví dụ, bạn mua 1 BTC và ngay sau đó lãi được 1.000 USD. Vì bạn chỉ bỏ ra 1/10 giá trị nên lợi nhuận bạn nhận được về là 100 USD (tương đương với 1/10 của 1.000 USD) chưa bao gồm các khoản phí nếu có.

Tùy vào từng nền tảng và từng loại tiền mà NĐT sẽ cung cấp những tỷ lệ đòn bẩy (leverage ratio) khác nhau. Ví dụ, tại sàn giao dịch Remitano ở Việt Nam, hiện tỷ lệ đòn bẩy đang sử dụng là 2x (nghĩa là NĐT sẽ được vay tối đa 2 lần số tiền họ bỏ ra). Các sàn khác như Binance thì tỷ lệ đòn bẩy sẽ lớn hơn có thể lên đến 100x. Tuy nhiên, việc tận dụng đòn bẩy cũng có những nhược điểm riêng của nó. Và đó chính xác là những gì mà chúng ta sẽ tìm hiểu ở phần tiếp theo của bài viết này.

Ưu nhược điểm của đòn bẩy

Bản thân đòn bẩy giống như một con dao hai lưỡi. Nó có thể mang lại lợi nhuận, cũng khiến người ta mất hết tất cả. Hiểu được những ưu nhược điểm dưới đây sẽ giúp bạn tận dụng đòn bẩy một cách hiệu quả hơn.

Ưu điểm

Gia tăng nguồn vốn: Đòn bẩy là hình thức mượn vốn của nền tảng để tham gia vào việc giao dịch tiền mã hóa. Vậy nên, không quan trọng bạn có bao nhiêu tiền, bạn đều có thể tham gia vào thị trường này cùng với sự hỗ trợ của đòn bẩy. Tuy nhiên, lưu ý là điều này cũng mang đến những bất lợi mà mình sẽ chia sẻ ở phần nhược điểm phía dưới đây nhé.

Giao dịch 2 chiều: Bình thường, với thị trường giao ngay, chúng ta chỉ có thể kiếm được tiền khi giá lên. Nghĩa là bạn mua 10 đồng, giá lên 15 đồng thì bạn lời, giá xuống 5 đồng thì bạn lỗ. Nhưng bằng cách sử dụng đòn bẩy trong thị trường phái sinh, chúng ta có thể kiếm tiền ngay cả khi giá xuống bằng việc kết hợp vị thế bán và đòn bẩy.

Nhược điểm

Tiềm năng thua lỗ lớn: Mặt trái của việc gia tăng nguồn vốn là bạn có thể mất tất cả chỉ trong nháy mắt. Rủi ro này sẽ tỷ lệ thuận với tỷ lệ đòn bẩy mà bạn sử dụng. Tỷ lệ càng cao, rủi ro càng lớn và ngược lại. Hãy tưởng tượng nếu ko sử dụng đòn bẩy, giá xuống 1 đồng, tài khoản bạn bị thiệt hại 1 đồng. Nhưng nếu sử dụng đòn bẩy 10x chẳng hạn, giá xuống 1 đồng thì tài khoản bạn sẽ thiệt hại 10 đồng. Đó là rủi ro mà bạn nên cân nhắc khi sử dụng.

Bạn không thực sự sở hữu tài sản: Không giống như thị trường giao ngay, khi bạn thực hiện 1 lệnh mua, bạn sẽ sở hữu lượng tài sản đó. Những với thị trường phải sinh kèm đòn bẩy, thứ bạn sở hữu chỉ là vị thế. Nghĩa là bạn không có trong tay loại tài sản đó.

Lưu ý: Việc sử dụng đòn bẩy một cách tự do, không có sự tính toán cũng giống với việc bạn chơi trò “đỏ đen” vậy. Bạn đặt giá lên, giá xuống và có thể mất hết số tiền trong tài khoản của bạn. Để hạn chế được tình trạng này xảy ra, một vài lời khuyên mà Coinvn đưa ra dưới đây hẳn sẽ mang lại cho bạn những kiến thức hữu ích.

Làm thế nào để kiếm tiền hiệu quả bằng việc sử dụng đòn bẩy?

Mặc dù có nhiều nhược điểm như vậy nhưng đòn bẩy vẫn là một công cụ yêu thích và nhiều NĐT vẫn kiếm được nhiều tiền từ nó. Để hạn chế rủi ro, bạn nên lưu ý đến một vài điều sau đây:

Biết cách quản lý rủi ro

Thị trường tiền mã hóa luôn biến động không ngừng và mọi phân tích của bạn đều có thể sai. Do đó, để bảo toàn vốn trong quá trình đầu tư, bạn nên có chiến lược lường trước và quản lý rủi ro một cách hiệu quả. Nó được thể hiện qua hai yếu tố sau đây:

Thứ nhất, đặt lệnh Cắt lỗ hay Chốt lời (Stop loss/Take profit): Hiểu đơn giản đây là các điểm giá trong tương lai và bạn đặt trước để dự đoán hành động tiếp theo của giá. Giả sử, bạn dự đoán giá Ether sẽ lên, bạn đặt một lệnh mua. Nhưng không may, giá lại quay đầu giảm và bạn có nguy cơ bị mất trắng khoản đầu tư đó. Để tài khoản của bạn không bị mất hết tất cả, bạn tính toán đặt 1 điểm dừng ở chiều giá xuống. Khi giá xuống và chạm đến mức này, lệnh mua của bạn lập tức bị dừng lại, bạn cắt toàn bộ số lỗ (Stop loss) trước đó và bảo toàn phần vốn còn lại. Take profit cũng tương tự như vậy. 

Thứ hai, phân bổ vốn: Việc bỏ toàn bộ vốn vào một lệnh khiến bạn có thể gia tăng lợi nhuận nhanh chóng nhưng cũng có thể khiến bạn mất tất cả khi thị trường có biến động mạnh. Vậy nên, thay vì “bỏ hết trứng vào một giỏ” thì bạn nên chọn lọc và phân bổ nguồn vốn của mình ra cho nhiều hạng mục khác nhau. Tuy nhiên, lưu ý là hình thức này sẽ đòi hỏi bạn phải biết cách quản lý, kiểm soát nguồn vốn của mình. Nếu bạn là người mới, hãy thử với số ít danh mục trước nhé.

Cân nhắc về tỷ lệ đòn bẩy bạn sử dụng

Hãy luôn nhớ rằng, tỷ lệ đòn bẩy cao đi kèm với lợi nhuận và rủi ro lớn. Vậy nên, tùy vào khả năng của mình mà bạn có thể chọn một tỷ lệ đòn bẩy cho phù hợp. Không phải lúc nào đòn bẩy cao cũng là một sự lựa chọn lý tưởng đâu nhé.

Nếu mới bắt đầu, bạn có thể cân nhắc đến các tỷ lệ nhỏ (khoảng 2x), sau đó có thể tăng dần. Tùy vào từng đồng coin, từng thời điểm mà lựa chọn tỷ lệ cho phù hợp. Cũng đừng quá tham mà sử dụng đòn bẩy lớn, nên đặt ra giới hạn riêng cho bản thân để việc đầu tư được bền và lâu dài.

Tổng kết

Đòn bẩy là một công cụ hữu ích giúp bạn có thể gia tăng giá trị tài sản của mình nếu như biết sử dụng nó đúng cách và có chiến lược. Hi vọng bài viết này đã mang đến cho bạn những kiến thức bổ ích trong việc tìm hiểu về hình thức này. Đừng quên chia sẻ nó nếu như bạn thấy hay và hẹn gặp lại bạn trong các bài viết tiếp theo tại đây nhé.