Khám phá bối cảnh không gian DeFi

Nội dung chính

Tài chính phi tập trung (DeFi) đã là một trong những tâm điểm của ngành công nghiệp tiền mã hóa. 

Rõ ràng là DeFi đã tăng trưởng theo cấp số nhân trong hầu hết các chỉ số của nó trong vài năm qua, từ số lượng giao thức hoạt động, tổng giá trị bị khóa (TVL) đến số lượng người dùng ở các nền tảng khác nhau.

Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu từng khía cạnh của không gian DeFi ở phần tiếp theo của bài viết.

Sự phát triển của DeFi

Vốn hóa thị trường

Kể từ đầu năm 2020, hệ sinh thái DeFi đã bùng nổ về tốc độ tăng trưởng, với vốn hóa thị trường đạt hơn 26 tỷ USD vào cuối năm 2020. Sự tăng trưởng này tiếp tục trong suốt năm 2021, với mức cao nhất đạt tới 199 tỷ USD.

Tuy nhiên, khi năm 2022 đến với nhiều bất ổn kinh tế và thị trường tiền điện tử giảm giá, vốn hóa của không gian DeFi đã lùi về mốc 40 tỷ USD.

Tổng giá trị bị khóa (TVL)

Khi xem xét tổng giá trị bị khóa trong các giao thức khác nhau, chúng ta có thể thấy hình ảnh gần giống như trước — nhưng biểu đồ có thể đánh lừa bạn.

Nếu tính đến biến động giá, chúng ta có thể thấy rằng số lượng tiền mã hóa thực tế bị khóa hầu như không thay đổi. Điều này có nghĩa là, trong thị trường giá xuống, mọi người vẫn khóa tài sản của họ trong các giao thức DeFi.

Số lượng User tham gia vào không gian DeFi

Chúng ta có thể thấy một câu chuyện khác nếu nhìn vào số lượng địa chỉ tham gia vào các giao thức khác nhau. Dữ liệu một lần nữa cho thấy mức tăng đều đặn trong suốt năm 2020 và đầu năm 2021, cũng như trong suốt năm 2022 bất chấp sự hình thành của thị trường giá xuống.

Xu hướng hướng lên này dường như sẽ tiếp tục, có thể là do nhiều người dùng đầu tiên và người dùng thành thạo giao thức DeFi vẫn đang tham gia, trong khi người dùng mới sẽ dần quay lại khi thị trường trở nên ổn định hơn.

Số lượng địa chỉ Ethereum duy nhất

Vì hầu hết các giao thức DeFi hiện được xây dựng trên Ethereum, nên việc xem xét số lượng địa chỉ duy nhất tương tác với Ethereum cũng rất quan trọng.

Dữ liệu cho thấy sự gia tăng đều đặn trong suốt những năm qua, điều này cho thấy mọi người vẫn giao dịch và hoạt động trong hệ sinh thái bất chấp giai đoạn Bear Market hiện tại.

Số lượng giao dịch Ethereum mỗi ngày

Nhìn vào số lượng giao dịch mỗi ngày trên Ethereum trong 2 năm trở lại đây, chúng ta có thể thấy rằng mức trung bình rõ ràng đang tăng lên.

Đây là một dữ liệu cho thấy người dùng đang thực sự sử dụng blockchain bất chấp xu hướng tăng và xu hướng giảm của nó. Một tỷ lệ lớn giao dịch rất có thể được kết nối với hệ sinh thái DeFi.

Phí gas Ethereum

Khi nói đến phí gas của Ethereum, chúng ta có thể thấy giá gas trung bình sẽ giảm đều đặn vào năm 2022. Có rất nhiều lý do giải thích cho điều này. Một số lý do chính bao gồm việc giảm giá ETH dẫn đến ít ETH di chuyển hơn, người dùng chuyển nhiều hơn sang các nền tảng khác cho các giao dịch hàng ngày.

Thị trường giá xuống cũng là một nguyên nhân làm giảm phí gas tổng thể trên Ethereum.

Ethereum chuyển sang mô hình Proof of Stake

Như chúng ta đã biết, Ethereum đã chuyển từ mô hình Proof of Work sang Proof of Stake. Quá trình chuyển đổi này diễn ra chậm nhưng khá liền mạch.

Mặc dù sự kiện này có thể không có tác động trực tiếp đến các giao thức và nền tảng DeFi, nhưng điều đáng chú ý là nó có khả năng dẫn đến sự quan tâm ngày càng tăng đối với Ethereum và các giao thức DeFi được xây dựng trên đó.

Điều này là do, một khi Ethereum 2.0 hoạt động đầy đủ (và việc chuyển đổi sang thuật toán đồng thuận PoS chỉ là một phần của nó), Ethereum sẽ hỗ trợ nhiều giao dịch hơn, người tạo ra nó Vitalik Buterin đã đề cập đến thông lượng 100.000 giao dịch mỗi giây. Nếu Ethereum tiến gần đến mức đó, chúng ta có thể thấy DeFi được áp dụng rộng rãi hơn do phí giảm đáng kể.

Ngoài ra, rào cản gia nhập đối với “thu nhập thụ động” của xác thực chuỗi khối Ethereum sẽ thấp hơn nhiều vì người dùng sẽ không cần thiết bị khai thác đắt tiền mà chỉ cần staking ETH của họ và tham gia vào sự đồng thuận của mạng. Điều này có thể dẫn đến một lượng lớn người dùng mới cũng như tăng giá ETH. 

Sự mở rộng của các blockchain khác

Với sự phát triển vượt bậc của các giao thức DeFi dẫn đến nhu cầu về các blockchain khác cung cấp các dịch vụ tương tự. Mặc dù Ethereum vẫn là blockchain đầu tiên cho hầu hết các giao thức DeFi, nhưng các chuỗi khác đang dần bắt kịp.

Một số giải pháp đáng chú ý nhất bao gồm Binance Smart Chain, Avalanche và Solana, cũng như các giải pháp Layer 2 như Polygon hoặc các chuỗi khối không phải EVM như Cosmos. Các giao thức này cung cấp các dịch vụ tương tự như Ethereum, nhưng với mức phí thấp hơn đáng kể. Các nền tảng này cũng có thể xử lý nhiều giao dịch mỗi giây hơn Ethereum, điều này rất quan trọng đối với khả năng mở rộng của các giao thức DeFi.

Khi ngày càng có nhiều người dùng tìm kiếm các giải pháp thay thế cho Ethereum, chúng ta có thể thấy sự thay đổi đáng kể của các giao thức DeFi sang các chuỗi khối khác này trong những tháng và năm tới.

Khi xem xét tổng giá trị bị khóa bởi blockchain, chúng ta có thể thấy rằng cả Binance Smart Chain và Tron đều đang tiến gần hơn đến mốc 10%. Đây hoàn toàn không phải là một giá trị không đáng kể, vì nó cho thấy rằng mọi người đang xem xét đến việc sử dụng các blockchain khác không phải Ethereum.

Hack DeFi

Hack DeFi là một vấn đề ngày càng gia tăng của không gian tiền mã hóa trong vài năm qua. Trong khi nhiều vụ hack đã được thực hiện trên các sàn giao dịch tập trung, các giao thức DeFi cũng trở thành mục tiêu của những kẻ tấn công.

Nhiều vụ hack đã xảy ra vào năm 2022, với việc tin tặc đánh cắp 615,5 triệu USD từ Ronin, 602,2 USD từ Poly Network, 362 triệu USD từ Wormhole, 181 triệu USD từ Beanstalk, 140 triệu USD từ Vulcan Forged, 570.000 USD từ Curve và gần đây nhất là 100 triệu USD từ BNB Chain và 100 triệu USD từ Mango Markets.

Điều này đưa tổng số tiền bị đánh cắp từ các giao thức DeFi lên đến hơn 3 tỷ USD chỉ trong năm 2022.

Tài chính phi tập trung nói chung chắc chắn là một giải pháp thay thế tốt cho tài chính tập trung truyền thống, nhưng về mặt an toàn và bảo mật, DeFi vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

DeFi sẽ mang lại điều gì trong tương lai?

Các hệ thống tài chính truyền thống đã tồn tại hàng thế kỷ và chúng khó có thể sớm biến mất. Tuy nhiên, sự gia tăng của các giao thức tài chính phi tập trung được xây dựng trên các blockchain thể hiện một sự thay đổi lớn trong cách chúng ta tương tác với các dịch vụ tài chính.

Trong những năm tới, chúng ta có thể sẽ thấy không gian DeFi còn tăng trưởng nhiều hơn nữa, khi nhiều giao thức được xây dựng hơn và nhiều người dùng đổ xô đến không gian này để tìm kiếm mức giá tốt hơn, phí thấp hơn và tăng cường bảo mật.

Phần tiếp theo chúng ta hãy cùng xem những yếu tố đóng góp lớn nhất cho việc mở rộng DeFi. 

Tài chính truyền thống đang gia nhập DeFi

Một trong những ví dụ đáng chú ý nhất là sự gia nhập của các ngân hàng lớn vào không gian DeFi. Chẳng hạn, JPMorgan đã tích cực tham gia phát triển Quorum, một nền tảng blockchain doanh nghiệp dựa trên Ethereum. Ngân hàng cũng là thành viên của Enterprise Ethereum Alliance, tổ chức đang xây dựng các tiêu chuẩn cho các doanh nghiệp sử dụng Ethereum.

Tương tự, HSBC đã thử nghiệm một nền tảng blockchain cho tài trợ thương mại, trong khi ING đã tham gia vào nhiều dự án tài trợ chuỗi cung ứng dựa trên chuỗi khối.

Sự gia nhập của tài chính truyền thống vào không gian DeFi là một dấu hiệu cho thấy ngành đang trưởng thành và các tổ chức này đang nhận ra tiềm năng của các giao thức tài chính dựa trên blockchain.

Cũng cần lưu ý rằng, khi tài chính truyền thống xâm nhập vào không gian, chúng ta có thể thấy một lượng người dùng mới tăng lên và lượng tài sản bị khóa trong các giao thức DeFi tăng lên. Tài chính truyền thống bước vào không gian DeFi chắc chắn là một điều chúng ta nên tìm kiếm trong thời gian tới.

Sự trỗi dậy của các sàn giao dịch phi tập trung

Một trong những thành phần quan trọng nhất của hệ sinh thái DeFi là các sàn giao dịch phi tập trung. Uniswap, 0x và Kyber Network là một số giao thức phổ biến nhất trong không gian này và chúng đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng DeFi gần đây. Các dự án này cung cấp cho người dùng một cách dễ dàng để giao dịch tài sản tiền điện tử mà không cần phải thông qua một sàn giao dịch tập trung.

Hơn nữa, các giao thức này cũng được tích hợp với nhiều giao thức DeFi, cho phép người dùng giao dịch giữa các tài sản khác nhau một cách dễ dàng.

Chẳng hạn, Kyber Network được tích hợp với MakerDAO, cho phép người dùng chuyển đổi DAI thành ETH một cách dễ dàng. Điều này rất quan trọng vì nó cho phép người dùng giao dịch giữa các tài sản khác nhau mà không cần phải rời khỏi hệ sinh thái MakerDAO.

Tương tự, Uniswap được tích hợp với một số giao thức, bao gồm Compound, Balancer và Curve. Điều này cho phép người dùng giao dịch giữa các tài sản khác nhau một cách dễ dàng mà không cần phải rời khỏi hệ sinh thái DeFi.

Sự gia tăng của các sàn giao dịch phi tập trung là một dấu hiệu cho thấy hệ sinh thái DeFi đang trưởng thành và người dùng đang trở nên thoải mái hơn khi giao dịch trong môi trường phi tập trung.

Sự phát triển của token quản trị

Một dấu hiệu khác cho thấy sự trưởng thành của hệ sinh thái DeFi là sự gia tăng của các token quản trị. Những token này mang lại cho chủ sở hữu tiếng nói về cách vận hành một giao thức và chúng là một phần quan trọng của không gian DeFi.

Ví dụ: MakerDAO có mã thông báo MKR, mang đến cho chủ sở hữu khả năng bỏ phiếu về những vấn đề như lãi suất cho DAI stablecoin. Họ cũng có thể tham gia kiểm tra hiện trạng của giao thức.

Sự gia tăng của các token quản trị là một dấu hiệu cho thấy người dùng đang trở nên thoải mái hơn với các giao thức phi tập trung và họ sẵn sàng đặt niềm tin vào các giao thức này. Hơn nữa, có khả năng chúng ta sẽ thấy sự tăng trưởng hơn nữa trong không gian này trong những tháng và năm tới, khi nhiều giao thức khởi chạy mã thông báo quản trị của riêng chúng và cố gắng thoát khỏi quản trị tập trung.

DeFi và Blockchain Gaming

Có hơn 2 tỷ game thủ trên toàn thế giới, chi tiêu hơn 159 tỷ USD mỗi năm. Đến năm 2025, con số đó dự kiến ​​sẽ tăng lên khoảng 256 tỷ USD. Với việc ngày càng có nhiều người dành hàng giờ cho phương tiện giải trí này, cả người chơi và người sáng tạo đều muốn kiếm tiền từ ngành này nhiều hơn nữa.

Một cách mà các studio và nhà phát triển trò chơi đang cố gắng kiếm tiền từ lĩnh vực này là thông qua trò chơi blockchain. Trong trường hợp chơi trò chơi trên blockchain, các trò chơi điện tử được kết nối với một blockchain, không phải máy chủ trung tâm. Người chơi sẽ “khai thác” token bằng cách thực hiện một số tác vụ nhất định trong trò chơi.

Một cuộc khảo sát của Toptal cho thấy 62% game thủ và 82% nhà phát triển cho biết họ quan tâm đến việc tạo và đầu tư vào tài sản kỹ thuật số có thể chuyển đổi giữa các trò chơi. Kể từ đó, thế giới tiền mã hóa đã bắt kịp mong muốn của họ.

Vào năm 2019, Ubisoft đã tạo ra HashCraft, trò chơi điện tử blockchain đầu tiên được xuất bản bởi một studio lớn. Ngày nay, nhiều tựa game đã được phát hành.

Kể từ đó, không gian đã chuyển nhiều hơn sang Metaverse, với những người chơi lớn như Decentraland và Sandbox dẫn đầu trò chơi. Ngoài ra, vì NFT đã thể hiện mình là xương sống của không gian Metaverse, nên chúng ta có thể thấy vô số công ty lớn tạo ra các dự án NFT của riêng họ, bao gồm Coca-Cola, Pepsi, Adidas, McDonald’s, Nike, Disney…

Mặc dù nhiều người cho rằng nó kỳ quặc, nhưng không gian trò chơi blockchain (và đặc biệt là Metaverse và NFT) chắc chắn là thứ chúng ta nên chú ý trong thời gian sắp tới.

Lời kết

Chúng ta đều có niềm tin rằng hệ sinh thái DeFi sẽ tiếp tục phát triển cả về quy mô và độ phức tạp, mang đến cho người dùng nhiều lựa chọn khác nhau. Khi không gian trưởng thành, người dùng sẽ chứng kiến một số giao thức nổi lên với tư cách là người dẫn đầu trong các lĩnh vực tương ứng của chúng, trong khi những giao thức khác sẽ buộc phải thích nghi hoặc rời khỏi cuộc chơi.

DeFi vẫn còn ở những ngày đầu tiên và vẫn còn phải xem tương lai sẽ ra sao đối với lĩnh vực mới mang tính cách mạng này. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn là niềm tin vào DeFi của người dùng là chưa bao giờ mất đi trong những năm qua.