Hướng dẫn stake KSM trên Polkadot{.js} chi tiết nhất

Kusama là gì?

Kusama là một nền tảng blockchain hoạt động như một mạng lưới thử nghiệm của Polkadot. Kusama cung cấp cho các nhà phát triển một môi trường tương tự như Polkadot bao gồm cả chuỗi chuyển tiếp (relay chain) và các parachain. Thông qua việc thử nghiệm trên Kusama, các dự án có thể thu hút các nhà đầu tư, xây dựng cộng đồng người dùng trước khi ra mắt phiên bản chính thức trên Polkadot.

KSM là đồng coin chính thức của Kusama. KSM được sử dụng để quản trị và thanh toán các chi phí trên mạng lưới Kusama. Người dùng cũng có thể stake KSM để nhận phần thưởng hoặc ủng hộ cho dự án mình yêu thích trong các sự kiện đấu giá parachain của Kusama.

Kusama hoạt động như thế nào?

Tương tự như Polkadot, mạng Kusama cũng có cấu tạo gồm 4 thành phần chính: 

• Relay Chain: Đây là chuỗi trung tâm của mạng Kusama. Relay chain có nhiệm vụ xử lý các giao dịch, đảm bảo kết nối và tính đồng thuận giữa các chuỗi trong mạng Polkadot.
• Parachain: Parachain là các blockchain độc lập được kết nối với relay chain. Mỗi parachain cung cấp một tính năng khác nhau cho mạng Kusama với token và hệ thống quản trị của riêng mình. Để kết nối với relay chain, các blockchain cần phải trở thành các parachain quản trị, parachain “common good” hoặc chiến thắng trong các cuộc đấu giá parachain do Kusama tổ chức. 
• Parathread: Parathread hoạt động gần giống với parachain, tuy nhiên parathread có tốc độ xử lý chậm hơn cũng như không kết nối liên tục với chuỗi chính relay chain. Vì thế nó được xem là 1 phương án tiết kiệm chi phí, thay thế cho parachain, dành cho những nhà phát triển chỉ muốn trải nghiệm thử công nghệ trên mạng lưới Kusama.
• Bridge: Đây được xem là cầu nối giữa blockchain Kusama với các blockchain khác, làm tăng tương tác giữa các hệ thống mạng với nhau.

Relay chain của Kusama cũng sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Stake được đề cử (Nominated Proof of Stake) tương tự như Polkadot. Với cơ chế đồng thuận này, relay chain của Kusama được tạo thành từ 2 loại nút khác nhau. Mỗi loại nút phục vụ một mục đích riêng và được thiết kế để hoạt động đồng bộ với các loại nút khác nhằm duy trì tính toàn vẹn của relay chain và mạng lưới Kusama. Người dùng có thể stake KSM của mình để trở thành một nút của Kusama.

• Validator: Vai trò của các nút này là duy trì sự đồng thuận của mạng, cũng như xác thực dữ liệu và sản xuất các khối mới trên relay chain và parachain của Kusama. 
• Nominator: Nút nominator được sử dụng để đảm bảo an toàn cho relay chain bằng cách chọn những validator đáng tin cậy. Nominator cũng sẽ ủy quyền số lượng KSM đã stake của mình cho các validator mà mình đã chọn.

Hướng dẫn stake KSM trên Polkadot{.js}

Cách kết nối mạng Kusama trên ví Polkadot{.js}

Người dùng có thể stake KSM thông qua các sàn giao dịch (Kraken, Binance, Kucoin…) hoặc các ứng dụng, tiện ích ví của Polkadot (Polkadot{.js}, Polkawallet…).

Hướng dẫn này, Coinvn sẽ hướng dẫn bạn stake KSM của mình bằng cách sử dụng ví Polkadot{.js}.

Polkadot{.js} là một ví điện tử được sử dụng để lưu trữ các đồng coin/token thuộc hệ sinh thái Polkadot. Polkadot{.js} được tích hợp như một tiện ích mở rộng (extension) để hoạt động trên nhiều trình duyệt web phổ biến hiện nay như Chrome, Firefox, Brave…. Polkadot{.js} không chỉ lưu trữ tiền mã hóa mà nó còn đóng vai trò như một phương tiện để người dùng tương tác với mạng lưới của Polkadot, Kusama và các parachain như Acala, Bifrost…

Nếu bạn chưa cài đặt Polkadot{.js} và ví Kusama, bạn có thể tìm thấy hướng dẫn tải và sử dụng ví Polkadot{.js} tại đây.

Bước 1: Bạn truy cập theo đường dẫn polkadot.js.org/apps/ để đến trang giao diện của ví Polkadot{.js}.

Nếu bạn đã cài đặt và tạo ví trên Polkadot{.js}, khi lần đầu truy cập vào trang web, polkadot.js sẽ gửi cho bạn một thông báo xác minh yêu cầu truy cập. Bạn nhấn vào nút “Yes, allow this application access” để xác nhận và kết nối ví Polkadot{.js} của mình với trang web.

Bước 2: Bạn nhấn vào logo của Polkadot góc trên cùng bên trái trang web để chuyển từ mạng Polkadot sang một mạng khác.

Theo cài đặt mặc định của polkadot.js, bạn sẽ đang sử dụng mạng Polkadot cho lần truy cập đầu tiên. Để stake KSM, bạn sẽ cần chuyển từ mạng Polkadot sang mạng Kusama.

Bước 3: Bạn chọn “Kusama & Parachains” rồi chọn “Kusama” và nhấn “Switch” để chuyển từ mạng Polkadot sang Kusama.

Bước 4: Để kiểm tra xem bạn đã chọn đúng mạng hay không, bạn hãy nhấn vào mục “Account” trên thanh menu. Polkadot.js sẽ chuyển đến trang quản lý ví của bạn. Những ví này tương ứng với những ví bạn đã tạo thông qua Polkadot{.js}.

Nếu bạn thấy khung thông báo màu vàng trên polkadot.js, bạn sẽ cần cập nhật lại dữ liệu ví Polkadot{.js} của mình để đồng bộ với dữ liệu trên trang web polkadot.js bằng cách nhấn vào “setting page” hoặc truy cập vào mục “Settings”.

Sau khi chuyển đến trang cài đặt, bạn chọn “Update metadata” để cập nhật và đồng bộ dữ liệu giữa trang web và ví Polkadot{.js}.

Bạn xác nhận hành động này trên ví Polkadot{.js} bằng cách nhấn vào nút “Yes, do this metadata update”.

Bước 5: Bạn cũng cần chuyển mạng sử dụng cho ví của mình trên Polkadot{.js} sang thành mạng Kusama để đồng bộ với mạng trên trang web polkadot.js. 

Bạn chọn biểu tượng ví Polkadot{.js} trên trình duyệt của mình để mở ví. Sau đó, bạn hãy nhấn vào biểu cài đặt của ví cần chuyển mạng.

Cuối cùng bạn chọn “Kusama Relay Chain” để hoàn tất quá trình chuyển sang mạng Kusama.

Cách stake KSM trên Polkadot{.js}

Trước khi tham gia stake KSM, Kusama khuyên bạn nên sử dụng 2 ví Kusama khác nhau.

• Ví thứ nhất (Stash): Đây là ví chính dùng để lưu trữ KSM.
• Ví thứ hai (Controller): Ví này sẽ thường xuyên được sử dụng để điều hướng ví chính tham gia vào các chức năng khác nhau của hệ sinh thái Kusama như stake KSM, bỏ phiếu…

Như đã giới thiệu ở trên, khi tham gia stake KSM, bạn có thể chọn trở thành một nút của mạng Kusama với tư cách là validator hoặc nominator. Phần thưởng sẽ được chia cho các validator và nominator, tương ứng với số KSM mà họ đã staking.

Ở bài viết này, Coinvn sẽ hướng dẫn bạn tham gia stake KSM với tư cách là một nominator. 

Bước 1: Nếu 2 ví của bạn chưa có sẵn KSM, bạn sẽ cần chuyển KSM từ bên ngoài vào 2 ví này. Hãy nhớ rằng, bạn chỉ cần lưu trữ một lượng nhỏ KSM trong ví controller để thanh toán phí. Ví stash sẽ là nơi bạn sẽ gửi phần lớn KSM của mình để tham gia stake.

Bước 2: Bạn nhấn vào mục “Network” trên thanh menu rồi chọn “Staking” để truy cập đến trang quản lý staking của polkdot.js.

Bước 3: Bạn hãy nhấp vào tab “Account actions” tại trang quản lý staking. Sau đó, bạn nhấn vào nút “Nominator” để cài đặt ví của mình trước khi stake KSM.

Một bảng thông tin sẽ hiện ra như hình dưới đây.

Trong bảng này bạn cần điền các thông tin sau:

• Tại khung “stash account” chọn ví đang lưu trữ KSM, ở đây là ví thứ nhất (Stash).
• Ở mục “controller account” chọn ví thứ hai, chính là ví controller của bạn.
• Tiếp theo, tại mục “value bonded” thì bạn nhập số lượng KSM muốn stake.
• Ở ô “payment destination”, bạn sẽ chọn ví nhận phần thưởng cho quá trình stake KSM của mình. Bạn nên lựa chọn phương án phù hợp nhất với nhu cầu của mình. Nhưng để tối ưu hóa lợi nhuận, bạn nên chọn “Stash account (increase the amount at stake)”. Với lựa chọn này, hệ thống sẽ gửi phần thưởng stake KSM của bạn vào ví stash và tự động gia tăng số lượng KSM tham gia stake.
• Cuối cùng, bạn nhấn vào nút “Next” để tiếp tục. 

Lưu ý: Thời gian khóa KSM mặc định sẽ là 7 ngày kể từ thời điểm stake và bạn không thể thay đổi thời gian này. Sau khoảng thời gian đó, bạn mới có thể rút về số lượng KSM đã tham gia stake.

Bước 4: Bạn sẽ đề cử những validator mà mình tin tưởng. Validator sẽ là người tạo ra các khối và phân phối phần thưởng cho những người được đề cử của họ. Bạn có thể đề cử tối đa 16 validator khác nhau. Hãy lựa chọn cẩn thận về validator mà bạn chọn. Bạn có thể bị thu hồi KSM đã stake khi validator mình đề cử vi phạm các chính sách của hệ thống.Bạn có thể nhập tên, địa chỉ ví để chọn nhanh validator trên thanh filter. Sau khi chọn xong, bạn nhấn “Bond & Nominate” để tiếp tục.

Cuối cùng, bạn nhấn “Sign and Submit” để xác nhận và hoàn tất quá trình stake KSM.

Cách tính lượng phần thưởng nhận được khi tham gia stake KSM

Do Kusama sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Stake được đề cử (Nominated Proof of Stake), nếu bạn đề cử cho nhiều validator cùng lúc thì số lượng KSM sẽ được chia ngẫu nhiên cho từng validator thay vì được chia đều. Điều này khiến việc tính toán lượng phần thưởng cho người dùng tham gia stake KSM trên mạng lưới Kusama trở lên khó khăn hơn. 

Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng công cụ Staking Rewards để ước lượng được số phần thưởng mình sẽ nhận được. Mặc dù nó có thể không hoàn toàn chính xác vì số lượng KSM tham gia stake là luôn thay đổi, nhưng bạn cũng có thể coi đó như một loại chỉ báo kỹ thuật.

Bước 1: Bạn truy cập vào trang stakingrewards.com/calculator/kusama/ để đến mục tính toán phần thưởng stake KSM.

Bước 2: Bạn chọn hình thức stake mà mình tham gia tạo mục “Choose your reward option”

Có 3 hình thức gồm:

• Chạy nút nominator (Delegate Kusama)
• Chạy nút validator (Run a Validator Node)
• Cho vay (Lend)

Bước 3: Bạn nhập số liệu mà mình muốn tính toán vào từng mục của công cụ để tính toán số phần thưởng mình có thể nhận được khi stake KSM.

Tổng kết

Nếu bạn là nhà đầu tư dài hạn đang sở hữu nhiều KSM và có niềm tin vào sự phát triển của Kusama, Polkadot. Bạn có thể cân nhắc đến stake số lượng KSM của mình để có thêm cơ hội gia tăng lợi nhuận một cách thụ động cũng như góp phần vào sự phát triển của mạng mạng lưới Kasuma. Hy vọng thông qua bài viết này sẽ giúp bạn có thêm những thông tin cơ bản về Kusama cũng như biết được cách stake KSM của mình sử dụng ví Polkadot{.js}.