Cách các dự án đang giải quyết vấn đề Blockchain Trilemma

Khái niệm blockchain trilemma

Blockchain trilemma là một khái niệm được đưa ra bởi Vitalik Buterin, đề xuất một bộ ba vấn đề chính, đó là phi tập trung, bảo mật và khả năng mở rộng. Những vấn đề này là những điều các nhà phát triển gặp phải khi xây dựng các blockchain, buộc họ cuối cùng phải hy sinh một khía cạnh như một sự đánh đổi để phù hợp với hai khía cạnh còn lại.

Khả năng mở rộng và phi tập trung thường bị hạn chế bởi bảo mật, nhưng bảo mật có xu hướng bị xâm phạm bởi bất kỳ sự thay đổi nào trên mạng lưới cung cấp khả năng mở rộng. Các dự án thường sẽ phải lựa chọn tập trung vào hai khía cạnh và hy sinh khía cạnh còn lại. Tuy nhiên, các dự án blockchain vẫn đang tích cực để giải quyết những vấn đề nan giải này. Hãy cùng Coinvn điểm qua những phương án mà các dự án này thực hiện.

Cách các dự án đang giải quyết vấn đề blockchain trilemma

Ethereum

Ethereum là một chuỗi đã được chứng minh về bảo mật và phi tập trung, kiểm soát thư rác thông qua việc tăng yêu cầu phí so với nhu cầu. Tuy nhiên, điều này dẫn đến khó khăn trong việc mở rộng quy mô. Dưới đây là một số tùy chọn có thể làm phương án để giải quyết vấn đề mở rộng quy mô.

Sharding 

Sharding là một phần của Ethereum 2.0 mà mọi người đều hào hứng đón nhận. Sharding là quá trình chia nhỏ cơ sở dữ liệu theo chiều ngang để phân chia tải và tăng giao dịch mỗi giây bằng cách tạo chuỗi mới, được gọi là “phân đoạn”. Ethereum 2.0 sẽ có tính năng tạo ra 64 chuỗi mới dưới dạng “phân đoạn”, mỗi chuỗi sẽ chạy song song với Beacon Chain.

Roll-up 

Roll-up là một giải pháp ngoài chuỗi (giải pháp không sử dụng mạng lưới blockchain). Để đơn giản hóa, họ thực hiện các giao dịch bên ngoài Ethereum, “cuộn” các giao dịch này thành một và giải quyết chúng trở lại Ethereum. Một số ví dụ điển hình là Arbitrum, Optimism, zkSync, StarkWare và Metis.

Các sidechain

Đây là các chuỗi tương thích EVM được kết nối với Ethereum thông qua cầu nối. Họ có cơ chế đồng thuận của riêng mình để thực hiện các giao dịch, ví dụ điển hình là dự án Polygon.

Nhận xét: Roll-up đang trở thành một trong những giải pháp chính cho vấn đề mở rộng quy mô Ethereum, vì chúng có những công cụ mà các nhà phát triển có thể dễ dàng xây dựng, nhanh chóng phát triển thông qua hoạt động của người dùng với các ứng dụng được khởi chạy và hiệu suất TVL của họ.

Solana

Có thể khắc phục sự cố của Solana với các giao dịch không giới hạn trên BlockSpaces. Solana Labs thông báo có thể khắc phục được các vấn đề trên theo các hướng sau:

• QUIC: Các giao thức cốt lõi của Solana đang được hoàn thiện lại trên QUIC – một giao thức do Google xây dựng. Sau khi được thông qua, sẽ có nhiều tùy chọn khác có sẵn để điều chỉnh và tối ưu hóa quá trình nhập dữ liệu.
• QoS giao dịch có tỷ trọng cổ phần: Solana sẽ ngăn chặn hành vi chấp nhận giao dịch bừa bãi hiện tại, thay vào đó sẽ tích hợp xử lý giao dịch có tỷ trọng cổ phần.
• Ưu tiên thực hiện dựa trên phí: Theo mô hình này, người dùng sẽ có thể chỉ định một khoản phí bổ sung bên cạnh phí cơ sở, sẽ được thu khi thực hiện giao dịch.

Nhìn chung, Solana có thể sẽ triển khai các cơ chế hiện có trong Ethereum để kiểm soát các giao dịch không giới hạn.

Multichain

Đa chuỗi mở rộng cơ hội cho việc khắc phục những nhược điểm của từng blockchain, tạo ra các giải pháp thông qua kết nối mạng giữa các chuỗi để tương tác và cung cấp khả năng tổng hợp cho các dApp.

Để hiểu về multichain, trước tiên chúng ta định nghĩa cross-chain là gì. Cross-chain (Chuỗi chéo) cung cấp kết nối giữa các mạng lưới blockchain cho phép trao đổi thông tin và giá trị:

• Giảm áp lực cho một chuỗi chính bằng cách cho phép nó hoạt động trong một blockchain khác.
• Cung cấp cho người dùng nhiều loại Dapp giữa các chuỗi.
• Tăng cường khả năng mở rộng bằng cách tận dụng khả năng của từng blockchain.

Điểm yếu lớn nhất từ ​​chuỗi chéo là cầu nối ở giữa của nó dễ xảy ra nhiều vụ hack và lừa đảo. Cầu nối càng chứa nhiều tài sản thì càng có nhiều hacker tìm cách tấn công. Theo Vitalik Buterin, “Hoạt động xuyên chuỗi có tác dụng chống lại mạng lưới: Mặc dù không có nhiều hoạt động diễn ra nên nó khá an toàn, nhưng càng diễn ra nhiều hoạt động thì rủi ro càng tăng cao”.

Mặt khác, mạng đa chuỗi (multichain) là các mạng mô-đun hóa một lớp nhất định của cấu trúc phân cấp blockchain, hỗ trợ không chỉ việc xây dựng chuỗi nhanh chóng mà còn đóng vai trò như một lớp mở rộng của các blockchain khác. Nói tóm lại, đó là một cấu trúc chứa các blockchain khác nhau trong một chuỗi mẹ.

Nhà nghiên cứu Yeyan Wei của viện nghiên cứu Huobi cho biết: “Ngay cả khi đối mặt với bộ ba nan giải về blockchain, các mạng đa chuỗi cung cấp giải pháp tốt hơn về bảo mật, phi tập trung và khả năng mở rộng. Hơn nữa, mô hình sinh thái và sự phát triển của mạng đa chuỗi là những gì toàn bộ ngành công nghiệp blockchain cần phải mô phỏng”.

Dưới đây là một số ví dụ về giao thức đa chuỗi:

• Cosmos: Đây là một hệ sinh thái gồm các blockchain có thể mở rộng quy mô và tương tác với nhau, bằng cách sử dụng giao thức Inter-Blockchain Communication (IBC). Một số blockchain được xây dựng trong Cosmos là Terra, Osmosis, Akash và Juno.
• Polkadot: Polkadot kết nối các blockchain khác nhau bằng cách sử dụng các parachain để giao tiếp với nhau. Một blockchain được xây dựng trong Polkadot sử dụng khung mô-đun Substrate, cho phép người dùng thiết lập các tính năng họ muốn, đồng thời cho phép họ thay đổi chúng khi cần thiết. Một số parachain điển hình là Moonbeam, Polkadex và Acala.
• LayerZero: Đây là một trong những giao thức mới và thú vị cho các khả năng đa chuỗi, được gắn thẻ là “omnichain”. LayerZero kết nối các Dapp trên các chuỗi bằng cách sử dụng các node (nút) siêu nhẹ, đảm bảo tính bảo mật của nút với hiệu quả chi phí của chuỗi trung gian.

Tổng kết

Các giải pháp mở rộng quy mô đã được phát triển để theo kịp nhu cầu sử dụng tiền mã hóa, tuy nhiên vẫn còn những ý tưởng sáng tạo vẫn chưa được khám phá. Chúng ta thấy một tương lai tiềm năng về omnichain, kết nối nhiều chuỗi hiện có khác nhau, trong khi người dùng không nhận thấy rằng họ đang sử dụng công nghệ blockchain. Cùng Coinvn theo dõi các giải pháp công nghệ trong tương lai có giải quyết triệt để vấn đề blockchain trilemma hay không nhé.